Hoe de relatie tussen de VS en China ontspoorde

De Verenigde Staten stevenen opnieuw af op fikse ruzie met de Volksrepubliek China door de Amerikaanse minister van Volksgezondheid op werkbezoek naar Taiwan te sturen.

Trump vreest dat ByteDance via de populaire app informatie over Amerikaanse burgers doorspeelt aan de Chinese overheid. Zelf heeft het bedrijf dat ontkend. Tegen verslaggevers zei Trump dat hij TikTok op korte termijn wil verbieden middels een presidentieel bevel of een economische noodwet.

Federale agenten en lokale ordediensten zijn vrijdag het Chinese consulaat in Houston binnengedrongen. Ze deden dat kort nadat het bevel van de Amerikaanse regering tot sluiting van de diplomatieke post van kracht is geworden.

China heeft de Verenigde Staten opgedragen het consulaat in de stad Chengdu te sluiten. Dat besluit is een vergelding voor de Amerikaanse beslissing om de Chinezen uit het consulaat in Houston te zetten.

De spanningen tussen Beijing en Washington lopen verder op nu een Chinese vrouw zich volgens de VS schuil houdt in het Chinese consulaat in San Francisco. De vrouw is één van vier onderzoekers die zouden hebben gelogen over hun relatie met het Chinese volksleger om een visum voor de VS te kunnen krijgen.

In een scherpe escalatie van de spanningen tussen de Verenigde Staten en China beveelt Washington Beijing plotseling de sluiting van het Chinese consulaat in Houston. Waarom Washington het precies op die diplomatieke vertegenwoordiging heeft gemunt, is onduidelijk, maar de gedwongen sluiting houdt volgens de VS verband met de ‘bescherming van Amerikaans intellectueel eigendom’ en ‘privé-informatie van Amerikanen.’

De VS leggen banken sancties op: zij worden bestraft als ze zaken doen met de Chinese functionarissen die verantwoordelijk zijn voor de invoering van de nationale veiligheidswetten voor Hongkong. Daarmee is de speciale handelsrelatie met Hongkong beëindigd.

De VS wijzen de Chinese aanspraken op een groot deel van de Zuid-Chinese Zee als ‘onwettig’ af. Amerikaanse marine patrouilleert regelmatig in betwist gebied in de Zuid-Chinese Zee. Dat is een bron van spanning met China, dat om zijn claims over vrijwel het hele gebied kracht bij te zetten, eilandjes heeft versterkt tot militaire bastions.

China kondigt sancties aan tegen Amerikaanse politici, nadat Washington een week eerder strafmaatregelen nam tegen China wegens vermeende vervolging van de islamitische minderheden in de provincie Xinjiang.

De Amerikaanse marine patrouilleert voor de derde keer in een maand in betwist gebied in de Zuid-Chinese Zee. Er zijn spanningen tussen China, dat om zijn claim op vrijwel het hele gebied kracht bij te zetten eilandjes heeft versterkt tot militaire bastions, en andere claimanten. Daarbij is een Vietnamese vissersboot tot zinken gebracht.

Nadat China nieuwe veiligheidswetgeving voor Hongkong aankondigt, zegt Michael Pompeo dat Hongkong zijn autonomie heeft verloren. De VS kondigen maatregelen aan.

Trump zegt dat hij ‘de hele relatie met China kan verbreken’ en geeft Beijing in toenemende mate de schuld van de coronapandemie.

Amerikaanse pensioenfondsen trekken onder druk van het Witte Huis hun Chinese investeringsplannen in.

Twee Amerikaanse staten spannen rechtszaken tegen China aan om schadevergoeding voor de pandemie te eisen. China wordt verweten opzettelijk covid-19 over de wereld te hebben verspreid. Trump irriteert China door over het ‘Chinavirus’ te twitteren.

China zet nog eens ruim dertien Amerikaanse correspondenten uit en licht hun nieuwsbureaus in Beijing door.

Beijing zet drie correspondenten van de Amerikaanse zakenkrant The Wall Street Journal uit vanwege een stuk met een voor China beledigende kop op de opiniepagina’s.

De VS beperken het aantal Chinese journalisten van vijf Chinese staatsmedia dat in de VS mag werken met honderd visa. Deze nieuwsorganisaties krijgen te maken met strengere regelgeving omdat ze worden behandeld als vertegenwoordigers van de Chinese staat, in plaats van onafhankelijke nieuwsmedia.

