Cursus

De kern van de oefening is het kweken van samenwerking en saamhorigheid. Door ongemak sterk; het kan niet anders of de bedenkers van dit soort fratsen hebben inspiratie opgedaan in Italië.

De zomervakantie bracht mij na jaren weer naar dit land. Gezegd moet worden dat het 100 procent meeviel. De geldautomaten deden het, de reserveringen klopten, de rekeningen globaal ook, en op wat verschoven openingstijden en een enkele gestoorde ober na, leek alles op rolletjes te lopen. Met dat gevoel althans meldde ik me op het station van Bologna om een treinkaartje te kopen naar Amsterdam. Een mens kan zich vergissen.

Na drie kwartier bij het informatieloket en wat gegoochel met een computer: 'Dit weekend geen couchette meer, ook geen slaapstoel.' 'Ook niet naar Brussel?' 'Ook niet naar Brussel, maar probeert u het eens bij het kaartjesloket buitenland.' 'Daar hebben ze me naar u gestuurd.' 'Probeert u het gewoon nog eens.' De kastje-en-muur-scene levert na bijna twee uur een peperduur ticket voor een stoel op, zonder reservering.

De volgende dag, vertrekdag, blijk ik de enige niet met een onduidelijk kaartje. Ik tel in de chaos een aantal gevallen van spontane groepsvorming en solidariteit. Allereerst boemelt op de vertrektijd de verkeerde trein het perron op. In verwarring gebrachte Duitse en Nederlandse passagiers sluiten in een paar minuten tijds een pact: enkelen storten zich op een passerende spoorwegbeambte, twee anderen pluizen de dienstregeling na, een enkeling informeert in de trein, en de rest past op alle bagage.

Na een kwartier, de juiste trein is inmiddels gearriveerd, worden we naar de voorkant verwezen. Eenmaal geïnstalleerd blijkt de voorkant in Milaan de achterkant te zullen worden. Eendrachtig en behulpzaam wordt de bagage versjouwd door een kilometer lang gangpad.

In Milaan doen zich nog enkele gevallen voor: de iets vertraagde trein wordt bestormd door passagiers. Bagage van vreemden wordt spontaan aangenomen vanuit het raam en over de hoofden in het volle gangpad naar de gereserveerde coupé gedelegeerd. Wanneer er toch een coupé met couchettes vrij blijkt, sluiten vier wildvreemden een deal en bewaken elkaars plaats totdat de hostess officiële tickets uitschrijft.

Zo komt na uren verwarring en gedoe iets tot stand wat met een beetje efficiëntie al op het vertrekstation geregeld had kunnen worden: ik heb een couchette. Maar zonder de chaos vooraf hadden we rond middernacht geen feest gehad: om twaalf uur was één van de medereizigers jarig. De uitgebrachte dronk was evengoed een triomfantelijke toost op de afloop van de strijd om de slaapplaatsen, een gezamenlijke overwinning op de wanorde. Anders hadden we mekaar maar stuurs zitten bespieden tot het licht uitging, zo stelden we naar tevredenheid vast. Geen organisatiebureau had ons in de Ardennen iets beters kunnen leren.

Nell Westerlaken