Landbouwcommissaris: er komt geen zuivelcrisis

Komend jaar wordt een moeilijk jaar voor de zuivel, zegt de nieuwe Europees commissaris voor de landbouw, Phil Hogan. De productie zal stijgen en daardoor zullen de prijzen dalen, 'maar we moeten ons niet een crisis aanpraten'. Export zal het probleem oplossen, zegt hij.

Hogan deed een dagje Nederland, naar eigen zeggen om te zien hoe je dat nou doet, landbouwproducten exporteren. Met zijn zachte stem en ontwijkende antwoorden gaf hij niet de indruk de landbouw duchtig te willen opschudden. Dat zou ook nauwelijks kunnen: het landbouwbeleid voor de komende zeven jaar is net vastgelegd.

Opvallend onderdeel daarvan is het afschaffen van de melkquota. Tientallen jaren heeft de EU met die quota de productie in toom gehouden. Elke boer die meer produceert dan zijn quotum, moet een boete betalen: de superheffing. Per 1 april wordt dat systeem afgeschaft en nu al is duidelijk dat de productie gaat stijgen. Dat betekent: een grote kans dat de prijs verder daalt. In Brussel demonstreerden boeren die vinden dat de Europese Commissie de markt moet blijven reguleren.

Superheffing

De afgelopen jaren, zegt Hogan, steeg de productie 1 procent per jaar. Dit seizoen plotseling 5 procent. Nederland moet dit seizoen een record aan superheffing betalen. Zo hard ging die stijging, dat Nederlandse boeren nu snel koeien naar de slacht brengen om aan de superheffing te ontkomen.

Tot 2020 zal de melkproductie toenemen, verwacht de Europese Commissie; in Nederland met 20 procent. Maar de prijs zal niet instorten, verwacht Hogan, omdat de extra productie zal worden geëxporteerd.

Dan moet de zuivelexport tot 2020 wel verdubbelen, blijkt uit de cijfers van de Europese Commissie. Nu nog wordt er 145 miljard kilo melk geproduceerd, waarvan er (in de vorm van poeder, boter, kaas of andere producten) ongeveer 14 miljard wordt geëxporteerd. Heel Europa gaat in 2020 12- tot 14 miljard liter meer produceren. De Europeanen consumeren zelf niet méér, dus moet de extra productie worden geëxporteerd.

Hogan vindt grotere afhankelijkheid van export geen groot risico. De vraag in Azië, China vooral, maar ook in het Midden-Oosten, is groot genoeg. Hij hoopt juist dat er meer mogelijkheden komen, onder meer door het afsluiten van een handelsverdrag met de Verenigde Staten, TTIP. Maar juist in de onderhandelingen over TTIP lijkt de klad te zitten. Eerder deze week zei Hogan dat de Amerikanen er geen haast mee lijken te maken. Hij suggereerde dat het weleens na de Amerikaanse presidentsverkiezingen kan worden voordat dat akkoord rond is.