De VS voeren beperkingen voor vliegverkeer van en naar China in.

Trump ondertekent een wet die voorziet in sancties tegen individuen die verantwoordelijk zijn voor mensenrechtenschendingen in Hongkong. Daar zijn al langere tijd steeds hevig wordende confrontaties tussen politie en anti-Chinese demonstranten aan de gang. De VS zullen jaarlijks beoordelen of Hongkong nog wel zelfstandig genoeg is onder Chinees bestuur.

China neemt vergeldingsmaatregelen in de vorm van sancties tegen vijf Amerikaanse ngo’s. Amerikaanse marineschepen zijn voor onbepaalde tijd niet meer welkom in de Hongkongse haven.

De VS zetten 28 Chinese bedrijven op een zwarte lijst wegens vermeende betrokkenheid bij mensenrechtenschendingen in Xinjiang. In die westelijke provincie zitten tot een miljoen Oeigoeren en andere moslims vast bij wijze van terrorismebestrijding.

Trump zegt dat hij desnoods Amerikaanse bedrijven beveelt geen zaken met China te doen.

Trump kondigt nieuwe handelstarieven tegen China aan. China stopt met de inkoop van Amerikaanse landbouwproducten. De Chinese munt neemt een duikvlucht, waarop Trump China beschuldigt de waarde van de renminbi te manipuleren.

Amerikaanse bedrijven mogen geen onderdelen meer aan Huawei verkopen, het bedrijf staat op de zwarte lijst. China kondigt een soortgelijke lijst aan.

Met de onderhandelingen diep in het slop verhogen de VS de tarieven op Chinese importen ter waarde van 200 miljard dollar. China doet hetzelfde voor 60 miljard dollar aan Amerikaanse goederen.

Washington verbiedt Amerikaanse bedrijven gebruik te maken van buitenlandse communicatiemiddelen, een nieuwe stap tegen met name Huawei.

De VS beschuldigen Huawei en Meng Wanzhou van ruim twintig misdrijven, vooral op het gebied van fraude en diefstal van intellectueel eigendom. De VS zetten met een mondiale campagne hun bondgenoten onder druk Huawei-technologie te weren, vooral in 5G-netwerken, omdat China die zou misbruiken om te spioneren. Regeringen die twijfelen over Huawei worden vervolgens door Chinese ambassadeurs lastiggevallen.

De Amerikaanse vice-president Mike Pence slaat in een redevoering een veel hardere toon tegen China aan met een lange lijst verwijten, van ‘economische agressie’ tot inmenging in de Amerikaanse verkiezingen.

China voert antidumpingboetes in tegen Amerikaanse sorghum, een grassoort die onder meer wordt gebruikt als veevoer. Gedurende de zomer escaleert de handelsoorlog omdat beide partijen in reactie op elkaar de importtarieven voor een steeds langere lijst van producten verhogen.

De VS doen het Chinese telecombedrijf ZTE in de ban wegens vermeende schending van Amerikaanse sancties tegen Iran. Amerikaanse bedrijven mogen zeven jaar geen zaken doen met ZTE. ZTE ligt binnen enkele weken plat bij gebrek aan Amerikaanse chips en andere componenten.

Trump vervangt zijn minister van buitenlandse zaken Rex Tillerson door oud-CIA-directeur Mike Pompeo, bekend om zijn harde lijn inzake China.

Onverwachts trakteert Donald Trump zijn gastheer op een motivatietactiek die zo in een reality-show kan. Met een reeks complimenten voert Trump de druk op Xi omtrent Noord-Korea. Dat doet Trump live, op het Engelstalige kanaal van de Chinese staatstelevisie: ‘Ik weet één ding over jullie president. Als hij ergens zijn schouders onder zet, gebeurt het. Geen twijfel mogelijk.’

Trump belooft zijn Aziatische bondgenoten Zuid-Korea en Japan geavanceerde wapensystemen ter bescherming tegen Noord-Korea. Dat valt verkeerd in Beijing, dat al ruzie heeft met Zuid-Korea over het Amerikaanse raketschild THAAD. Na zestien maanden, waarin Koreaanse bedrijven lijden onder een Chinese boycot, haalt Seoul bakzeil en belooft de Koreaanse regering aan Beijing af te zien van een militaire alliantie met Japan en de VS.

Begin van Amerikaans onderzoek naar schadelijke Chinese handelspraktijken op het gebied van diefstal van intellectueel eigendom en high-tech.