Gokken op de dood van een Amerikaan

AMSTERDAM Levensverzekeringen zijn een nieuw fenomeen in de beleggingssector. Dan worden niet de levensverzekeringen bedoeld die Nederlanders gewoonlijk koppelen aan hun hypotheek . Deze verzekeringen hebben eerder een slechte naam gekregen als gevolg van klachten over woekerpolissen.

Nee, de levensverzekeringen die in trek zijn, zijn die van levende Amerikanen. Ze kunnen gekocht worden door beleggers die op zoek zijn naar grote klappers. ‘Een markt die gaat groeien naar 150 miljard euro’, verwacht Frank Laan, eigenaar van het Closed Life Settlements Fund in Alkmaar.

Het beleggen in polissen begon met doodzieke Amerikanen die hun levensverzekering nog tijdens hun leven wilde cashen om bijvoorbeeld allerlei ziektekosten te betalen. Maar inmiddels verkopen ook gezonde Amerikanen hun polis. Ze willen nog tijdens hun leven op wereldreis, of zijn andere uitgaven van plan, aldus Laan.

In Nederland vroeg voormalig minister van Financiën, Gerrit Zalm, zich een aantal jaar geleden af of het wel ethisch was om te beleggen in doodzieke Amerikanen. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) onderzocht de constructies en eiste vergunningen van de aanbieders. Die hadden geen vergunningen en konden daarom niet opereren in de markt beneden de 50 duizend euro.

Deze zomer kwam de AFM terug op dit oordeel. Het overnemen van een Amerikaanse levensverzekering is toch geen effect en valt daardoor niet onder het AFM-toezicht. De markt voor ‘viaticals’ of ‘life settlements’ is hierdoor helemaal open.

Een groot congres in het Amsterdamse Hilton hotel later dit jaar, toont aan dat de ethische bezwaren van het beleggen in levende Amerikanen zijn verdwenen. Het congres over life settlements wordt gesponsord door grote financiële namen als Deutsche Bank, JPMorgan en ABN Amro. Het wordt de eerste conferentie over deze markt in Nederland, jubelt organisator IIR Finance. De beleggingen in levensverzekeringen zijn interessant, omdat ze totaal onafhankelijk bewegen van de beurs of grondstoffenmarkt. Het enige risico is dat de levensverwachting van Amerikanen. Gaan die ineens gezonder leven, of komt er een medische doorbraak, dan vallen de rendementen tegen.

Frank Laan is al langer actief in deze markt en verwacht dat steeds meer Amerikanen voor deze optie zullen kiezen. In de VS blijkt het gebruikelijk om levensverzekeringen af te sluiten voor grote bedragen. ‘10 to 15 miljoen dollar is tamelijk normaal voor ondernemers.’ Aan het begin van zo’n polis zijn de premies vaak laag, maar die lopen op naarmate iemand ouder wordt.

Het gevolg is dat veel Amerikanen op een gegeven moment hun premie niet meer kunnen betalen. De verzekeraar profiteert dan, want wanneer de premie niet meer binnenkomt, vervalt de polis. Alle premies die tot dat moment zijn betaald, zijn pure winst voor de verzekeraar.

Volgens Laan stopt 80 procent van de Amerikanen met het betalen van de premies van hun levensverzekering. ‘Vaak ook omdat de noodzaak van de polis kleiner is geworden. De kinderen zijn bijvoorbeeld al de deur uit. Of een ondernemer heeft zijn bedrijf verkocht’.

Wanneer Amerikanen aan hun verzekeraar vragen hun levensverzekering uit te keren, krijgen ze vaak nog niet eens 1 procent van het bedrag dat zou worden uitgekeerd bij overlijden. Je levensverzekering verkopen als belegging is dus een stuk aantrekkelijker.

De aanbieders van Life Settlements duiken in de ruimte die verzekeraars laten vallen. Een Amerikaan van 75 jaar of ouder biedt zijn polis aan via allerlei handelaren op de Amerikaanse markt. Zijn polis van, zeg, een miljoen dollar wordt daar verkocht voor 300 duizend dollar. De koper neemt alles over van de verkoper. Hij betaalt dus voortaan de premie voor de levensverzekering.

Een ethisch probleem is wel dat de koper, de belegger, vanaf het moment dat hij de polis heeft overgenomen, baat heeft bij het overlijden van de betrokken Amerikaan. Daarom zijn de polissen nooit te herleiden tot de persoon op wiens leven ze zijn afgesloten.

Laan, zelf oud politieman, heeft wel eens geprobeerd of hij een polishouder kon terug vinden, maar dat was onmogelijk. ‘Alleen een deel van het polisnummer is bekend en de staat waarin iemand woont. Dat is niet genoeg om iemand te vinden.’

Beleggers die een polis kopen, hebben ineens een raar risico in de hun portefeuille. ‘Het risico op lang leven’, legt een woordvoerder uit van Pensioenfonds PME dat ook belegt in life settlements. Voor het pensioenfonds is het geen probleem wanneer een enkele Amerikaan de 100 haalt.

Voor een particuliere belegger is dat natuurlijk wel moeilijk. Frank Laan heeft daarvoor een oplossing gevonden. Hij heeft een herverzekeraar gevonden voor zijn polissen. Mocht de betrokken Amerikaan 5 jaar na het verkopen van zijn polis nog leven, dan is het risico voor de herverzekeraar. De particulieren belegger hoeft dus nooit langer dan vijf jaar te wachten op het overlijden van ‘zijn’ Amerikaan.