Staatsbedrijven drukken private vervoerders weg
Het commerciële busbedrijf Veolia verliest de aanbesteding van de openbaarvervoersconcessie Limburg opzettelijk. De vervoerder is voornemens om, zodra de provincie in februari de winnaar bekendmaakt, het verlies bij de rechter aan te vechten. Veolia verzorgt het openbaar vervoer in Limburg en hoopt de huidige concessieduur zo lang mogelijk te rekken.
Dit zeggen drie ingewijden bij Veolia onafhankelijk van elkaar tegen de Volkskrant. De aftocht van Veolia uit Limburg staat symbool voor de problemen die commerciële vervoerders ondervinden in de strijd met staatsbedrijven. De Nederlandse openbaarvervoersmarkt draait steeds nadrukkelijker om twee elkaar beconcurrerende staatsbedrijven; de NS en Deutsche Bahn-dochter Arriva. Private ondernemingen, zoals Veolia, delven het onderspit.
Lees ook: Het verdriet van Veolia
Bij nieuwe ov-concessies moeten bedrijven de eerste jaren tientallen tot honderden miljoenen euro's investeren voordat er geld kan worden verdiend. Vanwege aanhoudende problemen bij het Franse moederbedrijf van Veolia beschikt het bedrijf niet over voldoende financiële armslag om een nieuwe ov-concessie in Limburg te exploiteren.
De huidige ov-concessie in Limburg is nog wel winstgevend. Zolang de procedures tegen de gunning van de nieuwe concessie lopen, mag Veolia de huidige concessie tegen de huidige voorwaarden voortzetten. Iedere maand vertraging in de aanbestedingsprocedure is winst.
Het lokale aanbestedingsteam van Veolia heeft aanvankelijk nog een scherpe bieding opgesteld voor de aanbesteding, maar kort voor het bod werd ingediend bij de provincie zijn de voorwaarden op last van het Franse moederbedrijf Transdev aanzienlijk verslechterd. Veolia vraagt nu meer subsidie voor de exploitatie van de ov-concessie dan de provincie heeft begroot. Het bod voldoet daarmee niet aan de financiële voorwaarden.
De Franse interventie heeft veel kwaad bloed gezet bij het aanbestedingspersoneel, erkent concessiedirecteur Ben Dwars van Veolia Limburg. 'Ik begrijp dat sommige medewerkers teleurgesteld zijn, ze willen natuurlijk meedingen met de beste plannen tegen de beste prijs.'
Dwars acht het voor Veolia niet mogelijk de aanbesteding op prijs te winnen. 'De financiële risico's liggen voor ons anders dan voor de concurrentie.' Arriva en NS-dochter Abellio azen nadrukkelijk op de concessie Limburg. Beide staatsbedrijven ontlenen hun bestaansrecht aan de gesloten monopolies op hun eigen netwerken, waardoor ze makkelijker kunnen investeren in regionale concessies zoals in Limburg.
Functionerende markt
De Limburgse concessiedirecteur ontkent dat Veolia op voorhand van plan is de uitkomst van de aanbesteding aan te vechten, maar hij sluit het ook niet uit. 'Het zal afhangen van de argumentatie van de provincie.' Afgelopen najaar wist Veolia de aanbestedingsprocedure al te vertragen door de rechter te vragen Abellio uit te sluiten van de aanbestedingsprocedure. De rechter wees de claim af.
De aftocht van de commerciëlen betekent niet dat de introductie van marktwerking in het openbaar vervoer is mislukt, zegt een woordvoerder van staatssecretaris van infrastructuur Wilma Mansveld. 'De afgelopen jaren zijn tientallen concessies in het openbaar vervoer aanbesteed. Er hebben meerdere partijen ingeschreven op aanbestedingen en daarmee hebben concessieverleners de beste combinatie van prijs en kwaliteit kunnen kiezen. De openbaarvervoersmarkt is daarmee een functionerende markt.'
