Kwart werknemers twijfelt aan nut baan
Acht van de honderd werknemers ervaart het werk dat ze doen als zinloos. Nog eens 17 van de honderd betwijfelen of hun werk enig nut heeft. Dat blijkt uit een onderzoek van Robert Dur (Erasmus Universiteit) en Max van Lent (Universiteit Leiden) onder 100 duizend werkenden in 47 landen in de wereld.
'Er doen veel verhalen de ronde over mensen die vinden dat hun werk nutteloos is of zelfs een negatieve impact heeft op de samenleving. Maar de bewijzen daarvoor waren tot nu toe vooral anekdotisch. Nu hebben we dat ook met getallen proberen te onderbouwen', zegt Dur.
Hij vindt 8 procent zelf hoog - hoger dan op voorhand was verwacht. Het onderzoek is gebaseerd op data van het International Social Survey Program in vier tijdsperiodes. Hierbij wordt werknemers op basis van anonimiteit gevraagd of ze het eens zijn met het de uitspraak: 'Mijn werk is nuttig voor de samenleving'. Driekwart van de werknemers beaamde dat in het laatste onderzoek.
Er zijn aanzienlijke verschillen per land. In landen als Polen, Israël en India ervaart een veel groter deel van de mensen hun werk als nutteloos dan in Noorwegen, Zwitserland en Mexico.
Als mensen hun werk nutteloos vinden betekent dat een grote verspilling van arbeidskracht, aldus de onderzoekers. Het leidt tot een lagere productiviteit.
Opvallend is dat in tijden van recessie mensen hun beroep vaker zinloos vinden. Dur: 'Dit duidt erop dat organisaties en bedrijven vaak mensen in dienst houden die weinig te doen hebben in hoop op betere tijden.' Een lage of hoge ontslagvergoeding maakt geen verschil. 'Slecht management zou ook een oorzaak kunnen zijn. Managers zien niet dat sommige banen zinloos zijn geworden.'
Daarnaast kunnen werknemers ook mogelijke negatieve gevolgen van hun werk voor de samenleving laten meewegen. Dat geldt bijvoorbeeld voor effectenadviseurs, makelaars en assurantietussenpersonen. Ook in de tabaksindustrie en casino's zijn er mensen die denken dat ze met hun werk de mensheid eigenlijk een slechte dienst bewijzen. Ook wijst Dur op de theorie van denker Karl Marx die stelt dat vergaande specialisatie zinvol werk zinloos zou kunnen doen lijken.
Ik vind mijn werk nutteloos - top 5
1. Kunstenaar
2. Pr-functionaris
3. Financieel manager
4. Kok, ober of bartender
5. Econoom
Ik vind mijn werk nuttig - top 6
1. Brandweerman / -vrouw
2. Bijstandsambtenaar
3. Bibliothecaris
4. Verpleegkundige
5. Docent