Een bedrieglijk feest: meisjesbesnijdenis in Guinee
De Belgische fotograaf Isabel Corthier was gechoqueerd, toen ze op fotoreportage in het West-Afrikaanse land Guinee hoorde hoeveel jonge meisjes daar nog worden besneden.
Het is feest, een dag waarop de mooiste jurken uit de kast mogen. De vrolijke, kleurrijke aanblik is bedrieglijk: dit is een besnijdenisfeest in Guinee. Het meisje onder de parasol met bankbiljetten en het meisje met de vlechtjes voor de ogen zijn een paar weken geleden genitaal verminkt. Daarna zijn ze in afzondering, onder begeleiding van een ‘tante’ die de traditionele meisjesbesnijdenis meester is, voorgelicht over seksualiteit en hun taken later in het leven als vrouw. Nu komen ze terug in de familie om hun overgang te vieren, de gasten geven geld.
De Belgische fotograaf Isabel Corthier is ‘via via’ met gasten mee naar binnen geglipt, vertelt ze. Meisjesbesnijdenis is verboden in Guinee. Zo’n feest heeft iets clandestiens. De politie knijpt meestal wel een oogje dicht, de agenten hebben iets gekregen en steunen de tradities vaak, hoorde Corthier van haar informanten.
Ze was in Guinee voor een andere fotoreportage, toen ze erachter kwam dat 97 procent van de vrouwen er besneden is en dat dit ondanks het verbod nog steeds veel gebeurt: bij 45 procent van de meisjes onder de 14. Dat probleem komt mee naar België, zegt ze, waar veel migranten uit Guinee naartoe komen.
Ze was ‘gechoqueerd’ en ging op onderzoek uit. Via organisaties die tegen meisjesbesnijdenis strijden, sprak ze met daders en slachtoffers en fotografeerde hen. Op de foto’s rechtsboven laat een gestopte besnijdster een mes zien waarmee meisjes worden verminkt en de bijbehorende rood-witte doeken. Het meisje op de onderste foto vertelde Corthier hoe getraumatiseerd ze was na de besnijdenis.
Of de meisjes op het feest echt besneden zijn, blijft de vraag. Het gebeurt nogal eens dat de besnijdster op aandringen van de familie maar een klein sneetje maakt voor de schijn, zodat de ceremonie kan doorgaan, hoorde Corthier.
Er wordt veel waarde gehecht aan de traditie. ‘De sociale druk is groot. De meisjes worden voorbereid op allerlei praktische taken en over de houding die ze moeten aannemen in een vaak polygaam huwelijk met een man met meerdere echtgenotes. De feesten leveren de familie natuurlijk ook veel geld op.’