Moslimboycot Aldi om Gaza

AMSTERDAM Het lijkt wel of de gehele islamitische gemeenschap in Nederland het bericht zaterdag via sms of e-mail heeft ontvangen. En anders werd de oproep wel in de moskee opgepikt: ‘Vandaag geen boodschappen doen bij Aldi en Lidl. De hele omzet van 10 januari 2009 gaat naar Israël.’

Hoewel de Duitse supermarktketens dat laatste al snel ontkenden, was er geen houden meer aan. Zo vlug als een internetvirus zich verspreidt, ging het gerucht door Nederland. Massaal stuurden moslims – van jong tot oud, van gematigd tot fundamentalistisch – het appèl aan elkaar door. En velen gaven er gehoor aan, ook al is volstrekt onduidelijk wie de bron is, of waarom nu juist deze bedrijven een doelwit zouden moeten zijn. De ketens willen niet zeggen of zij zaterdag minder klanten hebben ontvangen.

‘Ik twijfelde aan het waarheidsgehalte, maar nam het zekere voor het onzekere’, zegt een Haagse moslima die het bericht van zeker tien kanten kreeg doorgestuurd.

Yassin Elforkani, voorzitter van de Marokkaanse Imam Bond, vindt het onverstandig dit soort berichten klakkeloos aan te nemen, maar begrijpt degenen wel die er gevolg aan gaven. ‘Velen voelen woede en machteloosheid over de oorlog in Gaza. Zo’n boycot lijkt dan het minste dat je kunt doen.’

Op internet circuleren diverse boycot-lijsten. Zowel in Turkije als in Turkse gemeenschappen in Europa spreken mensen elkaar aan op hun koopgedrag, zegt Ibrahim Yerden, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. ‘Over producten uit Europa of Amerika wordt gevraagd of er niet toevallig een jood achter zit.’

In de Nederlandse moslimgemeenschap wordt volgens verschillende woordvoerders meer dan ooit campagne gevoerd voor het Palestijnse volk: demonstraties, stille tochten en geldinzamelingsacties. Op vrijdag wijdden imams hun preek aan Gaza.

Toch wordt de boosheid door deze acties niet afgezwakt, merkt Elforkani. Hij ziet jongeren gefrustreerder raken. ‘Ze vragen: ‘Wat kan ik doen? Demonstreren helpt toch niet.’ Als imams weten we niet onmiddellijk hoe we daarmee om moeten gaan. We kunnen niet zeggen: het komt wel goed. Nee, kinderen worden vermoord.’

Ook imam Abdul-Jabbar van de Ven, populair onder orthodoxe moslimjongeren, ervaart dat de emoties oplopen. ‘Gaza leeft nog meer dan Irak en Afghanistan’, zegt hij. ‘Jongeren praten openlijk over de jihad. De afgelopen dagen zal Al Qaida er heel wat nieuwe rekruten bij hebben gekregen.’

De woede richt zich deels op de Nederlandse regering, die verkondigt dat Israël het recht heeft zichzelf te verdedigen. In een Open brief aan Maxime Verhagen roepen acht jongeren en het actiecomité Amsterdam voor Palestina de minister van Buitenlandse Zaken op tot een ‘koerswijziging die recht doet aan de positie van Nederland als gastland van internationale juridische organen’. Volgens de ondertekenaars mag Nederland zich ‘niet langer kritiekloos achter Israël scharen, zeker niet op het moment dat Israël op deze disproportionele, onmenselijke wijze tekeer gaat in Gaza’.

De regering is hypocriet bezig, zegt jongerenwerker Mohamed Azahaf, een van de briefschrijvers. ‘In Den Haag worden oorlogsmisdadigers berecht, maar Israël wordt met rust gelaten. Ik zag gisteren nog foto’s van kinderen met kogelgaten in hun lijf.’

[Zie verder pagina 3, kolom 6]

Houding Nederland steekt jonge moslims

Houding Nederland steekt jonge moslims
[vervolg van pagina 1]

Houding Nederland steekt jonge moslims
Ook Yasin Ekin van Hababam.nl, een discussiesite voor Turkse en Nederlandse jongeren, reageert getergd op de stellingname van het Nederlandse kabinet rond de Gaza-oorlog. ‘De regering wil niet eens van disproportioneel geweld spreken’, zegt Ekin. ‘Hoe leg je dat uit aan een 15-jarige jongen, van wie wordt verlangd dat hij wel terroristische aanslagen van moslimextremisten veroordeelt? Ik ben bang dat we zo de jongeren verliezen die zich de afgelopen jaren juist achter de westerse democratie hebben geschaard.’

Houding Nederland steekt jonge moslims
Elforkani deelt die vrees: ‘De talloze antiradicaliseringsprogramma’s van de laatste vier jaar worden nu in tien dagen tenietgedaan.’ De regering zou veel proactiever moeten zijn, vindt publicist Ali Eddaoudi. ‘Bij maatschappelijk gevoelige kwesties als de moord op Theo van Gogh of de problemen met de Marokkaanse reljeugd, moeten vertegenwoordigers van de gemeenschap meteen bij de ministers komen opdraven. De overheid zou nu het voortouw moeten nemen en de dialoog moeten aangaan met de moslimgemeenschap. Veel beter uitleggen wat de Nederlandse standpunten zijn.’

Houding Nederland steekt jonge moslims
Khalil Aitblal, woordvoerder van de Unie van Marokkaanse Moskeeën in Amsterdam en Omstreken (UMMAO), is somber: ‘Met dit regeringsstandpunt is het lastig jongeren te overtuigen van de kracht van democratie en dialoog.’ Vrijdag riep de UMMAO jonge moslims op een digitale campagne te voeren voor Gaza. Daar is volgens Aitblal volop gehoor aan gegeven.

Houding Nederland steekt jonge moslims
In de moslimgemeenschap is een soort alternatief nieuwscircuit ontstaan, waarbij jongeren elkaar foto’s, berichten en filmpjes van de internetsite YouTube sturen over Gaza. Want de Nederlandse media laten na, adequaat en waarheidsgetrouw over de oorlog te berichten, zo klinkt het. Oftewel, aldus imam Van de Ven: ‘Terwijl het hier al dagen over schaatsen gaat, zien wij beelden van doodgeschoten Palestijnse kinderen.’ Die beelden zien jongeren via Arabische en Turkse satellietzenders en sites. Mailtjes met de aanhef ‘SCHOKKENDE foto’s (WAARSCHUWING)’ gevolgd door ‘Maar wel de harde niet getoonde waarheid’, worden doorgestuurd. Ekin: ‘Zulke foto’s zie je hier niet, maar moslimjongeren zijn internetwijs en zien ze wel. Daar word je heel kwaad van.’

Houding Nederland steekt jonge moslims
Ali Houri, van jongerenstichting Al Fath in Roermond, probeert moslims bewust te maken met Gaza-avonden. In Roermond werd naar aanleiding van zo’n bijeenkomst 23 duizend euro opgehaald, zegt Houri. ‘Marokkaanse vrouwen, die niets te besteden hebben, gaven hun gouden sieraden. Iedereen voelt zich verbonden met de Palestijnen.’