Redding energiebedrijf Delta lijkt ineens ophanden
Net op het moment dat een ondergang van het Zeeuwse energiebedrijf Delta onvermijdelijk leek, lijkt er toch weer redding ophanden. Het Amsterdamse gerechtshof vindt dat Delta moet worden gecompenseerd voor de verliezen van de kerncentrale Borssele.
Het is een tussenvonnis in een al jaren slepende rechtszaak van Delta tegen de bij wet opgelegde splitsing van het bedrijf. Energiebedrijven hadden vroeger hun eigen centrales en hun eigen netwerken. Maar dat mag niet meer: de netwerken moeten worden verzelfstandigd. Energiebedrijven als Nuon en Essent deden dat, maar werden onmiddellijk overgenomen door internationale concerns, respectievelijk Vattenfall en RWE.
Delta procedeert al jaren tegen de splitsing. Tot nu toe zonder succes. Maar de uitspraak van gisteren van het Amsterdamse Hof biedt voor het eerst hoop. Het Hof ziet geen beletsel voor splitsing, maar stelt dat Delta onevenredig wordt benadeeld. Als het netwerkbedrijf Enduris moet worden afgestoten, resteren alleen de commerciële activiteiten, waaronder de kerncentrale. Die centrale maakt enorme verliezen en is onverkoopbaar. 'Dat zal mogelijk het einde van het bedrijf betekenen'. Daarvoor zou Delta 'tot op zeker hoogte' moeten worden gecompenseerd.
Ontmanteling
Volgens Delta betekent de uitspraak dat van gedwongen splitsing geen sprake kan zijn 'zolang de staat geen adequate nadeelcompensatie biedt voor het feit dat Delta met een onverkoopbare kerncentrale achterblijft'.
De uitspraak komt wel op het allerlaatste moment. De ontmanteling van het bedrijf was in feite al in volle gang. Vorig jaar ging het vuilnisbedrijf Indaver al van de hand. Sinds het voorjaar worden kopers gezocht voor onder meer het klantenbestand, het kabelbedrijf Zeelandnet en een gascentrale. Delta wilde liefst alles in één transactie verkopen, om nog zo veel mogelijk te redden van de werkgelegenheid. Delta is met 1.800 man de tweede werkgever in Zeeland. Maar dat is niet gelukt: deze week maakte het bedrijf de verkoop bekend van een paar windparken aan Eneco.
De kerncentrale moet uiterlijk in 2033 dicht, en dan moet er een spaarpot zijn van 500 miljoen euro om de sloop te financieren. Dat zal vrijwel zeker niet lukken. Minister Kamp is alleen bereid tot financiële steun als Delta zijn netwerkbedrijf Enduris (en waterbedrijf Evides) verkoopt aan zijn eigen aandeelhouders: de provincie Zeeland (50 procent) en veelal Zeeuwse gemeenten. Het Amsterdamse Hof lijkt het precies andersom te zien: afstoten van Enduris kan pas worden afgedwongen als er geld op tafel komt.
Wat gebeurde er precies bij Delta? (+)
Lees hier de analyse van de crisis bij Delta terug: de vier plagen van het Zeeuwse energiebedrijf
Rechte rug
Wat ook de uitkomst zal zijn, de Zeeuwse bestuurders zullen zich nog weleens wat haren uittrekken over de beslissingen die ze in 2009 namen. In dat jaar hielden andere provincies uitverkoop. Heel braaf splitsten zij de netwerkbedrijven af van hun stroombedrijven Nuon en Essent, zoals de wet voorschreef. Kort daarna verkochten ze Nuon en Essent voor in totaal 18 miljard euro. Provincies als Noord-Brabant, Overijssel en Noord-Holland zijn sindsdien steenrijk.
De Zeeuwen weken niet voor de wet. Zijn procedeerden tot aan de Hoge Raad om splitsing van Delta te voorkomen, en verder. Provincie en gemeenten rekenden op de jaarlijkse dividenden van Delta. Voor toenmalig gedeputeerde Toine Poppelaars was het simpel: verkoop van de aandelen stond niet in het programma van het college, dus het ging niet gebeuren, hoeveel miljarden andere provincies ook incasseerden. 'Het komt nu aan op een rechte rug', zei hij tegen de lokale krant PZC. Die rechte rug zal nu pijn doen.
