Waarom klaagt Eneco de Nederlandse staat aan?

Waar gaat de aanklacht over?

Na slepende debatten in het parlement heeft de overheid besloten de energiebedrijven op te knippen. Bedrijven als Eneco, Nuon en Essent moeten vanaf 2011 hun netwerk van stroomdraden en gasleidingen in een apart bedrijf onderbrengen. De commerciële tak met de stroomcentrales en de kaartenbak met klanten mag dan verkocht worden aan andere aandeelhouders. De energiebedrijven zijn fel tegen deze wetswijziging. Ze zien de waarde van hun commerciële bedrijf flink afnemen en vrezen te worden opgepeuzeld door buitenlandse bedrijven.

Gaan de andere bedrijven ook procederen?

Jazeker. Het kleine Zeeuwse bedrijf Delta heeft enkele weken geleden al een rechtszaak aangespannen. Nuon en Essent studeren nog op de vraag of zij de staat willen aanklagen. Vooral Essent lijkt bereid een juridische procedure te beginnen.

Waarover beklagen de energiebedrijven zich?

Volgens Eneco en Delta is de splitsingswet in strijd met de Europese regels. De overheid dwingt met de splitsing het bedrijf in tweeën te delen. Volgens de energiebedrijven is dat in strijd met het recht op vrij verkeer van kapitaal. Daar komt bij dat volgens de bedrijven ook met minder ver strekkende maatregelen hetzelfde effect kan worden bereikt. De energiebedrijven gokken er vooral op dat de rechtbank over de kwestie raad gaat vragen bij het Europese Hof in Luxemburg. In dat geval kunnen de Europese rechters zeggen of zij het verzoek van de bedrijven reëel vinden.

Zijn de provincies en gemeenten als aandeelhouder wel akkoord met de rechtszaken?

De rechtszaken liggen zeer gevoelig. De energiebedrijven zijn namelijk in handen van provincies en gemeenten. Politici vinden het niet leuk als lokale overheden het juridische gevecht aangaan met de landelijke overheid. Vooral bij Nuon lijkt dat sentiment een mogelijke procedure te blokkeren. Bij Eneco en Delta neemt de raad van bestuur echter zijn eigen verantwoordelijkheid.

Maakt de rechtszaak enige kans?

Zowel de overheid als de energiebedrijven denken een goede kans te maken om te winnen. De paar rechtzaken die over eigendomskwesties bij het Europese Hof zijn behandeld, verschillen te zeer van de energiezaak om tot een voorspelling van de uitkomst te komen. In Nederland zijn bijna alle advocatenkantoren betrokken bij een van beide partijen en dus niet in staat een onafhankelijke voorspelling te doen. Hoogleraar energierecht Piet Jan Slot geeft de energiebedrijven een goede kans, hij is echter gelieerd aan Essent. De kwestie zal zich hoe dan nog vele maanden, zo niet jaren, gaan voortslepen.