Wat te doen met de 466 miljard van pensioenfonds ABP? ‘Beleggingen in 2050 klimaatneutraal’

Gaat duurzaamheid ten koste van rendement? U waarschuwde eerder al dat het rendement op beleggingen zal dalen van 7 procent de afgelopen 20 jaar naar 4 procent de komende jaren.

‘Dat heeft met duurzaamheid niets te maken. Die rendementsdaling komt vooral door de daling van de rente. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt juist dat duurzaam beleggen niet leidt tot minder rendement, eerder tot betere resultaten. Bovendien vindt 60 procent van onze deelnemers (gepensioneerden en premiebetalende aangeslotenen, red.) duurzaamheid heel belangrijk.’

Als duurzaam beleggen betere resultaten oplevert, kunt u ook voor 100 procent duurzaam beleggen.

‘We opereren voorzichtig. De pensioenen worden voor tweederde betaald uit de rendementen, dus daar moeten we geen grote risico’s nemen. Als we onze beleggers te veel beperkingen opleggen, zou dat ten koste kunnen gaan van het rendement.

‘Het zou niet goed zijn om gewoon uit bedrijven te stappen die niet aan je normen voldoen. In veel landen kun je bijvoorbeeld niet op zo korte termijn stoppen met steenkool. Wij zijn altijd met die bedrijven in gesprek, en als ze plannen hebben voor verbetering, blijven we in ze beleggen.

‘Natuurlijk is beloven niet genoeg: die bedrijven moeten ook leveren. Zo niet, dan trekken we ons terug. Dat hebben we bijvoorbeeld gedaan bij het palmoliebedrijf Posco Daewoo, omdat Posco de mensenrechten schond en betrokken was bij ontbossing voor zijn plantages.’

De afgelopen vijf jaar daalde de CO₂-footprint van uw beleggingen in aandelen met 30 procent. In het nieuwe vijfjarenplan is een daling voorzien van 15 procent. Dat is een stuk trager.

‘We richten ons op de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs. Het nieuwe beleid is daarmee in lijn. We hebben geen behoefte om over die ambitie heen te gaan. We willen wel voor de troepen uitlopen, maar niet te ver.

‘Ons beleid gaat wel verder dan u zegt. Wij steken onze nek uit door doelen te stellen voor 2050 en voor 2030. Bij ons vorige duurzaamheidsplan durfden we niet verder vooruit te kijken dan vijf jaar. Dit is dus geen vijfjarenplan, maar een dertigjarenplan. Ik denk dat we daarmee echt een voorloper zijn. In 2050 willen we met onze beleggingen klimaatneutraal zijn. Maar we komen in 2022 nog met een update. Dan kunnen we zien of er aanscherpingen nodig zijn.’

Steenkool en teerzanden zijn heel schadelijk voor het klimaat. Uw plannen om investeringen daarin te verminderen, gaan minder ver dan die van bijvoorbeeld ING.

‘In 2025 willen we af van beleggingen in bedrijven die meer dan 30 procent van hun omzet halen uit kolenmijnbouw. Misschien gaat ING verder, dat weet ik niet. Maar wij zeggen ook dat we in 2030 niet meer willen beleggen in bedrijven in de Oeso-landen, die actief zijn met kolen voor de stroomproductie. Dat is een vergaande stap. In landen buiten de Oeso hebben bedrijven meer tijd nodig, maar ook daar geldt: die bedrijven moeten wel meebewegen.

‘U focust steeds op de CO₂-productie. Die is belangrijk, maar als je een duurzame samenleving wilt, is er meer nodig. Zo hebben wij een Nederlands transitiefonds opgezet dat investeert in start-ups met nieuwe ideeën om duurzame energie betaalbaar te houden. Dat is heel belangrijk.

‘Voor een groot deel van onze beleggingen kunnen we nog helemaal niet meten hoe die de CO₂-uitstoot beïnvloeden. Hoe meet je dat voor beleggingen in staatsleningen? Daarvoor zijn nog helemaal geen rekenmethodes.’

Vorig jaar kregen jullie veel kritiek van de Eerlijke Pensioenwijzer, die jullie gepubliceerde beleid op bijna alle punten tekort vond schieten. Heeft dat gevolgen gehad?

‘We waren daar niet blij mee. We hebben met de organisaties achter de Pensioenwijzer pittige gesprekken gehad. Zij vinden dat we niet genoeg expliciet beleid publiceren. We publiceren steeds meer, ook met dit rapport weer, maar ik denk dat we ze nooit helemaal tevreden stellen.

Er is veel te doen over belastingontwijking, maar dat woord komt in het rapport niet voor.

‘Wij zijn nog bezig ons beleid te ontwikkelen ten aanzien van eerlijke belastingheffing. Maar we zullen onze plannen op dat gebied nog dit jaar publiceren.’