VLIEGKAMP ?

Bij de behandeling van de Defensienota bleek een Kamermeerderheid voor de sluiting van vliegbasis Valkenburg ten behoeve van woningbouw. Over de toekomst van de basis wordt beslist bij de behandeling van Pronks Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening....

Henk Thomas

Vliegtuigspotter Gijs Bergman uit Leiden zegt tegen het Algemeen Dagblad van donderdag: 'Het gaat niet dicht hier. Allemaal politiek. Leiden wil hier woningen bouwen, maar het vliegveld ligt op grond van de gemeenten Valkenburg, Katwijk en Wassenaar en die willen het groen houden. Laten we hopen dat ze winnen.'

Burgemeester A. Hommes van Valkenburg: 'Ik kan wel verdedigen dat groen, de vliegbasis, vóór woningbouw moet gaan. Het gaat hier om een klein gebied dat de verstedelijking van het Haagse en Leidse tegenhoudt. Als je dat gaat dichtbouwen, krijg je een adembenemende steenklomp. Ruimte voor woningbouw is er aan de oostelijke kant van Leiden, in de Grote Polder, maar daar rust wel het stempel van het Groene Hart op. De vliegbasis hoort bij ons dorp, velen werken er.'

M. de Milliano, advocaat in Valkenburg: 'Ik ben wel voor woningbouw, mits netjes ingepast in het gebied Katwijk-Wassenaar-Leiden.'

H. Klooster, wethouder in Wassenaar: 'Het gebied heeft slechte wegverbindingen en nauwelijks openbaar vervoer. Als je hier iets wilt doen moet je ruim een miljard investeren. Het is dus een slechte locatie.'

S. Beyaart, aannemer in Katwijk: 'Ik ben het ermee eens dat Katwijk tegen het sluiten van Valkenburg is en dus tegen woningbouw. Ik ben natuurlijk niet tegen woningbouw in het algemeen, maar wel tegen woningbouw hier. Ik ben bang dat Leiden daarbij te veel zeggenschap krijgt en dat door de komst van Leidenaren de structuur van de Katwijkse gemeenschap verandert. Dat mag je tegenwoordig niet zo zeggen, maar ik doe het toch.'

C. Boonstoppel, eigenaar van restaurant De Zwaan aan de Katwijkse Boulevard: 'Ik ben voor Valkenburg en tegen woningbouw. Sluiten kost honderden miljoenen. Bij mij komen de gasten uit Amsterdam, Utrecht en Den Haag. Ik ben niet afhankelijk van klandizie uit de Leidse uitbreiding naar Katwijk. Als alle Katwijkers bij mij zouden komen eten, heb ik een potentieel van veertigduizend gasten.'

Fons Delemarre, persvoorlichter gemeente Leiden: 'Wij willen bouwen om de woningbehoefte in de Leidse regio op te lossen door naar het westen uit te breiden. Uitbreiden naar het oosten, naar het Groene Hart zoals de burgemeester van Valkenburg oppert, is het afwegen van het ene groen tegen het andere. Hoe dan ook is het groen aan beide kanten van belang.

Het vliegveld wordt gebruikt door de regering en het Koninklijk Huis, maar dat hebben we niet in de overwegingen meegenomen. Dat is een taak van de minister.'

I. Bodijn-Strik, aannemersvrouw in Leiden: 'Ik ben tegen bouwen en dus voor het openhouden van de vliegbasis. Dat verrast u zeker. Ik kom uit Valkenburg. Tegen de tijd dat er gebouwd gaat worden, en die tijd komt, dan kan men dat beter overlaten aan Valkenburg en Wassenaar.

Van geluidsoverlast had ik als Valkenburgse geen last. Terwijl ik jaren onder de aanvliegroute heb gewoond. Maar ja, je hebt in zo'n dorp altijd een paar kruikenzeikers die overal commentaar op hebben.'

Jaap Jonker, gemeenteambtenaar in Valkenburg, faxt bladzijden uit een brochure over de eerste jaren van de vliegbasis: 'De beslissing in 1938 tot de aanleg van een vliegveld, een werkloosheidsproject, zou verstrekkende gevolgen hebben voor Valkenburg, een rustig dorp aan de Rijn met 1100 inwoners.

Valkenburg paste opeens in de plannen van Adolf Hitler. De aanleg vorderde en in juli 1940 zouden er de eerste vliegtuigen kunnen landen: via de vliegvelden Valkenburg, Ockenburg en Ypenburg zou Den Haag worden ingenomen. Daar bevonden zich de koningin, het regeringscentrum en het hoofdkwartier van de krijgsmacht. De capitulatie zou daarna een fluitje van een cent zijn.

In de vroege ochtend van 10 mei landden Duitse parachutisten ten zuiden van het vliegveld. Deze konden door de verdediging, twee infanteriecompagnies, op afstand worden gehouden.

Troepentrans portvliegtuigen (50) konden wel landen. Maar omdat de aanleg van het vliegveld niet klaar was, was de grond te zacht voor de toestellen. Deze zakten tot de romp toe weg en konden dus niet terug voor nieuwe soldaten en wapens.

In de vijf dagen durende slag om Valkenburg kwamen 208 militairen om het leven en bleef slechts 10 procent van de woningen schadevrij.'

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden