Splitsing Alitalia op de lange baan

Terwijl op iets langere termijn de toekomst van Alitalia er rooskleuriger uitziet dan menigeen in Italië zich heugen kan, is het nog onduidelijk of de luchtvaartmaatschappij het einde van deze maand zonder problemen halen kan. Er zit, aldus de met de saneringsoperatie belaste president-directeur Giancarlo Cimoli vrijdag, nog maar twintig miljoen euro in de kas. Die kritieke liquiditeitspositie benut de directeur om zowel de vakbonden als de Italiaanse regering onder grote druk te zetten.

Als het hele pakket maatregelen dat Cimoli voorstaat wordt verwezenlijkt, kan Alitalia binnen enkele jaren een florerende onderneming zijn. Geschikt om te concurreren op de drukke Europese luchtvaartmarkt.

Eind verleden week bereikte Cimoli zowel een akkoord met de piloten als met het cabine-personeel. Tussen de bedrijven door regelde hij ook een nieuw contract met het voltallige grondpersoneel. In alle gevallen voorzien de nieuwe afspraken in meer werk voor minder geld.

Ook de aanzienlijke personeelsreductie heeft Cimoli weten te bewerkstelligen, zij het niet in de aanvankelijk aangekondigde omvang. Er zullen geen 6500 banen verdwijnen, maar 3684. Een van de moeilijkheden bij de massale sanering onder het Alitalia-personeel was het ontbreken van enigerlei sociale voorziening voor hen. Met de minister van Welzijn, Roberto Maroni, kwam de directeur overeen dat er voor hen nu een buitengewone wachtgeldregeling komt. Die werd vrijdag in de Italiaanse ministerraad besproken en zal binnenkort via een aparte wet van kracht worden.

De regeling voorziet erin dat per 31 december 2007 elfhonderd Alitalia-medewerkers met pensioen zullen gaan en nog eens vierhonderd gedurende de daarop volgende twee jaar. Tot die tijd krijgen zij van de staat wachtgeld. Voor de overige 2184 wordt ander werk gezocht. Tot zij dat gevonden hebben, ontvangen zij eveneens wachtgeld. In totaal is daarmee voor de Italiaanse schatkist jaarlijks een bedrag van negentig tot honderd miljoen euro gemoeid.

In het plan voor de periode van 2005 tot 2008 dat Cimoli voor Alitalia maakte, leidt dat tot een reductie van de personele bezetting op alle vluchten. Op vluchten langer dan vierduizend mijl gaan voortaan drie in plaats van vier piloten mee, op kortere vluchten twee in plaats van drie. Hun maximale werktijden worden bovendien langer. Datzelfde geldt voor het cabine-personeel, dat afhankelijk van het type vliegtuig van vijf naar vier of van vier naar drie zal worden teruggebracht.

Volgens de leiding van Alitalia zullen de passagiers daar weinig van merken, omdat dergelijke aantallen bij andere nationale luchtvaartmaatschappijen al gebruikelijk zijn.

Alitalia gaat voorts proberen zijn positie op de binnenlandse markt te verstevigen. De afgelopen jaren heeft de luchtvaartmaatschappij veel terrein verloren aan de goedkope maatschappijen, zoals Ryan Air. Het aanvalsplan van Cimoli voorziet in het uitbreiden van het aantal lijndiensten van en naar de kleinere Italiaanse luchthavens, zoals die van Bologna en Turijn, desnoods met gebruik van kleinere vliegtuigen. In luttele jaren is het aandeel van Alitalia op de Italiaanse luchtvaartmarkt geslonken van 70 naar 45 procent, waar Air France en Lufthansa 70 tot 80 procent van de nationale markt in handen hebben. Ook zullen vanuit Rome en Milaan nieuwe internationale lijnen worden geopend.

Vrijdag werd ook bekend dat de voorgenomen splitsing van Alitalia voorlopig niet doorgaat. De maatschappij blijft volgens een kabinetsbesluit één bedrijf.