Koerden kunnen Kosovo navolgen

Turkije moet zien dat geweld tegen de Koerden niet helpt. De drang naar onafhankelijkheid wordt alleen maar groter...

Celal Altuntas

Er bestaat geen broederschapsband tussen de Koerden en de Turken en die zal er ook nooit zijn. Turken roepen altijd dat die broederschapsband er wel is en dat geen macht in de wereld de twee volkeren uit elkaar zal kunnen drijven.

Ze wijzen erop dat Koerdische mannen met Turkse meiden en Turkse mannen met Koerdische meiden zijn getrouwd. Een ander argument is dat beide volkeren samen hebben gevochten tegen de vijand bij het oprichten van de republiek in de jaren twintig van de vorige eeuw. Ook zeggen ze dat christelijke landen, waaronder de VS, willen dat Turkije uit elkaar valt.

Dat de Koerden juist nu weinig boodschap hebben aan die argumenten wordt begrijpelijk als we kijken naar wat er de afgelopen maanden is gebeurd. Duizenden Koerdische mannen, vrouwen en kinderen zitten in de gevangenis. Turken willen helemaal geen broederschap met de Koerden, ze hebben onder elkaar een uitspraak over de Koerden: een goede Koerd is een dode Koerd.

De Turken moeten goed begrijpen dat, als ze voortgaan op de weg van harde oorlogsconfrontatie, de Koerden het voorbeeld van Kosovo zullen volgen. De moeilijkheden van de laatste tijd staan niet op zichzelf, maar hebben een lange geschiedenis die teruggaat tot de jaren twintig van de vorige eeuw.

Kemal Pasja Atatürk heeft toen aan de Koerden onafhankelijkheid beloofd als beloning voor de hulp in de strijd tegen de Britten, de Fransen, de Russen en de Grieken. Maar daarvan is niets terechtgekomen, het was een truc om de steun van de Koerden te winnen. Het was bedrog.

Sindsdien zijn de Koerden diverse malen in opstand gekomen voor hun eigen cultuur. Al die opstanden hebben de Turken hard neergeslagen. In 1924 begon sjeik Said met gewapend verzet vanuit de stad Amed (Diyarbakir). In 1925 is hij opgehangen, met 46 anderen. In 1937 en 1938 ging het Turkse leger vreselijk tekeer in de regio Dersim. Duizenden Koerdische gezinnen zijn toen gedeporteerd naar het westen van Turkije, met de bedoeling dat ze daar zouden assimileren.

Sinds 1984 woedt de oorlog in Koerdistan onder leiding van de PKK. Sinds 1999 zit de leider van de PKK, Abdullah Öcalan (Apo), gevangen op het eilandje Imrali. In die oorlog zijn veertigduizend mensen omgekomen, voor het merendeel Koerden. Het Turkse leger heeft vierduizend Koerdische dorpen platgebrand. Zeventienduizend Koerden zijn spoorloos verdwenen nadat ze waren ontvoerd door leger, politie of milities. Alleen al de afgelopen vier dagen zijn er in de steden Hatay en Inegul-Bursa tachtig huizen en winkels van Koerden verwoest door Turken. Koerdische studenten zijn door de politie gedood vanwege hun identiteit.

Rond vijfduizend Koerden in Hatay zijn gegijzeld door de Turkse politie, het leger en de militie van de Grijze Wolven. Een delegatie van Koerdische parlementariërs van DTP (Koerdische partij voor een democratische samenleving) wilde gisteren een bezoek brengen aan Hatay, maar bij de provinciegrens werden ze tegengehouden door politie en militairen.

Wanneer ziet de Turkse regering in dat ze het Koerdische probleem niet met geweld kan oplossen? Een ding moeten ze goed weten, de Koerden zullen nooit in valse beloften trappen. De Koerden van 2010 zijn niet de Koerden van 80 jaar geleden. Er zijn nieuwe ontwikkelingen, zoals de onafhankelijkheid van Kosovo. Als de Turken blijven vasthouden aan oorlog tegen de Koerden, dan kunnen die de onafhankelijkheid van Kosovo als voorbeeld nemen.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden