Opec-akkoord drukt olieprijzen fors

De ruwe olieprijzen zijn woensdag fors gedaald nadat negen van de elf olie-exporterende landen, verenigd in de Opec, vannacht op de valreep een akkoord bereikten over productieverhogingen. Of de prijsdaling ook te merken zal zijn aan de benzinepomp, moet nog blijken.

Vanaf 1 april gaat de Opec-productie 6 procent omhoog. Hoewel Iran zich van het Opec-besluit distantieert, heeft het land aangegeven zijn productie toch te verhogen om zijn marktaandeel te behouden. Ook Irak verzet zich tegen opvoering van de productie. Maar dat land heeft niets in te brengen, omdat het nog is gebonden aan productie-beperkingen, opgelegd na de Golfoorlog.

Het akkoord kwam moeizaam tot stand. Na afloop van de bijeenkomst in Wenen bleef lang onduidelijk of er wel een akkoord lag. Een woordvoerder van Opec meldde eerst dat er geen overeenkomst was, om daar pas later op terug te komen. Naar verwachting zullen ook niet-Opec-leden Noorwegen, Mexico, Rusland en Oman hun productie opvoeren.

Met deze maatregelen hopen de olielanden de prijs te drukken. Deze noteerde in de laatste maanden records nadat de productie een jaar geleden was verlaagd. De Opec sluit nog zo'n stap in juni of september niet uit, als de olieprijs dan weer naar de 30 dollar toe dreigt te kruipen.

Begin deze maand kwam de prijs van een vat ruwe olie even boven dit hoge niveau. Economen, maar vooral ook de Verenigde Staten, maakten zich toen grote zorgen over de economische groei. Een al te hoge olieprijs zou die in gevaar kunnen brengen.

Opec heeft nu aangegeven te zullen proberen de olieprijs tussen de 20 en 25 dollar te houden. De maatregel miste zijn effect woensdag niet: een vat ruwe Noordzee-olie kostte aan het einde van de dag niet meer dan 24,55 dollar, 0,95 dollar minder dan een dag eerder. Een jaar geleden was een daling van de olieprijs naar onder de 10 dollar voor de Opec en enkele andere olieproducerende landen aanleiding om de kraan een heel stuk dicht te draaien.

Het was indertijd de bedoeling het prijspeil op te krikken naar 15 à 20 dollar, maar door schaarste schoot de prijs door naar boven en dat vertaalde zich in een scherpe stijging van de benzineprijzen.

Of deze nu ook weer gaan dalen, is nog maar de vraag. Een Shell-woordvoerder benadrukte dat het afhangt van de vraag in de markt: 'Een hogere olieproductie kan leiden tot een hoger aanbod. Maar er kan tegelijk meer vraag ontstaan, bijvoorbeeld doordat voorraden moeten worden bijgevuld. Het is erg onvoorspelbaar.' Hij wijst erop dat de benzineprijzen al wat gezakt zijn doordat de olieprijzen op de wereldmarkt de laatste weken, vooruitlopend op een productieverhoging, al waren gedaald.

Energiedeskundige A. Correljé sluit evenmin uit dat een lagere benzineprijs nog even op zich zal laten wachten. 'Een groot aantal bedrijven en landen heeft het afgelopen jaar flink ingeteerd op de voorraden. Als zij die nu willen gaan aanvullen, leidt dat tot een relatief constante vraag en eventueel zelfs tot een stijging van de vraag.'

Bovendien, zo stelt hij, zijn 'oliemaatschappijen altijd sneller met het verhogen van de prijzen dan met het neerwaarts aanpassen ervan'. Correljé wijst erop dat de vraag naar benzine in de Verenigde Staten in de zomer doorgaans stijgt omdat de Amerikanen dan massaal in de auto stappen. Zo'n stijging stuwt ook de benzineprijzen in Europa op.

Van één vat ruwe olie is namelijk slechts 15 tot 20 procent geschikt om benzine van te maken. De rest wordt verwerkt tot onder meer stookolie, dieselolie en kerosine.

Als naar die andere producten nu weinig vraag is, zal een oliemaatschappij zich wel twee keer bedenken voor zij aan het raffineren slaat. Tenslotte blijft zij dan zitten met stookolie of diesel waar geen haan naar kraait. 'Dat is de reden waarom de VS, in plaats van meer olie te raffineren, er vaak voor kiezen om benzine te importeren', aldus Correljé. 'Omdat in de VS veel benzine wordt gebruikt, is er altijd wel een stroom benzine die kant op.'

Die komt óf uit Europa, óf uit Azië. 'Maar in Azië trekt de economische groei weer aan, en daarmee de vraag naar benzine. Dus die zal ook wel duurder worden', aldus Correljé.