Kamer wil meer greep op woningcorporaties

Uit onderzoek van de Volkskrant blijkt dat er tussen 2002 en 2004 bij de grote woningcorporaties meer dan 35 duizend goedkope huurwoningen geschrapt zijn. Deze woningen, met een huur tot 326 euro per maand, zijn verbouwd, gesloopt of verkocht.

De corporaties wijten de snelle teruggang van het aantal goedkope huurhuizen onder meer aan de noodzaak om kwalitatief hoogwaardige, en dus dure woningen te bouwen. Volgens PvdA-kamerlid Staf Depla is de opstelling van de sociale verhuurders een typisch voorbeeld van ingenieursdenken. ‘Er wordt veel te veel geredeneerd vanuit de stenen. Natuurlijk moeten we goed bouwen voor de toekomst, maar het gebrek aan goedkope huurwoningen is een actueel probleem. Daar moeten we nu wat mee.’

Depla pleit er voor om corporaties en gemeenten te verplichten om harde afspraken te maken over de volkshuisvesting in die gemeente. Nu zijn dit soort afspraken nog vrijblijvend, en hebben veel gemeenten nauwelijks overleg met de sociale verhuurders die binnen hun gemeentegrenzen woningen bezitten. Het gebrek aan overleg en coördinatie is één van de oorzaken van de stille aftocht van de goedkope huurwoning.

Ook kamerlid Bas Jan van Bochove van het CDA verwacht veel van de lokale afspraken. ‘De problemen laten zich niet vanuit Den Haag oplossen. De woningmarkt in Groningen is radicaal anders dan die in Amsterdam en Rotterdam. Voorwaarde is wel dat er van alles op papier komt. Op dit moment maakt minder dan de helft van de gemeenten afspraken met de woningcorporaties. Dat kan straks echt niet meer.’

Van Bochove verwacht dat minister Dekker van VROM en de Tweede Kamer nog dit najaar de verplichting tot het maken van woningbouwafspraken wettelijk zullen regelen. Deze afspraken gaan niet alleen over het aantal goedkope huurhuizen, maar ook over ouderenhuisvesting, studentenwoningen en andere aspecten van de volkshuisvesting.

Om te voorkomen dat corporaties zich niet aan de gemaakte afspraken houden pleiten CDA en PvdA voor een vijfjaarlijks visitatie-systeem van woningcorporaties, vergelijkbaar met het systeem dat nu al bestaat bij universiteiten, hogescholen en de politie.

Van Bochove: ‘We willen dat een externe partij de woningcorporaties tegen het licht houdt, en bekijkt of ze waarmaken wat ze beloofd hebben. Zo nee, dan moeten de commissarissen ingrijpen.’

De Kamer scherpt met deze plannen het toezicht op corporaties aan. Die houden nu wel interne visitaties, maar dat middel is volgens Van Bochove niet sterk genoeg. ‘Het is nog teveel dat de ene directeur de andere beoordeeld. Zoiets moet scherp en onafhankelijk geregeld worden.’