‘Je hoeft niet alles te hebben gefikst in het leven voordat je ervan mag genieten’

Je voorstelling Gods wegen of je boek Make women come – Een romantische komedie?

‘Gods wegen gaat gedeeltelijk over modern feminisme, de zoektocht van een Nederlands-Surinaamse vrouw die haar seksualiteit aan het onderzoeken is in zowel Nederland als Suriname. De vragen die mijn ervaringen oproepen over mannelijke en vrouwelijke seksualiteit in het moderne feminisme van Noordwest-Europa, of we onszelf daar eigenlijk wel blij mee maken. Wat doen #MeToo en feminisme met onze dierlijke seksualiteit?

‘In mijn boek richt ik me helemaal op de zoektocht naar romantische liefde en seks. Ik neem mijn eigen verhaal en de ervaringen van mijn vriendinnen als startpunt voor een onderzoek: waar lopen we nou precies tegenaan bij ons falen in de liefde, bij onze pogingen om gewoon een beetje gelukkig, relaxed en speels zijn? En waarom komen we niet klaar?’

Grote of kleine Nina? (1)

‘Grote en kleine Nina zijn de twee hoofdpersonages die ik heb gecreëerd. Grote Nina is 33 jaar en is de zeer subjectieve en twijfelachtige verhaalverteller. Kleine Nina varieert in leeftijd, zij is tussen de 21 en 33 jaar. Ze is een totale idioot, volgens grote Nina. Grote Nina staat voor zelfreflectie, voor terugkijken op je jongere ik. Toch kun je je afvragen of zij niet óók gewoon van de pot is gerukt. Want waarom is het nodig om constant je jongere ik kapot te maken? Wat is het effect van zo’n kritische, veroordelende stem?

‘Door alle mannengepraat en -gezeik heen kom ik tot de conclusie dat het het streven naar perfectie is dat kleine Nina en haar vriendinnen dwarsboomt. Een krachtige, stoere vrouw willen zijn die alles onder controle heeft, op haar werk, in de liefde, op elk vlak in haar leven. Het idee dat je alles maar aan moet kunnen, de hoge verwachtingen die daarmee gepaard gaan, de strengheid: dat kan zó gaan vastkleven aan alles wat je doet.

‘In kleine Nina’s geval leidt het tot een verward feminisme: ze is aan de ene kant heel erg zelfstandig, heeft een goede baan, de mogelijkheden om een waanzinnig vrij leven te leiden, maar ondertussen zit ze ook urenlang met haar vriendinnen te bespreken waarom deze man niet terugsms’t. Ze denkt toch dat iemand anders, een man, haar gaat vervolmaken. En als er geen ultieme man is die dit leven met haar wil aangaan, dan is het allemaal mislukt. Ik vind het confronterend dat het zo moeilijk is om relaxed te blijven in die zoektocht, voor heel veel vrouwen.’

Onkunde of onwil? (1)

‘Een vrouw niet laten klaarkomen is onkunde! Als je ooit een vrouw trillend en gillend hebt laten klaarkomen, als je hebt meegemaakt hoe fucking amazing dat is, dan word je daar verslaafd aan. Dát is wat je wil. Maar dan moet je wel eerst begrijpen hoe de intrinsieke seksualiteit van vrouwen werkt, dat ze meestal niet per se héél geïnteresseerd zijn in zo lang mogelijk met een zo groot mogelijke joekel van een lul heel hard op hetzelfde tempo in een kut gaan. Stuitend toch, aan hoeveel van mijn exen ik dat heb moeten uitleggen?

‘Make women come staat voor het praktische probleem dat veel mannen niet weten hoe ze vrouwen moeten laten klaarkomen, omdat ze hun seksuele educatie uit porno halen. En het staat ook voor iets groters: laat het in ons culturele gedachtengoed normaal zijn dat vrouwen mogen loslaten.

‘Wat ik heb gemerkt, is dat vrouwen snel het gevoel hebben dat zij de schuld hebben, dat ze verantwoordelijkheid dragen voor alles wat er gebeurt in hun leven. Dat dragen, dat heeft volgens mij erg te maken met hoe vrouwen zijn gesocialiseerd, en misschien ook wel met iets biologisch – I don’t know, mijn oude genderstudiesklasje uit Berlijn zou me afmaken vanwege die bevraging alleen al.

‘Als jonge vrouw leer je niet om je eigen genot op te eisen en er is een waanzinnige schaamtecultuur rondom het vrouwelijke lichaam. Menstruatiereclames waarin een blauwe vloeistof moet doorgaan voor bloed zijn maar één voorbeeld. Kutshaming. Slutshaming. In het hele klaarkomprobleem speelt ook nog een lelijkheid die sociaal gezien niet gegund is aan vrouwen. Vrouwen moeten zacht, fluffy, geschoren en naar vanille ruikend zijn. Terwijl elke vrouw weet: er komt constant prut uit mijn kut.’

