Restaurantje spelen in eigen huis
Weer een nieuwe stap in de groeiende deeleconomie. Na huizen en auto's nu ook het delen van eten. De professionele horeca is er niet blij mee. 'Wie voedsel verkoopt, moet belasting betalen.'
Op een ober lijkt hij niet, in z'n vrolijke bloemetjesbloes en beige broek. Toch weigert Herman Duijndam (58) alle hulp van zijn gasten, die zich nog wat onwennig door hem laten bedienen. 'Zal ik even helpen met afruimen, Herman?', probeert een dame aan het eind van de tafel. 'Geen denken aan.'
Het mag er hier dan uitzien als een gewone huiskamer - cactussen in de vensterbank, kleurrijke schilderijen aan de wand -, vanavond is de twee-onder-een-kapwoning van Duijndam en zijn vriendin Anneke Kaijer (54) een restaurant. Eens per maand transformeert het huis in Amsterdam-Noord tot semiprofessioneel etablissement met plek voor twaalf personen.
Deze maand onder meer op het menu: amuse van vijg met bleu d'Auvergne, gevuld tongrolletje, stoofschotel van wild zwijn en gebakken peren met ijs toe. Allemaal zelf gekookt en opgedist, voor 32,50 euro de man.
De Amsterdamse woning is een van de zevenhonderd huiskamerrestaurants die sinds dit weekend te boeken zijn op Airdnd, een nieuw platform voor hobbykoks. De naam is een vette knipoog naar Airbnb (voluit: Airbed & Breakfast), de massaal gebruikte website waarmee particulieren hun huis kunnen verhuren aan vakantiegangers. Volgens hetzelfde principe kunnen hobbyisten met Airdnd nu restaurantje spelen in eigen huis. Iedereen hotelier, iedereen chef-kok, is het idee.
Deeleconomie
De twee d's van Airdnd staan voor 'Drink' en 'Dine.' 'Het woordje Air staat symbool voor de deeleconomie', verklaart oprichter Rob Lagendijk. En, vooruit: 'Het klinkt wel lekker.' Volgens de ondernemer is dit het ideale moment voor een nieuw deelplatform. 'Mensen zijn gewend aan het delen van huizen en auto's. Nu is het tijd voor de volgende stap: het delen van eten.'
Helemaal nieuw is dat niet: op thuisafgehaald.nl kunnen buurtgenoten al drie jaar zelfgekookte maaltijden bij elkaar ophalen. De thuiskoks van Airdnd bereiden niet alleen eten, ze runnen ook hun eigen restaurant. Op de site kunnen ze zelf de prijs bepalen, variërend van een simpele pasta à 15 euro, tot een gastronomisch pronkstuk met veel champagne en zeevruchten voor 75 euro. Airdnd houdt per gast 10 procent reserveringskosten in.
De professionele horeca is er niet van gecharmeerd. 'Het is prima dat dit soort initiatieven ontstaan', zegt Joris Prinssen van Koninklijke Horeca Nederland (KHN). 'Maar zodra je voedsel gaat bereiden en verkopen, moet je je aan alle regels houden die gelden voor een ondernemer: hygiënecodes, brandveiligheid en belastingaangifte.' Daarin krijgt hij gelijk van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), die desondanks voorlopig geen inspecties gaat uitvoeren. 'We kunnen niet overal achteraan.'
Airdnd-baas Lagendijk maakt zich er niet druk om. 'Natuurlijk, wet- en regelgeving moeten zo veel mogelijk worden nageleefd, maar uiteindelijk is dit hobbyisme.' Om dat zo te houden, letten hij en zijn team op of de huiskamerrestaurants niet te vaak open zijn. 'Als een hobbychef vijf dagen in de week actief is, gaan we praten.'
Heel netjes
De thuiskoks in Amsterdam Noord begrijpen de kritiek van de professionele horeca wel. 'Ze zijn bang klanten te verliezen', zegt Kaijer, die in het dagelijks leven adviseur inkoop en facilitaire zaken is. Ze roert in de pruttelende stoofschotel van wild zwijn.
En nee, in het keukentje van twee bij twee worden niet álle hygiëneregels nageleefd. Kaijer: 'Dat is niet te doen, maar we werken wel heel netjes.' Rijk wordt het stel er trouwens niet van. 'Meestal spelen we quitte, of we houden een paar euro over', zegt Duijndam. Het viergangenmenu is met 32,50 weliswaar op het prijsniveau van professionele restaurants, maar omdat de drankjes inclusief zijn komt het nog voor dat ze verlies maken. 'Dan hebben we te makkelijk geschonken.'
In de huiskamer wordt het gezelschap intussen steeds luider. Met twaalf gasten is het vanavond volle bak. De meesten kennen elkaar van de bridgeclub waar ook de koks in zitten. Maar er zijn ook nieuwe gezichten, zoals Andrea Koster (74) die door vriendin Francine Kessels (64) is meegenomen. 'Leuk om tijdens het eten nieuwe mensen te leren kennen', vindt ze. Maar de informele setting is wel even wennen. 'Ik had in het begin de neiging op te staan en mee te helpen.'
Aan het eind van de avond is die aandrang weggezakt. Als het toetje achter de kiezen is, de koffie en thee genuttigd en het diner afgerekend, gaan de vriendinnen zonder schuldgevoel naar huis. 'Er staat wel een behoorlijke vaat hè? Ach, ze zijn met z'n tweeën.'
Wettelijk vacuüm
Er moet aanvullende regelgeving komen voor deeleconomiebedrijven als Airbnb, Wimdu en Airdnd, die concurreren met de traditionele horeca. Deze nieuwkomers vallen nu vaak nog in een wettelijk vacuüm, waardoor er sprake is van oneerlijke concurrentie en klanten onnodige risico's lopen.
Dat vindt de Europese horecabrancheorganisatie Hotrec. Tijdens een bijeenkomst in Den Haag presenteerde de organisatie donderdag een tienstappenplan om de deeleconomie 'het hoofd te bieden'. In de praktijk blijkt dat vooral een oproep aan Europese wetgevers om snel met duidelijke wetgeving te komen en actief te gaan controleren.
'Veel van dit soort deelinitiatieven doen voorkomen alsof het allemaal vooral heel gezellig en hobbymatig is', zegt Joris Prinssen van Koninklijke Horeca Nederland (KHN), onderdeel van de Europese brancheorganisatie. 'Maar in de praktijk worden vaak dezelfde prijzen gehanteerd als in de professionele horeca.'
Alle deeleconomieplatformen moeten volgens Hotrec dan ook belasting gaan afdragen. Verhuur van de eigen woning aan toeristen moet onder dezelfde regelgeving gaan vallen als hotels. Nu gelden er in veel landen (waaronder Nederland) nog minder strenge regels voor vakantieverhuur, als er al regels gelden.