Goede doelen niet immuun voor crisis, opmerkelijke acties helpen
De recessie heeft ook de grote goede doelen in haar greep. Na jaren van stijgingen is de opbrengst uit eigen fondsenwerving in 2012 gestagneerd. Het grootste goede doel, KWF Kankerfonds, heeft zijn inkomsten uit donaties nog wel flink zien stijgen, vooral dankzij de fietsactie Alpe d'HuZes.
Dat blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van de Volkskrant naar de opbrengst uit eigen fondsenwerving bij de 25 grootste goede doelen in Nederland. De totale inkomsten uit eigen fondsenwerving van de grote instellingen daalde in 2012 zelfs nipt: met 0,2 procent naar 747,5 miljoen euro.
Het is de tweede keer sinds het uitbreken van de crisis in 2008 dat de goede doelen hun inkomsten zien dalen. In 2009 daalde de opbrengst met 0,9 procent. De goede doelen wijten de neergang aan de economische recessie; aangezien de koopkracht van burgers de afgelopen twee jaar is gedaald, houden Nederlanders minder geld over voor het steunen van goede doelen.
Niet immuun
'De goede doelen zijn uiteindelijk niet immuun voor de recessie', constateert ook hoogleraar filantropie Theo Schuyt van de Vrije Universiteit. 'Maar als je het vergelijkt met andere landen is het geefgedrag van de Nederlanders nog behoorlijk crisisbestendig. In Groot-Brittannië en de Verenigde Staten is er bijvoorbeeld sprake van een duikeling van de donaties.'
Het Rode Kruis (min 20 procent) en Cordaid (min 18 procent) zijn de grote verliezers bij de goede doelen. De neergang in 2012 bij het Rode Kruis heeft deels te maken met een eenmalige succesvolle actie in het boekjaar 2011. Cordaid hanteerde in 2012 een andere rekenmethode, waarmee de neergang deels is verklaard.
Twaalf doelen haalden minder geld op
Van alle 25 grote goede doelen haalden er twaalf vorig jaar minder geld op uit eigen fondsenwerving. Zowel de opbrengst uit nalatenschappen als uit donaties en collectes is daarbij afgenomen. Alleen de opbrengst uit overige acties zit nog in de lift. Nalatenschappen laten soms grote fluctuaties zien. Dat ook de opbrengst uit donaties vorig jaar daalde, is voor de goede doelen een slecht teken.
Goede doelen weten zich alleen nog te onderscheiden en extra inkomsten binnen te halen met opmerkelijke acties, zoals de fietsactie Alpe d'HuZes - waarbij de deelnemers op één dag de Alpe d'Huez, een legendarische col uit de Tour de France, zes keer op fietsen. Vandaar dat veel goede doelen vergelijkbare sportacties opzetten om de inkomsten te verhogen.
KWF Kankerfonds weet zich nadrukkelijk aan de recessie te ontworstelen. De forse stijging met 9,7 procent naar 137 miljoen euro is grotendeels te danken aan de recordopbrengst bij de actie Alpe d'HuZes, die sinds 2006 jaarlijks plaatsvindt. De opbrengst bij de editie van 2013 was overigens lager dan die van 2012, zodat KWF Kankerbestrijding over het lopende jaar meer moeite zal hebben te blijven groeien.
Ook de christelijke ontwikkelingsorganisatie Compassion (+17 procent) en de Dierenbescherming (+18 procent) haalden vorig jaar aanzienlijk meer geld op dan in 2011.
