Oorlog in islam over moslims in het Westen

Het is oorlog in de islam. Oorlog om wie het religieuze gezag - en dusde macht - krijgt over meer dan een miljard moslims. De strijd draait omwie de media beheerst, de satellietzenders en vooral internet. VolgensGilles Kepel zijn de salafisten, de radicale moslims, aan de winnende hand.

De Fransman geldt als een van de grote kenners van de radicale islam.De Arabist en politicoloog is hoogleraar politieke wetenschappen in Parijs.Kepel was deze week in Nederland ter gelegenheid van de vertaling van zijnboek Fitna (Strijd) dat de recente ontwikkelingen in het Midden-Oostenbeschrijft.

In Frankrijk is net zijn nieuwste boek uit, Al-Qaida dans le texte, datgaat over Al Qa'ida en internet. In Fitna beschrijft Kepel de strijd omde macht, in zijn laatste boek hoe Bin Laden en geestverwanten internetdaarbij gebruiken. Kepel geldt zelfs onder radicale moslims als serieus tenemen kenner van de islam.

Hij is regelmatig in de regio te vinden, vooral in de Golfstaten: 'eengeliefde verblijfplaats van salafisten waar ultamoderne ontwikkelingen entraditie samenkomen'. Waar mogelijk zoekt hij zelf radicalen op en gaat metze in discussie. Als eerste bracht Kepel de organisatie en ideeën vanradicale moslims in Egypte in kaart. Zij waren inspiratiebron voor Osamabin Laden. Radicale moslims zijn er volgens Kepel nu voor alles op uitgeloofsgenoten in het Westen te bekeren en te werven voor de jihad.

'Als je de teksten op internet leest, kun je helaas nergens een aanslaguitsluiten. Ook niet in Nederland. Het is een strijd op leven en dood vande radicale islam tegen het Westen. Een strijd die natuurlijk ook wordtgevoerd in de moslimwereld zelf. Zie Irak.

'Daar is het een jihad van radicale soennieten tegen 'ongelovige'shi'ieten. Die strijd is dagelijks zichtbaar. Voor de meeste westerlingenonzichtbaarder is de strijd om de harten en geesten van moslims die in hetWesten wonen. Daarin hebben de salafisten de overhand.'

Verhoogd terreuralarm in Nederland en andere Europese landen is wat hembetreft zeer terecht. 'Je moet maximaal alert zijn als je deabsolutistische sektarische visie van radicalen als Al Qa'ida doorziet.Voor hen is het in kleine aantallen recruteren van zelfmoordterroristenessentieel.' Nederland en Groot-Brittannië lopen in zijn ogen nu grotergevaar dan Frankrijk. 'In Noord-Europa was het multiculturele model ommoslims via imams de publieke orde te bewaren en vogue. Maar dat werktniet, zoals de moord op Van Gogh en de aanslagen in Londen deze zomertonen. Een van de redenen is dat imams niet langer het contact hebben metde meest geradicaliseerde jongeren. Zij zoeken hun inspiratie direct opinternet.'

Kepel onderstreept dat er in Frankrijk sprake is van een ander model.'Daar zijn de meeste moslims geseculariseerd en zijn de waarden van deFranse Republiek, overgenomen. Er is sprake van een mentale integratie.Zelfs onder islamisten die bijvoorbeeld protesteerden tegen het afschaffenvan de sluier op openbare scholen door de Franse vlag als sluier te dragen.We hebben de grootste moslimbevolking in het Westen en een minimum aanincidenten.'

De heilige oorlog is in volle gang, en Europa is het voornaamste front.'Er speelt zich een keiharde strijd om de macht af, om wie de beste toegangtot moslims in het Westen heeft. Dat zijn niet de imams of de traditionelewetsgeleerden, de ulama. Geleidelijk vervangt internet de menselijkeautoriteit. Dat geeft de illusie van wetenschappelijkheid en waarheid.Salafisten zien de heilige teksten op internet, die in Saudi-Arabië wordenopgesteld en in het Frans, Nederlands en Engels worden vertaald, als eenrechtstreekse band met de profeet en zijn gezellen. Internet doet degrenzen van tijd en ruimte verdwijnen. Zo keren ze terug naar de goudentijd van de profeet. Jihad-strijders menen via internet directe toegang totde ware islam te hebben. Zonder menselijke bemiddeling komt de waarheid via het internet. Er zitten geen menselijke auteurs. Niemand isverantwoordelijk.'

De oorlog draait om wie in de moslimwereld de geestelijke autoriteitkrijgt. Naast Al Qa'ida noemt Kepel twee leiders die daarom strijden. Nietdat er niet meer zijn, maar ze staan voor een manier om macht te verwerven.'Je hebt de invloedrijke sjeik Al Qaradawi, die in Qatar een eigen talkshowop Al Jazeera heeft. Hij spreekt veel over de islam in Europa die hij vangroot belang acht omdat het voor hem een machtig middel is om moslims tecontroleren. Hij gelooft dat alle Europeanen zich ooit tot de islam zullenbekeren en keurt aanslagen als van 9/11 af omdat potentiële bekeerlingendaardoor angstig voor de islam worden'.

De andere concurrent is de charismatische Tariq Ramadan, een omstredenFranse moslimleider die ook in Europa in Nederland erg populair is. Hijkomt liberaal over, maar zou een fundamentalistische islam voorstaan.VS-inlichtingendiensten houden er rekening mee dat figuren als Ramadan eennieuwe kalief kunnen worden, de leider van alle moslims. Kepel: 'Ramadanis een soort profeet, een one man-show. Hij heeft zijn persoonlijkecharisma, en geen eigen toegang tot de media zoals Qaradawi. Maar hij vechtzich omhoog, door adviseur van Tony Blair te worden, door een leerstoel teverwerven. Hij wil het intellectuele, redelijke gezicht van de islamworden, veel in praatprogramma's te komen en zo macht uitoefenen.

Radicale moslims gebruiken op internet te hooi en te gras heiligeteksten die in hun kraam te pas komen. De moslimwereld laat het gebeuren,het gebrek aan autoriteit is schrijnend. Kepel: 'De islamitische wereld kanniet anders omdat het onderwijs in de moslimwereld totaal is ingestort. Het feit dat de kritische geest totaal is vernietigd, heeft Bin Laden enhet salafisme gebaard. Salafisme c'est le suivisme total, slaafsenavolging.

Kepel waardeert de islam zeer, maar islam-kenners of moslims die zeggendat de teksten van Al Qa'ida niets met de islam te maken hebben, moet hijongelijk geven. 'Ze zijn helaas zijn ook product van een halve eeuw vanintellectuele ineenstorting in moslimlanden. Gebrek aan kritische geestheeft Bin Laden gebaard'. Kepel ziet het als de sterkte en de zwakte vande islam dat er geen duidelijke autoriteit is, zoals in de katholieke kerk.. 'Maar niemand is dus ooit verantwoordelijk. Het ligt nooit aan de islam,het zijn anderen die verantwoordelijk zijn. Uitroeiing van Bin Laden isalleen mogelijk als andere moslims hem isoleren. Moslims die zeggen dat hijhun fout niet is, hebben gelijk. Maar hij streeft de hegemonie na in deislam, als ze dat niet willen of er niet in slagen dat te voorkomen, moetenze niet klagen dat de islam gegijzeld is. Ze hadden zelf voor hegemoniemoeten strijden.'