'Mijn bezoekers vragen nog dagelijks naar de Uiver'

Eigenaar P. Zonneveld van proeflokaal In den Uiver te Haarlem krijgt van zijn klanten nog wekelijks attributen die te maken hebben met de Uiver, het Nederlandse vliegtuig dat in 1934 de luchtrace Londen-Melbourne won....

Van onze verslaggeefster Jutka Halberstadt

'Ieder zichzelf respecterend bedrijf bracht in die tijd iets uit dat met de Uiver te maken had', zegt Zonneveld.

Hij spreekt over de tijd dat het Nederlandse vliegtuig wereldnieuws was. Het won de luchtrace, maar in december van 1934 stortte het neer in de Syrische woestijn.

Deze week veroorzaakt de Uiver opnieuw opwinding. Het vliegtuig wordt zondag van Schotland naar Nederland gevlogen voor een tentoonstelling in het luchtvaartmuseum Aviodome op Schiphol.

Eigenlijk betreft het hier de Uiver II. Een zusterschip van het gecrashte toestel en het laatste luchtwaardige vliegtuig van dit type.

In het proeflokaal in Haarlem zijn twee kamers ingericht met Uiver-attributen. Een ervan is de 'herenkamer', gewijd aan K. Parmentier. Hij was gezagvoerder van het toestel dat de Londen-Melbourne race won.

De kamer ziet er chique uit met antieke lambrizeringen en een portret van Parmentier. Diens nazaten hebben nog steeds om de paar jaar een borrel in de herenkamer, vertelt Zonneveld.

Hij heeft zich verdiept in de geschiedenis van de Uiver sinds hij twee jaar geleden het proeflokaal kocht. 'Ik moest wel; het is ongelooflijk, maar mijn bezoekers vragen me er dagelijks naar. Iedereen kent het.' De komst van de Uiver naar Nederland leeft in zijn café, waar vliegtuigbladen liggen in plaats van de gebruikelijke leesmap. 'We hebben er de hele week over gesproken.'

Zonneveld kan zich de opwinding van 65 jaar geleden levendig voorstellen. 'De belangstelling voor de race was gigantisch. Heel Nederland zat aan de radio gekluisterd. Het winnen van de race was destijds een enorme prestatie. Nederland was een kleine vliegnatie, maar won de zware race ondanks alle handicaps.'

Bij een noodlanding op de renbaan van het Australische Albury zakte de Uiver in 1934 diep in de modder weg. De bevolking van Albury trok het toestel er met vereende krachten uit. Enkele uren later bereikte de Uiver de finish.

De 97-jarige G. van Messel kan zich de race nog goed herinneren. Hij is de oudste, nog levende ex-piloot van de KLM. In de jaren dertig gaf hij vlieginstructies in DC2-toestellen, het type waartoe de Uiver behoort. 'Deze toestellen waren destijds de modernste en mooiste die er bestonden.'

Zondag vliegt Van Messel mee van Schotland naar Schiphol. Deze keer als tweede bestuurder, omdat hij geen vliegbrevet meer heeft.

Over de veiligheid maakt hij zich geen zorgen. 'Ik zie en hoor nog goed. Niet meer zo goed als vroeger, maar de captain zal ingrijpen als ik iets gevaarlijks doe.'

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden