nieuws
Kabinet houdt datacenter Zeewolde niet tegen, wel voorlopige blokkade voor nieuwe megacenters
Het kabinet maakt geen gebruik van de laatste mogelijkheid het fel bekritiseerde datacenter in Zeewolde tegen te houden. Minister Hugo de Jonge (Ruimtelijke Ordening, CDA) kwam vandaag met een vergunningverbod voor dit soort megacenters, maar dat in Zeewolde is daarvan uitgesloten.
De Jonge laat ook een andere laatste mogelijkheid om het datacenter tegen te houden onbenut. Het Rijksvastgoedbedrijf bezit 80 hectare in de polder die zijn voorbestemd voor het datacenter. De Jonge had voor de verkoop van die grond kunnen gaan liggen. In een woensdag verstuurde Kamerbrief schrijft de minister dat niet te doen.
Daarmee lijkt de weg definitief vrij voor de bouw van het megacenter in Zeewolde. In theorie zou het Rijksvastgoedbedrijf de verkoop van de grond zelf kunnen tegenhouden als zij oordelen dat de deal niet aan de voorwaarden voldoet. Die kans lijkt erg klein.
In december stemde de raad van de Flevolandse gemeente, ondanks protest van landelijke politici, in met de bestemmingswijziging die de komst het grootste datacenter van Europa mogelijk maakt. Het gaat om een datacenter van 166 hectare van Meta, het moederbedrijf van Facebook.
Het besluit van De Jonge om de komende negen maanden geen nieuwe vergunningen komt voor Zeewolde dus te laat. Ook geldt de blokkade niet voor gemeenten het Hogeland en Hollands Kroon. Eemshaven en Middenmeer, locaties in die gemeenten waar plannen zijn voor nieuwe datacenters, waren eerder al aangewezen als vestigingsplek.
Het vergunningsverbod trekt wel een voorlopige streep door de bouw van alle andere zogenoemde hyperscale datacenters die meer dan 10 hectare grond innemen en een energieaansluiting hebben van meer dan 70 megawatt. Toenmalig staatssecretaris van Economische Zaken Yesilgöz zei in december dat er de komende jaren nog zeker twintig datacenters van ‘Zeewolde-formaat’ aan komen.
Landelijke regie
Door de casus Zeewolde werd duidelijk dat Den Haag maar weinig te zeggen heeft over de komst van megacenters terwijl die grote landelijke gevolgen kunnen hebben. Het center van Meta zal door het enorme stroomverbruik namelijk een grote belasting zijn voor het gehele Nederlandse stroomnetwerk. Toch besliste niet het Rijk, maar de negentien raadsleden van de gemeente uiteindelijk over de komst. In de Kamer nam daarop de roep om meer landelijke regie toe. In het regeerakkoord spraken de coalitiepartijen af om centers aan strengere landelijke regels te onderwerpen.
Met de tijdelijke vergunningstop wil De Jonge voorkomen dat grote datacenters zich alsnog vestigen op ‘ongewenste plekken’ in Nederland tot de nieuwe regels er zijn, schrijft hij naar de Kamer. Het is nog niet duidelijk hoe de aanscherping er precies gaat uitzien.
De Jonge onderzoekt onder meer de optie om de bouw van grote datacenters alleen nog toe te staan in kustgebieden waar windenergie aan land komt. Door ze op die plekken te vestigen, kunnen de energieslurpende centers optimaal gebruik maken van het rendement van windmolens op zee.