Hollandse bloemenpracht onder druk
De grootste bloemenveilingen van de wereld fuseren. De consument heeft er weinig aan. De bloemen blijven even duur. Wel wordt gepoogd een dam op te werpen tegen de concurrentie..
Een jaar geleden vond de leiding de Aalsmeerse bloemenveiling, de op een na grootste veiling ter wereld, nog uniek. Nu verdwijnt hij. Bloemenveiling Aalsmeer fuseert met Flora Holland – tot nu toe ’s werelds grootste veiling – tot de nieuwe superveiling Flora Holland.
‘De internationale ontwikkelingen gaan razendsnel. We kunnen niets anders’, zegt bestuursvoorzitter Bernard Oosterom van de Aalsmeerder veiling.
De bloemenwereld consolideert snel. Zowel de handelaren als de kwekers van rozen, tulpen, lelies en gerbera’s worden steeds groter. Grote telers hebben macht en kunnen dus de veilingen mijden. Dat doen ze dan ook. Ze gaan steeds vaker de markt op en zoeken zelf kopers, zegt topman Oosterom.
Daarnaast vestigen bloemenkwekers zich meer en meer in het buitenland. China en India gaan een bedreiging vormen voor de Nederlandse bloemenpracht. Afrika is dat nu al. ‘Er komen nu al meer rozen uit Afrika, vooral Kenia, dan uit Nederland’, waarschuwt directeur Jacques Teelen van Flora Holland.
Liefhebbers van de Hollandse weelde halen hun neus ervoor op, want de Nederlandse roos is verser, mooier en ze heeft een grotere bloem dan de roosjes uit Afrika.
Maar de trend is duidelijk. De Nederlandse sierteeltsector staat onder druk. Daarom vond Oosterom (Aalsmeer) het nodig zijn rivaal Gerrit Ravensbergen (Flora Holland) met een bezoek te vereren op zijn kwekerij. ‘Ik was er nog nooit geweest. Dit was een mooie gelegenheid.’
Beiden toplieden zijn telers. Dat kan ook niets anders, want Bloemenveiling Aalsmeer en Flora Holland zijn coöperaties. Ze zijn het eigendom van de aangesloten kwekers. Een voorwaarde voor een bestuursfunctie is dat je zelf ook teler bent. Oosterom kweekt groene planten, Ravensbergen lelies.
Bij het kopje koffie met appelgebak bracht Oosterom het idee van een fusie ter sprake.
Ravensbergen ging akkoord. ‘We hadden dezelfde analyse’, zegt hij.
Natuurlijk moeten de leden nog instemmen, maar die lijken geen probleem te maken, aldus de bestuurders, die woensdagochtend bij de presentatie van de plannen de champagne al rijkelijk lieten vloeien.
De fusie kost vrij weinig. Beide veilingen worden als gelijkwaardig gezien en kunnen eenvoudig in elkaar worden geschoven. Door efficiënter te werken, zullen mogelijk wel enkele honderden arbeidsplaatsen verdwijnen.
De Nederlandse bloemen domineren nu nog de wereld. ‘Bedankt voor die bloemen’, zei de vorige paus niet voor niets elk jaar bij het Urbi et Orbi. Het aandeel van de Nederlandse bloemen in de wereldwijde export bedraagt tussen de 50 en 60 procent. Van de import van de buitenlandse bloemen loopt 62 procent via de Nederlandse veilingen naar elders.
Maar dat marktaandeel kalft snel af. Dat was vorig jaar nog 65 procent en is nu waarschijnlijk 60 procent, zegt directeur Jacques Teelen van Flora Holland. Ook wordt de markt voor bloemen en planten steeds internationaler. Zo is het aandeel van de import de afgelopen tien jaar gegroeid van 18 naar 33 procent.
Het grootste deel van de ingevoerde producten, die voor het merendeel later worden uitgevoerd, bestaat uit rozen. Vooral de invoer uit Kenia en Israël is omvangrijk. Veel Nederlandse kwekers zetten een bedrijf op in het oosten van Afrika.
De ‘buitenlandse’ ondernemers zoeken vaker dan in Nederland rechtstreeks contract met een koper. Ook in het buitenland worden nieuwe veilingen opgericht.
Daarom moest er iets gebeuren vonden de beide bestuursvoorzitters. Ze denken de oplossing te hebben gevonden in het verlagen van de kosten. Daarmee moeten handelaren en kwekers worden teruggewonnen. Oosterom heeft er alle vertrouwen in. ‘De jaaromzet is nu 4 miljard euro. Wij verwachten in vijf jaar tijd tot 4,5 miljard euro per jaar te kunnen groeien.’
Dan moet wel de kartelautoriteit Nma instemmen met de fusie. De besturen verwachten geen problemen. Het nieuwe Flora Holland krijgt weliswaar een monopoliepositie in Nederland, maar de bloemenmarkt is een wereldmarkt, vinden de bestuurders.
Of de NMa daarmee genoegen neemt, is de vraag. De telers geven de kartelautoriteit ruimschoots de tijd om de marktpositie te onderzoeken. ‘Vandaar dat we pas op 1 januari 2008 hoeven te fuseren.’ Eén ding is al wel duidelijk: de Nederlandse consument zal niet profiteren van de superveiling. Door de goedkopere veiling worden de bloemen in de stalletjes niet goedkoper. ‘De veilingkosten maken maar een paar procent uit van de consumentenprijs’, aldus Teelen.
