Een derde spoor

Met dit initiatief wordt een derde spoor gekozen, naast dat van de traditionele hulpverlening en de harde aanpak van het drugstoerisme. Het nieuwe project heeft een tweeledig doel. Het eerste is van pragmatische aard: beperking van de overlast tot aanvaardbaarder proporties door het aantal panden van waaruit wordt gedeald terug te dringen van vierhonderd tot honderd.

Het tweede doel ligt op het humanitaire vlak: enige ordening brengen in het leven van verslaafden, waardoor hun nu doorgaans miserabele fysieke en mentale conditie kan worden verbeterd.

Het Rotterdamse project, een initiatief van mensen uit de praktijk van de verslaafdenzorg, is beslist de moeite van het proberen waard. Maar de haalbaarheid hangt af van een reeks factoren.

Zo is het de vraag of het Openbaar Ministerie bereid is mee te werken door de in beginsel strafbare huisdealers - die als een ouderwetse melkboer aan de deur komen - ongemoeid te laten. Wordt de dealer in dit geval ontzien, dan levert dit hetzelfde strafrechtelijk dilemma op als de houding tegenover de koffieshops. Kleinhandel in (soft)drugs wordt gedoogd, maar groothandel is crimineel en wordt zo mogelijk vervolgd. Deze ongerijmdheid heeft niettemin in aanzienlijke mate bijgedragen aan de positieve resultaten van het Nederlandse drugsbeleid.

Verwacht kan worden dat er vooral in de welvarende wijken, waar nu geen of nauwelijks overlast van verslaafden bestaat, kritiek op het plan zal zijn. Het zal niet eenvoudig zijn de tegenstanders ervan te overtuigen dat spreiding van verslaafden over de stad niet onrechtvaardig is en dat het drugsprobleem een gedeelde verantwoordelijkheid van de hele gemeenschap is.

Voor het realiseren van het project is tenslotte enig enthousiasme bij de verslaafden zelf onmisbaar. Het is niet uitgesloten dat er nogal wat junks zijn die het verkiezen hun drugs buiten het blikveld van familie of voormalige buurtbewoners te scoren.

Vanuit de politiek zijn de eerste oppositionele geluiden al vernomen. Uiteraard, het gaat om een lastig probleem waarvoor geen makkelijke oplossingen bestaan. De slechtste benadering is niets doen, niets proberen en zowel verslaafden als degenen die overlast ondervinden aan hun lot overlaten.