11,7 miljoen euro voor Unilever-baas Polman, 283 keer meer dan de werkvloer

Dat blijkt uit berekeningen van de Volkskrant op basis van het jaarverslag van Unilever dat maandag is gepresenteerd. De inmiddels gestopte Polman beleefde een tumultueus laatste jaar. Hij zette premier Mark Rutte onder druk om de dividendbelasting af te schaffen, á 2 miljard euro per jaar, als voorwaarde om het hoofdkantoor van Unilever in Rotterdam te vestigen. Dat voorstel ging van tafel omdat Britse beleggers het weg dreigden te stemmen. Daarop ging ook de zwaar bekritiseerde afschaffing van de dividendbelasting niet door.

Polman ontving vorig jaar in totaal 11,73 miljoen euro aan basissalaris, bonussen, aandelen, pensioen en onkosten. Een jaar eerder was dat 11, 66 miljoen, een half procent minder. De Unilever-baas weigerde vorig jaar een verhoging van zijn vaste salaris, die de commissarissen hem wilden geven.

Afgelopen november erkende hij in het AD dat hij een hoge beloning kreeg, maar zei Polman erbij dat ‘elke ceo van een vergelijkbaar bedrijf twee keer zo veel verdient, zeker in Amerika’. De loonkloof tussen topman Polman en het gemiddelde op de werkvloer bij Unilever kwam vorig jaar uit op 283. Een jaar eerder was die factor 287.

Code Tabaksblat

Bedrijven moeten volgens de ‘Code Tabaksblat’, de gedragscode voor het beursgenoteerde bedrijfsleven, sinds vorig jaar melden hoe veel de topman verdient ten opzichte van het gemiddelde van de werkvloer. Die jaarlijkse rapportage moet voorkomen dat de verschillen te groot worden. Bedrijven mogen wel zelf weten hoe ze hun loonkloof berekenen. Zo zette Unilever het bedrag voor Polman over 2017 niet af tegen de gemiddelde beloning van alle werknemers, maar tegen het gemiddelde van het ‘middenkader’.

In het maandag verschenen jaarverslag geeft Unilever vier varianten van de loonkloof, afhankelijk van het salaris van de werknemers. Het gemiddelde daarvan komt volgens Unilever uit op 147. Unilever vindt het met 155 duizend werknemers in 105 landen ‘niet zinvol’ één loonkloof te berekenen.

Het verschil tussen topman en werkvloer is bij Unilever met 283 het grootst van de bedrijven uit de AEX, de belangrijkste Nederlandse beursindex, die hun jaarverslag al hebben gepresenteerd. Nummer twee is bierbrouwer Heineken, waar Jean-Francois van Boxmeer (met ruim 9 miljoen euro) vorig jaar 260 keer meer verdiende dan de gemiddelde werknemer. Een jaar eerder was de kloof iets groter.

Ahold Delhaize

Volgens de berekeningen van Heineken zelf was de loonkloof vorig jaar 198, tegen 215 een jaar eerder. Heineken heeft, net als Unilever, veel werknemers in Azië en Afrika, waar de lonen een stuk lager liggen. Bij supermarktconcern Ahold Delhaize, met veel laagbetaald personeel, verdiende de nieuwe topman Frans Muller vorig jaar 124 keer meer dan de werkvloer.

Volgens de tussenstand was, volgens hun eigen opgave, bij acht grote AEX-bedrijven de loonkloof lager dan een jaar eerder. Bij zeven bedrijven is het verschil tussen top en werkvloer groter geworden. Dat geldt ook voor tien van de elf middelgrote beursgenoteerde bedrijven die al hebben gerapporteerd.

Eumedion, de belangenbehartiger van grote beleggers als pensioenfondsen, vindt het teleurstellend dat het gros van de bedrijven niet uitlegt waar de stijging of daling vandaan komt. Ook hebben de bedrijven geen verhaal over hoe de beloning van de bestuursvoorzitter (de ceo) zich verhoudt tot de rest van de raad van bestuur, tot de laag direct onder het bestuur en tot de rest van de organisatie. Bedrijven worden volgens de gedragscode geacht een visie te hebben op hun ‘loongebouw’. Ook wil Eumedion vaste regels voor de berekening van de loonkloof. Brussel heeft daarvoor een voorstel in de maak.

De loonkloof ligt gevoelig, omdat werknemers er in de afgelopen jaren van economische bloei relatief weinig loon hebben bijgekregen. De best verdienende bestuursvoorzitter is wederom Nancy McKinstry. De Amerikaanse topvrouw van Wolters Kluwer ontving vorig jaar 13,7 miljoen euro aan basissalaris, bonus, aandelen, pensioen en onkosten. Een jaar eerder was dat 14,5 miljoen euro.