Wie spint er garen bij ondergang TSN Thuiszorg?
De rechtbank van Almelo heeft vandaag het faillissement uitgesproken over de grootste thuiszorgorganisatie in Nederland. Wat betekent dat voor medewerkers en cliënten?
TSN was toch al lang failliet?
Nee, de organisatie verkeerde sinds november in surseance. Surseance krijgt een bedrijf als redding nog mogelijk lijkt, hoewel praktisch alle surseances uitlopen op faillissement. Nu TSN Thuiszorg inderdaad failliet is verklaard, gaat het met 12 duizend medewerkers (meer dan bij V&D) en 40 duizend klanten om één van de grootste faillissementen van de laatste tijd.
Wat verandert er nu het faillissement is uitgesproken?
Stap één is dat de bewindvoerders, Jacques Daniels en Jan van der Hel, worden benoemd tot curatoren. Dat betekent dat zij het voor het zeggen krijgen. Tot vandaag deelden ze de macht nog met de directie van TSN Thuiszorg.
Stap twee is dat alle medewerkers zullen worden ontslagen. Uitkeringsinstantie UWV betaalt daarna nog maximaal zes weken de lonen door. In hoeverre het werk wordt voortgezet, is aan de curatoren om te beslissen. De lonen worden immers nog betaald. Waarschijnlijk zal de zorg zo snel mogelijk worden overgenomen door andere bedrijven.
Welke bedrijven gaan de zorg overnemen?
Dat is nog lang niet bij alle driehonderd gemeenten waar TSN actief was duidelijk. Jos de Blok, de man achter thuiszorgbedrijf Buurtzorg, heeft geprobeerd heel TSN te laten doorstarten, maar dat is mislukt. Zijn nieuwe initiatief, Stichting Familiehulp, gaat wel in een deel van de gemeenten het werk van TSN overnemen. Volgens een inventarisatie van de NOS gaat het om ongeveer eenderde van de TSN-gemeenten.
Veel gemeenten hebben contracten met meerdere thuiszorgbedrijven. Het wegvallen van één ervan, in dit geval TSN, betekent alleen dat de andere meer werk kunnen leveren. De vakbond FNV zegt dat in veel gemeenten waar niet Familiehulp heeft gewonnen, de arbeidsvoorwaarden van de medewerkers dik achteruit zullen gaan.
Is Buurtzorg/Familiehulp de grote winnaar?
In de publiciteit zeker. De Blok kreeg veel steun uit het ministerie van VWS en de politiek. TSN werd massaal verguisd. Door PvdA-leider Samsom bijvoorbeeld, die zei: 'Karige zorg leveren, zo min mogelijk betalen en zo veel mogelijk winst maken. Als je dan failliet gaat, vind ik dat eigenlijk niet zo erg.'
Ook bij het verdelen van de TSN-contracten lijkt Buurtzorg/Familiehulp goed te hebben geboerd. Maar getekend zijn de contracten nog niet, laat een woordvoerder weten.
De rechter kan nog roet in het eten gooien. De branche-organisatie van thuiszorgbedrijven, BTN, is vast van plan deze week nog een kort geding aan te spannen tegen gemeenten die met Familiehulp in zee gaan.
Bestuurder Hans Buijing van BTN zegt dat hij ook de mededingingspolitie ACM heeft ingeschakeld, en een klacht heeft ingediend bij de Europese Commissie. Volgens BTN krijgt Familiehulp verboden staatssteun. De rechter zal het moeten uitmaken.
Faillissement, dat betekent toch ook grote schulden?
Dit wordt een bijna schuldenvrij faillissement. Er zijn nauwelijks bankschulden of belastingachterstanden. Dat TSN failliet gaat, komt doordat de directie gemakkelijk kon uitrekenen dat de exploitatie een steeds groter verlies zou opleveren. De lonen stijgen, de inkomsten dalen.
TSN zelf zegt dat het feitelijk slachtoffer is geworden van het eigen goede werkgeverschap. De meeste werknemers hebben vaste contracten, vallen onder een cao en worden dus elk jaar iets duurder. Nieuwe bedrijven in de branche hebben jongere mensen in dienst, en die zijn goedkoper.