Massaontslag Organon is 'mokerslag'
Met het ontslag van van 2.175 medewerkers bij het voormalige Organon in Oss is het laatste grote farmaceutische onderzoeksbedrijf uit Nederland verdwenen. Het personeel is verbijsterd. ‘Dit land houdt bij deze op met kennisinnovatie’, aldus de ondernemingsraad van de locatie in Oss.
De nieuwe eigenaar, MSD, kondigde donderdag aan de volledige Research & Developmentafdeling, waar 1.100 hoog opgeleide onderzoekers werken, te willen verplaatsen naar de Verenigde Staten. Ook in Schaijk en Boxmeer worden de R&D-activiteiten stopgezet. Alleen de productie van medicijnen blijft behouden, zij het sterk gereduceerd.
Volgens Nefarma, de koepelorganisatie van farmaceutische bedrijven, is het vertrek van Organon ‘een totaal gemiste kans’ voor Nederland. Nefarma-directeur Michel Dutrée: ‘Nu zie je wat er gebeurt als de overheid geen goed innovatiebeleid voert. Dutrée vreest dat ook andere bedrijven hun R&D uit Nederland zullen verplaatsen vanwege het slechte investeringsklimaat. Zo is bijvoorbeeld nog onbekend wat er gebeurt met de R&D-tak van Solvay na de overname door het Amerikaanse Abbott Laboratories.
Klap in gezicht
Het massaontslag is een klap in het gezicht voor de medewerkers in Oss die al sinds de overname door het Amerikaanse Schering- Plough van Akzo Nobel in 2007 in onzekerheid verkeren over hun baan. De belofte van de toenmalige eigenaar de R&D-activiteiten in Nederland te behouden, bleek weinig waard toen Schering-Plough op zijn beurt vorig jaar aankondigde te fuseren met de Amerikaanse farmareus Merck – in Europa bekend onder de naam MSD. Vorige week berichtten regionale dagbladen al dat de reorganisatie de helft van het aantal banen in Oss zou treffen, maar die berichten werden toen nog niet bevestigd.
MSD kondigde eind vorig jaar al aan 15 procent te willen besparen op het personeelsbestand van 100 duizend mensen en de R&D-activiteiten te willen herstructureren. In 2012 zouden die ingrepen een synergievoordeel van 3,5 miljard dollar moeten opleveren. Donderdag kondigde MSD dan definitief aan wereldwijd acht R&D-locaties te sluiten in het kader van de aangekondigde reorganisatie. Ook de locatie in Oss waar vooral onderzoek wordt gedaan naar gezondheid voor vrouwen – anticonceptie, vruchtbaarheidsbehandelingen en overgangsklachten – wordt gesloten en verplaatst naar de Verenigde Staten.
Mokerslag
Het nieuws is donderdagmiddag als ‘een mokerslag’ aangekomen bij het personeel, vertelt Nicole van Straten van de ondernemingsraad. ‘We zijn woedend, verbijsterd, aangeslagen. Alle superlatieven zijn van toepassing.’ Vooral het nieuws dat de complete R&D- afdeling wordt overgeplaatst naar de Verenigde Staten is als een bom ingeslagen. ‘Het is ongelooflijk dat 1.100 hoog opgeleide onderzoekers gewoon op straat worden gezet. Die mensen zijn onthutst omdat ze juist steeds heel positieve feedback uit de Verenigde Staten hebben gekregen.’
Volgens Van Straten houdt Nederland bij deze op met de ontwikkeling van kennisinnovatie. ‘Als je als onderzoeker het spelletje om medicijnen te ontwikkelen leuk vindt, moet je het voortaan ver weg zoeken.’ De overheid belijdt het belang van kennisinnovatie volgens Van Straten ‘vooral met de mond’.
Geweldige klap
De reorganisatie pakt veel ingrijpender uit voor de medewerkers in Oss dan verwacht, erkent Hans Kortlever, senior vice president en regionaal directeur voor Midden- Europa van MSD. ‘Het is een geweldige klap voor alle medewerkers én voor Nederland dat in één klap de helft van de farmaceutische R&D verliest.’
Volgens Kortlever is de beslissing om de R&D-locatie in Oss te sluiten een ‘heel ingewikkelde’ geweest. ‘Maar deze gevolgen zijn inherent aan globalisering, concurrentiekracht en de malaise in de farmaceutische industrie.’ Daarbij stelt hij ook vast dat de Nederlandse overheid de farmaceutische bedrijven geen ‘warm hart’ toedraagt. Het investeringsklimaat biedt ‘geen warm onthaal’ en het toelatingsbeleid voor nieuwe geneesmiddelen is ronduit ontmoedigend om hier nog nieuwe medicijnen te ontwikkelen, aldus de MSD-directeur.
‘Als je hier geneesmiddelen van de lopende band wil laten lopen, dan wil je ze ook kunnen verkopen’, legt Dutrée van Nefarma uit. ‘Maar hier in Nederland duurt het eindeloos voordat een geneesmiddel is goedgekeurd. Daarna moet je ook nog maar zien dat het wordt opgenomen in het verzekeringspakket.’ Dutrée mist een gevoel van urgentie bij de Nederlandse overheid. ‘Waarom belt Balkenende zo’n bestuursvoorzitter van Merck niet gewoon op in de Verenigde Staten? Dat doet Sarkozy ook.’
Betreuren
Het ministerie van Economische Zaken herkent zich niet in de kritiek van de farmaceutische sector. ‘Voor minister Van der Hoeven staat kennisinnovatie bovenaan. Ze betreurt het verlies ten zeerste voor de medewerkers, hun families, de provincie Brabant en de bv Nederland’, aldus een woordvoerder.
Het ministerie van Volksgezondheid vindt het ‘iets te gemakkelijk’ om de vinger te wijzen naar het geneesmiddelentoelatingsbeleid, maar is van plan ‘serieus te kijken naar de kritiek’ uit de farmaceutische sector.
