Verdubbeling dodelijke bouwongevallen door gebrekkige communicatie

Dit jaar verdubbelde het aantal dodelijke bouwongevallen. Er is minder toezicht en er zijn meer misverstanden in de communicatie met het groeiend aantal buitenlandse bouwvakkers.

Gidi Pols
null Beeld anp
Beeld anp

In de eerste helft van dit jaar overleden tien mensen door ongelukken op de bouw. In dezelfde periode vorig jaar vier. Ook het aantal niet-dodelijke ongevallen steeg. Dat meldt de Inspectie SZW na onderzoek naar ruim 227 bouwongevallen in de eerste zes maanden.

Volgens de inspectie is de toename voor een deel het gevolg van de stijgende productie. Er wordt meer gebouwd en dus gebeuren er meer ongelukken. Toch verklaart dit niet de gehele toename. In 2008, toen er nog veel meer gebouwd werd, overleden vijftien mensen door bouwongevallen in een heel jaar.

Zzp

Voor de crisis werkten veel meer bouwvakkers nog bij aannemers, zegt een woordvoerder van de Inspectie SZW. 'Tegenwoordig is de bouwplaats een conglomeraat van leidinggevenden, werknemers, uitzendkrachten en zzp'ers. In 2008 waren er nog duidelijke opzichters die ook de veiligheid in de gaten hielden. Nu kijkt iedereen naar iedereen en is het onduidelijk wie er voor de veiligheid verantwoordelijk is.'

Daarnaast is het aantal bouwvakkers van buiten Nederland toegenomen. 'Op een bouwplaats worden naast Nederlands ook veel talen gesproken zoals Pools, Roemeens en Engels. Daardoor ontstaan misverstanden in de communicatie', aldus Marga Zuurbier, directeur Arbeidsomstandigheden van de Inspectie SZW in een persverklaring.

De helft van de ongevallen, dodelijke en niet-dodelijke, zijn het gevolg van een val. Zo kwamen in mei twee bouwvakkers uit Someren om toen zij met bakje en al van een hoogwerker vielen. Het overige letsel komt door ongelukken met machines en door materialen die op bouwvakkers vallen.

Reconstructie Alphen

Bouwers die zichzelf overschatten en de complexiteit van het project onderschatten. Het hijsongeluk van vorig jaar was onvermijdelijk, stelt de Onderzoeksraad voor de Veiligheid.

Kamervragen

Bij een op de vier ongevallen die de inspectie onderzoekt is geen toezicht op de werkvloer. 'Dat is zorgelijk', zegt een woordvoerder van Bouwend Nederland. 'Op elke bouw moet iemand aangewezen worden om toezicht te houden op de veiligheid. Dat is lang niet overal het geval.'

'Eigenlijk moet de aandacht voor veiligheid al bij het eerste gesprek met de opdrachtgever ter sprake komen', vervolgt de woordvoerder. 'Dan snappen opdrachtgevers dat soms iets niet sneller of goedkoper kan omdat het anders onveilig wordt. Veiligheid moet uit de concurrentiesfeer. Het is niet de bedoeling dat iemand nog snel even onveilig een steiger op wordt gestuurd om iets af te maken.'

Naar aanleiding van het rapport heeft de PvdA Kamervragen gesteld. 'De politiek moet erkennen dat de doorgeslagen flex in de bouw alleen maar nadelen kent', zegt PvdA-Kamerlid John Kerstens. 'Het leidt niet alleen tot onderbetaling en verdringing, ook de veiligheid lijdt eronder.'

Volgens de Inspectie SZW is het daarom belangrijk dat er juist nu, in het begin van de zomer, aandacht is voor de toename van het aantal ongelukken. Hoewel de 'bouwvak' (de bouwvakvakantie) officieel niet meer bestaat, is de zomer nog steeds een periode waarin de bouw bij veel bedrijven een paar weken stil ligt.

Op veel bouwlocaties in het land werken de bouwvakkers daarom nu extra hard om de werkzaamheden nog net even voor de vakantie af te ronden.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden