23 jaar geëist tegen ‘Balie-Syriër’ Aziz al H. voor leidinggevende rol bij terreurorganisatie

Aziz en Fatah kregen in 2014 als Syrische vluchtelingen asiel in Nederland. De zaak tegen de twee kwam aan het rollen, nadat Aziz in september 2017 door andere Syriërs in het Amsterdamse debatcentrum De Balie was herkend als terroristisch strijder. De inlichtingendienst Aivd hield Aziz, die onder een valse naam naar Nederland was gekomen, in de gaten en tapte later ook zijn broer Fatah af.

Hoewel het Openbaar Ministerie tijdens het proces hoog inzette, en Aziz medeverantwoordelijk hield voor de dood van 17 Syriërs, liet het die beschuldiging dinsdag verrassend vallen. Justitie twijfelt er niet aan dat Aziz betrokken was bij de aanval op een grenspost van het regime (met de 17 doden tot gevolg), maar het kan die aantijging onvoldoende hardmaken. Hetzelfde geldt voor Aziz’ vermeende betrokkenheid bij de moord op 25 ambtenaren in een bus.

In afgeluisterde gesprekken spreekt Aziz weliswaar over zijn betrokkenheid bij de moordpartijen. Maar de door justitie opgevoerde getuigen die de politie hier vervolgens over vertelden, herhaalden alleen wat ze van Aziz hadden gehoord. ‘Of hij betrokken is, blijft ingewikkeld’, concludeerden de officieren van justitie daarom in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol.

Emir

Wel staat volgens justitie vast dat de broers een leidinggevende en daardoor vooraanstaande positie vervulden binnen Jabhat al Nusra, voordat deze terreurorganisatie zou opgaan in Islamitische Staat. Aziz zou als emir hebben behoord tot de ‘kring van vertrouwelingen’ van Nusra’s hoogste leider Abu Mohammed al Jolani en zou hebben samengewerkt met Nusra-commandant Abu Loqman, het vermoedelijke brein achter meerdere bloedige terreuraanslagen in Europa.

Getuigen in Syrië verklaarden na onderzoek door de Volkskrant dat Aziz een vooraanstaande positie binnen het Nusra Front vervulde, net als Fatah. Ook hij was emir, van de dam bij het dorp Mansoura en de bijbehorende Nusra-gevangenis. Daar was hij volgens het OM medeverantwoordelijk voor het gevangennemen, folteren en vermoorden van soldaten, Assad-aanhangers ‘en mensen die niet volgens de juiste regels leefden’ (volgens Nusra, red.).

Fatah dankte zijn positie op de dam aan zijn broertje, vertelden getuigen aan de Volkskrant. ‘Als je de broer bent van Aziz al H., is dat genoeg’, liet een bekende van de familie optekenen.

Hoewel beiden volgens het OM tot de top van Nusra behoorden, hadden ze daar andere motieven voor. Aziz zinde op wraak, nadat hij al op jonge leeftijd zes jaar in de beruchte Saydnaya-gevangenis nabij Damascus had vastgezeten. Hij zou al vroeg zijn geradicaliseerd, iets waarover de reclassering zich ook nu nog zorgen maakt. Fatah had geen ideologische opvattingen, aldus het OM. ‘Zijn handelen lijkt vooral ingegeven door de gelegenheid die hij kreeg.’

Donderdag en vrijdag komen de advocaten van de twee broers aan het woord. Nog niet duidelijk is wanneer de rechter uitspraak doet in de zaak die nu al bijna drie jaar in beslag neemt.