De kamer van Klok

Ging Nederland te vroeg van het slot? Hoe kan het dat de formatie in stilte uit beeld verdwijnt? En: wat kan de politiek doen tegen de georganiseerde misdaad? In de laatste aflevering voor het zomerreces bespreekt Gijs Groenteman deze vragen met Sheila Sitalsing, Raoul du Pré en Pieter Klok.

We bespreken de Sigrid Kaag-documentaire. De invloed van voorlichters is ontluisterend en de bereidheid van de makers om daarin mee te gaan evenzeer. Hoe doe je het als journalist wel goed? Kaag krijgt nu de volle laag van rechts Nederland, op het misogyne af, maar wie zich opstelt als nieuw moreel geweten van politiek Den Haag moet zelf ook zuiver op de graat zijn, vindt ons podcastpanel. En aandacht voor een ander journalistiek dilemma: de PVV probeert te provoceren in elk debat dat van belang is voor de partij. Moet je daar steeds een stukje over tikken?

We bellen met correspondent Marc Peeperkorn over de clash tussen Orbán en de andere EU-leiders. Niet eerder zag hij een Europees leider zo hard worden aangepakt door zijn collega's. Rutte daagde de Hongaarse premier zelfs uit de EU te verlaten, maar wat voor zin heeft dat? En hoe staat het met de formatie? Mariëtte Hamer schreef een 109-pagina's tellende brief, waaruit blijkt dat ze geen flauw idee heeft waar het heen moet. Ondertussen lijkt de liefde tussen Rutte en Kaag een beetje op te bloeien.

In De kamer van Klok bespreken we deze week de geopenbaarde sms'jes van de premier. Ze bleken vintage Mark Rutte: informeel en bovenop de bal. Waarom is het zo belangrijk dat dit soort dingen openbaar worden gemaakt? En uiteraard aandacht voor het CDA en de toekomst van Pieter Omtzigt. Begint hij een nieuw CDA met een andere bestuurscultuur? Of staat een andere partij hem op te wachten? Presentatie: Gijs Groenteman, Pieter Klok en Sheila Sitalsing Gast van de Haagse redactie: Raoul du Pré  Redactie en montage: Daan Hofstee Eindredactie: Corinne van Duin en Lotte Grimbergen Elke week op de hoogte van de politieke journalistiek van De Volkskrant? Schrijf je in voor de politieke nieuwsbrief. www.volkskrant.nl/nieuwsbrieven

Pieter Omtzigt pakt nu het CDA aan zoals hij ook de toeslagenaffaire heeft aangepakt: grondig en zonder aanziens des persoons. In een gelekt stuk van zijn hand wordt de ideologische leegte van de partij pijnlijk duidelijk, maar het is ook een document van een politicus die het buiten zichzelf zoekt. Het podcastpanel is bovendien benieuwd naar het verhaal van Wopke Hoekstra. Waarom is hij er niet in geslaagd een relatie op te bouwen met Omtzigt? En dan is er in deze aflevering ook nog aandacht voor de wonderlijke koppigheid van Geert Wilders. Waarom blijft hij Dion Graus steunen na nieuwe beschuldigingen van seksuele intimidatie? Presentatie: Gijs Groenteman, Pieter Klok en Sheila Sitalsing Gast van de Haagse redactie: Ariejan Korteweg  Redactie en montage: Daan Hofstee Eindredactie: Corinne van Duin en Lotte Grimbergen Elke week op de hoogte van de politieke journalistiek van De Volkskrant? Schrijf je in voor de politieke nieuwsbrief. www.volkskrant.nl/nieuwsbrieven

We zijn in de formatie weer op hetzelfde punt als de dag na de verkiezingen. Kaag staat tegenover Rutte en Hoekstra. Rutte houdt zich nog een beetje stil, maar de CDA-leider heeft een duidelijke voorkeur. En na de morele verontwaardiging over de rol van Sywert van Lienden in de mondkapjes-affaire valt op dat het ministerie ook geen goed verhaal heeft. Waarom kreeg een piepjong bv'tje de op twee na grootste overheidsorder voor beschermingsmiddelen in de coronacrisis?

De druk om 'in beeld' te zijn, de angst om je plek te verliezen en het risico om je kwetsbaar op te stellen: het werk op het Binnenhof staat onder hoogspanning. Hoe zijn burn-outs te voorkomen en wat kunnen politici zelf doen? En: intussen nodigt Mariëtte Hamer Jan en alleman uit om te praten over de formatie, maar lijkt de liefde tussen de VVD en D66 bepaald niet te groeien. Hoe lang gaat het duren voor ze de partijen bereid vindt samen in een kabinet te stappen?

In de coronacrisis bleek opnieuw dat de hoge toon van de Kamer niet altijd leidt tot goed beleid. Waarom ging de overheid in zee met Sywert van Lienden? Hij zwaaide met de non profit-vlag, maar ook de macht van zijn mediaprofiel moet niet worden onderschat. En hoe staat het met de formatie? Houdt Sigrid Kaag haar poot stijf over een kabinet met linkse partijen? De PvdA wil wel en GroenLinks is nog gretiger. Voor beide partijen is duidelijk: in de oppositie ga je misschien nog wel harder kapot dan in het kabinet.

Bij de nieuwe bestuurscultuur gaat het al snel over Rutte, maar het functioneren van de Kamer moet ook onder de loep: er komt veel wetgeving uit Den Haag waar niet mee te werken valt. En hoe gaat het in de versplinterde Kamer? De kleine partijtjes houden de grote partijen in ieder geval scherp. Een partij die laat zien hoe het niet moet is Forum voor Democratie. Wybren van Haga besloot te vertrekken. Is het succes hem naar het hoofd gestegen of is de betovering van Baudet verbroken? De partijleider van Forum vertoont steeds extremer gedrag. Wie spreekt hem nog tegen?

Na het debat over de toeslagennotulen wordt er in Den Haag voorzichtig naar de toekomst gekeken. Tjeenk Willink kwam vrijdag met een brief van tien kantjes over de formatie. Over één ding is iedereen het eens: de bestuurscultuur moet anders, want de neiging om kritiek af te dekken zit heel diep in Den Haag. GroenLinks en PvdA houden de deur naar regeren met VVD nadrukkelijk open. Een ander deel van de Kamer maakte duidelijk klaar te zijn om keihard oppositie te voeren. En één persoon werd tijdens het debat zeer gemist: Pieter Omtzigt.