‘We kopen met dit plan tijd voor de kranten’

Toen Elco Brinkman (61) in de jaren tachtig als minister verantwoordelijk was voor de media was internet nog onbekend, waren er geen commerciële omroepen en floreerden de kranten. Twintig jaar later is de oud-CDA-voorman voorzitter van een commissie die suggesties doet om de kranten te redden. ‘Alles wat nu door internet is veranderd, dachten we toen misschien nog op afstand te kunnen houden. Maar het is heel snel gegaan.’

Uw plan voor een internetheffing voor kranteninnovatie is door minister Plasterk direct afgewezen.

‘Maar daarna sprak hij wel over het mogelijk inzetten van algemene middelen. Dat is een ander woord voor belastinggeld, dus dan betaalt iedereen mee. Het gaat ons er om dat mensen gaan beseffen dat nieuws niet gratis is, maar dat het de kranten geld kost. Een journalist hoort en ziet zijn nieuws overal terug, op de radio, op internet, en denkt dan: donders, dat had ik toch bedacht? De krant ziet daar nu niets van terug. De minister komt na de zomer met zijn reactie. Laat iedereen eerst maar eens rustig nadenken over dit plan.’

U laat de STER ongemoeid, maar omroepen hebben ook veel websites, zoals een wandelsite van de KRO. Dat kost kranten online bezoekers, en dus inkomsten.

‘Omroepen moeten ontzettend oppassen allerlei activiteiten te ondernemen onder publieke vlag. Dat is een heel dun bruggetje. Toen ik minister was, mocht Hilversum misschien van alles, maar nu niet meer. Dan gaat bijvoorbeeld de Kamer ingrijpen. De wereld is echt veranderd. Dat zegt de commissie niet, maar dat zeg ik dan maar even als voorzitter.

‘Je kunt wel piepen, maar alles in de media komt samen, en de richting is internet. Daar ontkomen ook de omroepen niet aan. Je kunt geen hek om Hilversum zetten. Het is een ingewikkelde driehoeksverhouding geworden, waarbij kranten, omroepen en nieuwe media elkaar nodig hebben.’

Volgens uw rapport komen kranten over tien jaar structureel in de verliezen, ook als uw adviezen worden uitgevoerd.

‘Maar dat is als ze hetzelfde blijven doen als nu. We kopen tijd voor de kranten. Als onze voorstellen worden overgenomen, hebben ze voldoende tijd om nieuwe wegen in te slaan en levensvatbaar te blijven. Kranten zijn sterke merken, gemeenschappen van lezers. Die moeten online ook sterk kunnen worden, en actief zijn met radio en tv, zodat ze geld kunnen blijven verdienen.

‘Je moet alleen niet alles willen doen. Dat kan ook niet. Je moet specialiseren, dingen delen en samenwerken. We vragen de politiek alle belemmeringen voor samenwerking tussen oude en nieuwe media weg te nemen. Als dat niet gebeurt, zijn kranten ten dode opgeschreven.’

En als het wel gebeurt?

‘Kranten zijn echt niet alleen iets van politici en journalisten. Voor heel veel mensen is een samenleving zonder kranten ondenkbaar. Niet voor jongeren? Jongeren worden ook ouder.’

Dowload hier het volledige rapport