Kloof tussen feminisme en islam is nog steeds groot

De titel 'Feminisme en Islam: een onmogelijke combinatie?' bleek goed gekozen voor de jaarlijkse Wereldvrouwendag-viering van het feministisch maandblad Opzij. Tijdens bijeenkomst woensdagavond in de Rode Hoed in Amsterdam werd duidelijk hoe groot de kloof is tussen Hollandse feministes en vrouwen die zich door de islam laten inspireren in hun strijd om meer rechten.

Aan de ene kant stond publiciste J. Withuis die het grondrecht van de gelijkheid van seksen boven de vrijheid van godsdienst stelt, 'omdat er niks te respecteren is aan godsdienst'. Zij vindt dat feministes vrouwen moeten helpen zich vrij te maken van religie.

Aan de andere kant manifesteerden zich in de zaal diverse moslima's, geëmancipeerde gesluierde vrouwen, die bleven beklemtonen dat vrouwenbesnijdenis en uithuwelijking niet door de Koran worden voorgeschreven, maar haram (verboden) zijn. Volgens hen roept de islam vrouwen op te studeren, zich te ontwikkelen, en zijn de vrouwonterende toestanden culturele uitwassen die met de Koran in de hand kunnen worden bestreden.

De door panellid Saadet Metin gestelde cruciale vraag - op welke punten seculiere en islamitische vrouwen kunnen samenwerken op weg naar de verlangde emancipatie van vrouwen - kreeg geen antwoord. Daarvoor leken de misverstanden te groot.

Voordat de vrouwen hun wederzijds onbegrip tentoonspreidden, was het woord aan een man. Minister van Boxtel van Integratiebeleid hield een pleidooi voor wederzijds respect en open communicatie, en waarschuwde voor 'islamanoia'. 'Er zijn uitwassen, maar die komen elders ook voor.' De minister zei zich nog te bezinnen op de vraag of vrouwen bij de politie hoofddoeken mogen gaan dragen, een gedachte waar hij niet bij voorbaat afwijzend tegenover staat. 'Als die pet ons allemaal past, kunnen we vanuit die gedachte niet de hoofddoek zomaar terzijde schuiven.'

Voordat de minister zich liet excuseren om zich als een geëmancipeerd man van zijn huiselijke plichten te kwijten, vroegen Marokkaanse vrouwen de bewindsman om steun voor het hervormingsplan van de Marokkaanse regering, die vrouwen meer rechten wil geven. Dit plan is op verzet gestuit bij enkele imams in Nederland, die handtekeningen verzamelen tegen dit wetsvoorstel.

De bewindsman ging niet verder dan zijn afkeuring uit te spreken over de acties van de imams. Hij zei zich niet te mengen in de binnenlandse politiek van Marokko, ook niet als deze consequenties heeft voor Marokkaans-Nederlandse vrouwen. 'Zoiets is juridisch een heel gecompliceerde kwestie', aldus de bewindsman.