TNO: ‘Voor huishoudens blijven zonnepanelen komende jaren een zeer aantrekkelijke investering’

De discussie over de salderingsregeling voor zonnestroom raakte afgelopen weken behoorlijk verhit. Het kabinet wil vanaf 2025 die zeer gunstige regeling voor panelenbezitters versoberen. Maar dat plan kan op weinig steun rekenen bij de oppositie, zo bleek donderdag in de Tweede Kamer. Energieminister Rob Jetten heeft vooralsnog onvoldoende steun om de afschaffing door de Eerste Kamer te loodsen.

Pieter Omtzigt en Kamerleden van zowel GroenLinks als PvdA vrezen dat het in de toekomst voor particulieren niet meer aantrekkelijk is om zonnepanelen aan te schaffen. TNO becijferde deze zomer weliswaar dat panelen een goede investering blijven, maar dat onderzoek geeft volgens kritische Kamerleden te weinig inzicht in hoe de regeling uitpakt voor verschillende huishoudens. Daar is TNO-onderzoeker Frits Verheij het niet helemaal mee eens. ‘Wij hebben bij ons rapport een rekentool geleverd waarin je voor zeer verschillende situaties kunt uitrekenen hoe investeringen in zonnepanelen uitpakken, zowel voor panelen die al zijn aangeschaft als voor panelen die de komende jaren aangeschaft worden.’

Kunt u nog even kort schetsen wat de uitgangspunten zijn van uw berekening?

‘Wij hebben de regeling doorgerekend die nu voorligt in de Tweede Kamer. Daarbij kunnen panelenbezitters de komende twee jaar nog alle zonnestroom die zij aan het net leveren wegstrepen tegen de stroom die zij van het net afnemen. Vanaf 2025 mag een steeds kleiner deel van de opgewekte stroom op die manier gesaldeerd worden. Tot 0 procent in 2031. Voor de stroom die niet gesaldeerd mag worden, krijgt de panelenbezitter een vergoeding van zijn energiebedrijf. Het kabinet legt voor die aan het net geleverde stroom een minimumtarief op: 80 procent van het kale leveringstarief.

Wat is dat?

‘Dat is het tarief dat je zelf aan je energiebedrijf betaalt voor de stroom die je afneemt, dus zonder opslagen en belastingen.’

Best technisch. Kunt u het eens concreet maken? Hoeveel krijg je de komende jaren als de stroomprijs, net zoals nu met het prijsplafond, 40 cent per kilowattuur is?

‘Alle stroom die je opwekt en direct zelf verbruikt, levert dan sowieso een besparing van 40 cent per kilowattuur op. Hetzelfde geldt voor het deel van de stroom die je mag salderen. Voor de stroom die je niet meer mag salderen ontvang je 80 procent van het kale leveringstarief. Dat is in dit geval ongeveer 20 cent. Vanaf 2025 krijg je dus voor steeds meer stroom die je aan het net levert niet 40 maar 20 cent per kilowattuur.’

Vorig jaar is er een recordhoeveelheid zonnepanelen op daken bijgekomen. Hoe rendabel zijn die?

‘Dan ga ik even uit van een standaardhuishouden met tien panelen die mooi op het zuiden liggen. Bij een prijs van 40 cent hebben al die mensen hun investering in minder dan vijf jaar al helemaal terugverdiend. In de jaren daarna is elke kilowattuur die je opwekt dus pure winst. Die terugverdientijd loopt de komende jaren wel wat op. Wie in 2025 panelen koopt, zal er tot zo’n zes, zeven jaar over doen om ze terug te verdienen en in 2031 is dat ongeveer negen jaar. Nog altijd een zeer aantrekkelijke investering als je bedenkt dat panelen een levensduur van zo’n 25 jaar hebben.’

Dat zijn vrij specifieke getallen, maar de toekomst is zeer onvoorspelbaar. Wat zijn de belangrijkste variabelen in jullie berekening?

‘Stroomtarieven zijn natuurlijk heel belangrijk. Een tarief van 40 cent is relatief hoog. En hoe hoger de stroomprijs, hoe sneller panelen zijn terugverdiend. Een andere variabele die de komende jaren steeds relevanter gaat worden, is hoe goed huishoudens erin slagen om de stroom die zij zelf opwekken ook in hun eigen huis te gebruiken. Wij gaan er in onze berekeningen nu vanuit dat ze dat met ongeveer 30 procent van hun stroom doen. Dat is volgens verschillende onderzoeken op dit moment ook het gemiddelde. Maar veel huishoudens kunnen dat percentage opvoeren door slimmer stroom te gebruiken.’

De elektrische auto wordt daarbij veel genoemd.

‘Ja als je die op zonnige dagen thuis aan het stopcontact legt, dan gaat dat percentage eigen gebruik substantieel omhoog.’

Veel bezorgde reacties op de afbouw van de salderingsregeling komen van mensen met warmtepompen. Die hebben vaak veel panelen gelegd om hun zonnestroom van de zomer te kunnen salderen met het hoge verbruik van de warmtepomp in de winter. Is hun vrees terecht?

‘Komende jaren profiteren die mensen nog volop van de salderingsregeling, maar daarna zal dat inderdaad teruglopen. Toch denk ik dat je die twee dingen los van elkaar moet zien. Ons onderzoek toont aan dat de zonnepanelen hoe dan ook een goede investering zijn. Warmtepompen moeten in zichzelf lonend zijn. Zeker met de huidige hoge gasprijzen en subsidies is dat ook zo.’

De linkse partijen willen vooral dat het voor woningcorporaties aantrekkelijk blijft om panelen te leggen. Want sociale huurders hebben nu veel minder vaak panelen dan eigen woningbezitters. Wat zegt jullie rapport daarover?

‘Dat hebben wij niet onderzocht. Het enige dat wij daar nu over kunnen zeggen, is dat een huurder die zelf investeert en ook zelf de opbrengsten ontvangt dezelfde voordelen van zonnepanelen heeft als een particuliere woningbezitter. En het dus voor deze huurder heel aantrekkelijk is om panelen op het dak te leggen.’