Worstelingen delen of voor jezelf houden?

‘In kunst delen: ja. Privé delen: nee. Niet ‘zomaar’ delen, bedoel ik. Dit boek is een kunstproject waar tweeënhalf jaar aan is gewerkt en waarin duidelijke keuzen zijn gemaakt. Iedereen mag meningen en persoonlijke verhalen op sociale media delen natuurlijk, maar ik merk dat het mij niks doet.

‘Mijn kracht als kunstenaar is niet wie ik ben of wat ik heb meegemaakt. Iederéén heeft pijn en gaat door moeilijke fasen. Nee, welke vorm, welke taal en humor vind ik om een persoonlijk verhaal universeel te maken en tendensen in de samenleving aan te spreken? Als wat ik maak raakt of troost biedt, heelt dat mij ook. Uiteindelijk heb ik dit boek geschreven zodat ik er niet meer alleen in sta.’

Onkunde of onwil? (2)

‘Een vriendin vertelde dat ze zich niet seksueel aan haar man kan overgeven. Ze hebben een huishouden, wonen samen en ze komt niet klaar. Hoe komt dat? Omdat hij niet meedraagt in het huishouden, redeneerde zij. Omdat hij nooit uit zichzelf de afwas doet, omdat hij nooit uit zichzelf even gaat stofzuigen. Omdat hij nooit uit zichzelf de dingen doet waarvan zij denkt dat zij ze dan dus allemaal moet doen.

‘Ik ben geen seksuoloog, maar als je moeite hebt met klaarkomen, lijkt het me zinvol om jezelf af te vragen: op welke vlakken in mijn relaties en in mijn leven ben ik meer aan het dragen dan ik eigenlijk zou willen? Wat heb ik nodig om me gedragen te voelen, en om de controle te kunnen loslaten? Waar zit ik vast? En waar word ik een persoon die ik niet wil zijn?’

Met of zonder man?

Schiet in de lach. ‘Jezus. Ahhh.’ Denkt na. ‘Single zijn vind ik makkelijker, omdat je geen spiegel krijgt voorgehouden van een ander. Door liefdesverdriet en afwijzing heen gaan, zelf mensen afwijzen, pijnlijke ervaringen op het vlak van seks: het is allemaal moeilijker dan het gewoon niet doen. Maar als het een keer wél leuk is, dan is het ook dusdanig waanzinnig...

‘Ik geloof dat het belangrijk is om in je leven fasen te hebben waarin je geen relatie hebt. Van de ene relatie in de andere springen en jezelf daarin helemaal verliezen, zoals kleine Nina doet, daarvan denk ik: ga nou maar even zonder. Met mezelf, met of zonder man, dat is het doel.’

Nederland of Suriname?

‘Onmogelijk om te kiezen, want ik ben allebei: mijn vader is Surinaams en mijn moeder Nederlands. Het plan is om dit voorjaar naar Suriname te gaan om te researchen voor een nieuwe voorstelling of een nieuw boek. Mijn regisseur Titus Muizelaar gaat mee. Hij is nog nooit in Suriname geweest.

‘Ik was er in 2019 voor het laatst. De snelheid waarmee wij hier denken en ons dagelijks leven indelen, dat hameren op productiviteit, dat valt in Suriname helemaal van me af. Ik voel het letterlijk fysiek gebeuren als ik uit het vliegtuig stap.’

Grote of kleine Nina? (2)

‘Je wilt je crazy jongere ik niet vertellen dat ze er niet meer bij hoort, toch? Ik ben deze week 35 geworden, en vanuit die gedachte kies ik voor kleine Nina. Zonder haar gebeurt er helemaal niets in dit boek. Wat ik charmant aan haar vind, is haar impulsiviteit en moed, dat niet alles wat ze doet doordacht is en dat ze achter haar verlangens aangaat. Op haar 23ste gaat ze in het buitenland wonen en studeren, en van daaruit naar een ander buitenland met weer een andere taal. Ze gaat er wél gewoon voor.’

Zelfhulpboeken of door schade en schande wijzer?

‘Door schade en schande wijzer, sowieso. Make women come is eigenlijk een gefaald zelfhulpboek. Ik had het willen lezen toen ik 21 was. Niet dat het me ergens van had weerhouden. Met alle boeken die ik heb gelezen ben ik alsnog head first in de relatieafgrond gestort.

‘Ik denk dat we het idee moeten loslaten dat we onszelf de hele tijd maar moeten verbeteren. Nee, we hoeven niet elke dag gedisciplineerd te yogaën en naar sport en dit en dat te doen om ons goed te voelen, of beter te worden dan we zijn. Je hoeft niet alles te hebben gefikst in het leven voordat je ervan mag genieten, echt niet. Je vroeg net wat grote Nina kleine Nina zou adviseren. Misschien zoiets als: chill the fuck out. Laten we ontdekken hoe het wat speelser kan allemaal.’

Lacht hard: ‘Life is messy, let us all come.’