Wien van den Brink heeft iets uit te leggen
Boerenleider Wien van den Brink heeft iets uit te leggen. De eeuwig pijprokende Veluwse boer organiseerde niet alleen een succesvolle boycot van de mestboekhouding, maar ook een van de naar zijn smaak overdreven scherpe regels van het identificatie- en registratiesysteem in de varkenshouderij....
Van onze verslaggever
Gerard Reijn
AMSTERDAM
Dat I & R-systeem speelt een cruciale rol in het in de hand houden van de varkenspest. De boycot en afzwakking ervan wellicht een even cruciale rol in het afkondigen van het exportverbod voor varkens.
Zoals de koeien hun gele oorflappen hebben waardoor ze (in theorie) altijd terug te vinden moeten zijn, zo hebben de varkens blikken oormerkjes. De nummers van die blikjes staan geregistreerd in een centrale computer, zodat (alweer in theorie) ook van elk varken de verblijfplaats terug te vinden is.
Maar anders dan bij de rundveehouders was er bij de varkenshouders flink verzet tegen het systeem. Vooral de Nederlandse Vakbond van Varkenshouders NVV, de organisatie van Wien van de Brink, verzette zich fel tegen 'overdreven bureaucratie' in het systeem. De gemoederen liepen zo hoog op, dat de NVV een boycot van het I & R-systeem afkondigde.
Dat had succes. Volgens insiders deed slechts 50 procent van de varkenshouders helemaal mee. Uiteindelijk legde LTO-Nederland, de grote boerenorganisatie, het hoofd in de schoot. Per 1 januari werkt er daarom een systeem dat door toenmalige LTO-bestuurders niet waterdicht werd gevonden. 'Maar de keuze was tussen een half systeem of geen systeem', zegt Jacques Martens, tot voor kort voorzitter van de varkenshouders van LTO-Nederland.
Tot 1 januari moest zowel de koper als de verkoper van een partij varkens de transactie bij het centrale computersysteem melden. Maar sinds 1 januari hoeft dat niet meer: alleen de koper meldt zijn koop. Gevolg is dat het systeem veel gevoeliger is voor laksheid, fraude en fouten. Bij het opsporen van varkens die in contact zijn geweest met bedrijven met varkenspest, was dat een grote handicap.
'Ik geloof daar helemaal niets van', zegt Van den Brink, die Martens op 1 januari opvolgde als LTO-bestuurder. 'We hebben afgesproken dat er tijdens een ziekte-uitbraak dubbel wordt gemeld. Dat gebeurt nu volop. Er zijn de laatste weken zo veel meldingen gedaan, dat het systeem het niet eens kon verwerken.' Dat had volgens hem niets te maken met de achterstand die was opgelopen door lakse of na-boycottende boeren.
Hij heeft overigens nog een derde boycot lopen: die van de verplichte inenting van varkens tegen de ziekte van Aujetzky. Verwacht wordt dat die plicht binnenkort wordt aangevochten.
