Hoe ruimtemiljardair Richard Branson alweer een ‘onhaalbaar’ doel vond om af te strepen

Mensen die overal op aarde zijn geweest, kunnen we alleen nog maar lanceren, zei conferencier Fons Jansen een halve eeuw geleden. Die vlieger ging zeker op voor de flamboyante Britse zakenmagnaat Richard Branson, die zo’n beetjes alles al heeft bezocht én gedaan. Alleen de ruimte ontbrak nog als af te vinken reisdoel.

Tot afgelopen zondag.

Aan boord van zijn eigen ruimteschip, als een van de zes inzittenden, ging Branson ‘boldly where no billionaire has gone before’ – zoals The Guardian gevat de beroemde leuze uit de tv-serie Star Trek parafraseerde. In Bransons geval was dat niemandsland voor superrijken de diffuse grens tussen waar de aardse dampkring eindigt en het heelal begint.

Daar, op circa 80 kilometer boven de zeespiegel, ervoer de Brit vier minuten van gewichtloosheid voor het ruimteschip weer aan de afdaling naar de aarde begon.

Met de vlucht kwam een jeugddroom tot vervulling, precies zeven dagen voor zijn 71ste verjaardag. Zijn vrouw Joan Templeman vond het maar gekkenwerk. ‘Als je dwaas genoeg bent om deze wonderlijke dingen te doen, ga je je gang maar’, citeerde Branson haar in The Daily Mail, ‘maar ik kom niet naar je begrafenis.’

Wonderlijke dingen heeft Branson zijn hele leven gedaan. Zo was hij in 1987 de eerste mens die in een heteluchtballon de Atlantische Oceaan overstak. Branson brak ook records met zeiljachten, speedboten en een amfibievoertuig.

Onhaalbare doelen

Over wat hem drijft tot zijn opmerkelijke stunts heeft Branson maar liefst elf boeken geschreven, het eerste in 1998 (Losing My Virginity) en het jongste in 2017 (Finding My Virginity). Bij herhaling heeft de miljardair gezegd dat hij zichzelf hoge, schijnbaar onhaalbare doelen stelt en die probeert voorbij te streven.

In zijn eerste levensjaren zag het er niet naar uit dat Branson zo’n uitzonderlijk leven zou leiden. Hij werd als Richard Charles Nicholas Branson op 18 juli 1950 geboren, in Londen. Zijn moeder was een voormalige balletdanseres en stewardess, zijn vader was advocaat. Na Richard kwamen nog twee meisjes.

Branson leed aan dyslexie en besloot op zijn 16de te stoppen met school, waar hij slechte cijfers haalde. Bij zijn vertrek verzuchtte het schoolhoofd dat Branson óf achter tralies zou belanden óf miljonair zou worden. De man kreeg op beide fronten gelijk: Branson vergaarde een fortuin als zakenman, maar zat in 1971 ook heel kort opgesloten vanwege valsheid in geschrifte.

Virgin Records

Zijn eerste stappen als ondernemer zette Branson als verkoper van kerstbomen en parkieten, maar zijn eerste succes had hij als uitgever van het jongerenmagazine Student in 1966. Hij begon het blad te gebruiken om de langspeelplaten aan te prijzen die hij per postorder verkocht, voor prijzen die lager lagen dan in de winkel. Dat leidde er uiteindelijk toe dat Branson zijn eigen platenwinkel opende en niet veel later tot de oprichting van Virgin Records.

Die platenmaatschappij bleek het startschot voor een hele trits bedrijven, van luchtvaartmaatschappij tot telecomaanbieder, spoorwegmaatschappij, hotelketen, stripuitgeverij en animatiestudio. Onder het merk Virgin vallen en vielen volgens sommige tellingen meer dan vierhonderd ondernemingen. Van lang niet alle bedrijven waarop het Virgin-logo prijkt, is Branson (nog) eigenaar.

Het succes van Virgin Atlantic heeft langer op zich laten wachten dan Branson aanvankelijk had ingeschat. Bij de oprichting ervan in 2004 zei hij dat het bedrijf in zes, zeven jaar zijn eerste betalende klanten de ruimte in zou brengen. Het vergde uiteindelijk twee keer zo lang.

Wedloop met Jeff Bezos

Veel is de afgelopen weken te doen geweest rond een vermeende wedloop tussen Branson en Jeff Bezos, de oprichter van websuper Amazon. Die zette in 2000 al een onderneming op voor particuliere ruimtereizen. Bransons ruimtedoop stond voor later deze zomer gepland, maar de Brit zou uit persoonlijke wedijver hebben willen vliegen vóór Bezos’ vlucht op 20 juli. Tegen The Daily Mail sprak hij dat in alle toonaarden tegen.

Of hij de waarheid sprak, is de vraag. Branson schildert de werkelijkheid wel vaker fraaier af dan die is. Begin deze maand zei hij in een radio-interview dat hij ‘als kind naar de maan keek, en ik mijn vader hoorde vertellen dat Buzz en Neil daarop stonden. Toen dacht ik: ik wil op een dag de ruimte in.’ De Amerikaanse astronauten Buzz Aldrin en Neil Armstrong stonden als eerste mensen in 1969 op de maan. Branson was toen al een entrepreneur van 19 met een flink kapitaal op de bank, geen kind meer.

Branson gaat ook niet de geschiedenisboeken in als de eerste miljardair die de ruimte bereikte. Die eer valt de Hongaars-Amerikaanse softwaremaker Charles Simonyi toe. Die verbleef in 2007 als betalende gast en vijfde ruimtetoerist 26 dagen aan boord van het internationaal ruimtestation ISS. Simonyi kwam ook verder: het ISS vliegt op 400 kilometer van de aarde.