Scherper toezicht EU op banken
Het toezicht op grote banken, verzekeraars en de effectenhandel in de Europese Unie wordt aangescherpt. De drie financiële sectoren krijgen ieder een Europese toezichtautoriteit boven zich.
De toezichtsautoriteit kan in het uiterste geval een lidstaat verplichten miljarden euro’s in een bank of verzekeraar te steken teneinde een faillissement te voorkomen. Groot-Brittannië, dat fel gekant was tegen deze inbreuk op het nationale begrotingsbeleid, moest dinsdag inbinden.
Minister Bos van Financiën toonde zich enthousiast over het resultaat van het langdurige overleg met zijn EU-collega’s. Bos: ‘We krijgen Europese toezichthouders met tanden die nog kunnen bijten ook.’ Hij zei ook dat het nieuwe Europese toezicht drama’s zoals rond Icesave en Fortis kan voorkomen. ‘Dit is een goede dag voor de Europese spaarders.’
De financiële crisis bracht aan het licht dat de controle op grensoverschrijdende financiële instellingen niet functioneerde. De landen zagen zich gedwongen halsoverkop met duizenden miljarden euro’s belastinggeld hun belangrijke banken overeind te houden. In september presenteerde de Europese Commissie het voorstel voor Europese toezichtautoriteiten voor de verschillende financiële sectoren.
Londen verzette zich hevig tegen vergaande bevoegdheden voor de nieuwe EU-autoriteiten. Groot-Brittannië vreesde voor de belangen van de City, het financiële centrum van Europa. De Britse minister van Financiën Darling zei niettemin ‘geheel tevreden’ te zijn met het akkoord.
Het akkoord voorziet in Europese toezichthouders die een beslissende stem krijgen bij maatregelen in crisissituaties (bank acuut in problemen; aandelenhandel op hol). Ook als de betrokken nationale toezichthouders het oneens zijn, of een instelling extra reserves nodig heeft, bepaalt de Europese autoriteit wat er gebeurt.
Om de Britten tegemoet te komen kan een lidstaat bezwaar aantekenen. In dat geval beslissen de Europese ministers van Financiën, of in laatste instantie de Europese regeringsleiders, of de maatregelen van de toezichtautoriteit overeind blijven.
Diplomaten verwachten niet dat lidstaten deze waarborgclausules vaak zullen gebruiken.
Het Europees Parlement moet het moeizaam bereikte akkoord nog goedkeuren. De grotere partijen in het parlement maakten dinsdagmiddag duidelijk dat zij een stap verder willen gaan. Zij willen de Europese toezichthouders nog sterker en onafhankelijker maken. Als komend voorjaar parlement en lidstaten het eens worden, gaan de nieuwe toezichthouders vanaf 2011 aan de slag.
