Nieuws
Staking streekvervoer op verkiezingsdag afgelast door vakbonden na kritiek
De vakbonden FNV en CNV hebben besloten om de staking van het streekvervoer op 15 maart, de dag van de verkiezingen voor de Provinciale Staten, te laten vervallen na protesten van diverse instanties. Al was die datum bewust gekozen.
De bonden zeggen niet doof te zijn voor de oproep vanuit de samenleving om een normale gang naar de stembus te garanderen voor mensen die afhankelijk zijn van het streekvervoer. ‘We gaan adviseren om de staking op 15 maart in te trekken’, zegt FNV-onderhandelaar Marijn van der Gaag.
De onderhandelingen tussen de vakbonden en de werkgevers in het streekvervoer over een nieuwe cao zitten al enige tijd muurvast. FNV en CNV organiseren nog tot in april stakingsacties om een loonsverhoging van 14 procent over anderhalf jaar en het verlagen van de werkdruk af te dwingen. Woensdag riep staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur) op tot een einde van de stakingen in het streekvervoer ‘in het belang van de reiziger’.
Politiek signaal
Nu willen FNV en CNV de staking op 15 maart opschorten, al hadden de acties op de dag van de Provinciale Statenverkiezingen een symbolische betekenis. ‘15 maart is de dag van de politiek en we wilden met de stakingen een signaal afgeven aan de politiek’, zegt Hanane Chikhi, hoofdonderhandelaar in het streekvervoer namens de CNV. ‘Die dag was dus niet toevallig gekozen om te staken. We stemmen voor de Provinciale Staten en juist de provincies zijn de opdrachtgevers in het streekvervoer.’
Over de auteur
Robèrt Misset is verslaggever economie voor de Volkskrant, en schrijft met name over retail en horeca. Hij was eerder ruim dertig jaar sportverslaggever.
De aangekondigde staking op 15 maart leidde echter tot protesten van diverse instanties. Zo ontvingen de bonden een petitie van mensen met een beperking, die zonder openbaar vervoer hun stem niet kunnen uitbrengen. ‘We bewegen mee met het sentiment in de samenleving, al zullen we intern nog stevige discussies moeten voeren’, aldus Van der Gaag.
De achterban is namelijk verdeeld over de handreiking van de bonden, aldus Chikhi. ‘Veel chauffeurs willen juist op 15 maart aan de provincies laten zien dat zij een rol spelen in de strijd om een nieuwe cao. Maar we begrijpen het ongenoegen bij de reizigers ook. In principe zullen we 15 maart niet staken.’
‘Noodkreet’
De strijd om een betere cao gaat onverminderd voort, zeggen de vakbonden. Donderdag vond op het busstation in Apeldoorn een wilde staking plaats door chauffeurs van EBS uit onvrede met hun te krappe dienstroosters en de volgens hen ondeugdelijke, elektrische bussen van het Chinese BYD.
In december 2022 won EBS, onderdeel van het Israëlische Egged, de aanbesteding voor het streekvervoer in de regio IJssel-Vecht in de provincie Gelderland. De directie beloofde uiterlijk in maart met een verbeterde dienstregeling te komen. Tot ergernis van de chauffeurs werd het nieuwe pakket telkens uitgesteld. ‘Eerst werd het maart, vervolgens april, nu half mei’, aldus chauffeur Ferry van Erk. ‘De jongens zijn het zat en zetten daarom de bussen stil.’
De verwarring was groot op het busstation in Apeldoorn. Diverse passagiers uitten hun onvrede over de wilde staking, juist op een dag dat het streekvervoer weer normaal zou functioneren. ‘Een wilde staking is onacceptabel’, zegt EBS-woordvoerder Jasper Vermeer. ‘Zeker tussen twee stakingsdagen in.’
FNV-bestuurder Van der Gaag spreekt van een ‘noodkreet’ van de chauffeurs in Apeldoorn en noemt het conflict met EBS ‘exemplarisch voor alles wat er mis is in het streekvervoer’. Van der Gaag trachtte donderdag te bemiddelen tussen de boze chauffeurs en EBS. Pas in de middag gingen de bussen weer rijden. ‘Te weinig minuten tussen de ritten en te korte pauzes; deze chauffeurs moeten constant jakkeren en jagen. Zo kun je passagiers niet op tijd van a naar b brengen.’
‘Surplace’
Bij een aanbesteding neemt de nieuwe vervoerder zowel het personeel als het materieel van de vorige vervoersmaatschappij over. De EBS-directie erkent dat de roosters in IJssel-Vecht moesten worden aangepast. ‘We hebben bij alle vestigingen een uitgebreide inventarisatie gedaan’, zegt woordvoerder Vermeer. ‘De invoering van de nieuwe roosters vergt helaas meer tijd. En we willen snelheid niet laten prevaleren boven kwaliteit.’
Staatssecretaris Heijnen roept de vakbonden en de werkgevers op snel weer met elkaar in gesprek te gaan. Fred Kagie, voorzitter van de Vereniging Werkgevers Openbaar Vervoer (VWOW) vraagt de bonden een ‘adempauze in de stakingen’ in te lassen om ‘de puzzel opnieuw te kunnen leggen’.
Wie kan de ‘surplace’ doorbreken? FNV-bestuurder Van der Gaag pleit voor de benoeming van een ‘verkenner’ die de knelpunten bespreekbaar maakt. ‘En nee, ik zit niet te wachten op een type als Johan Remkes, die door de overheid werd aangesteld om de boeren te temmen. Wij willen iemand met een sociaal profiel.’
