'Geen zaken met uitschot'

AMSTERDAM 'Nog even een bankrekening openen', dacht Erwin de Vries uit Groningen. ABN Amro lag die dag op de route, dus werd het ABN Amro. 'Niet dus.' De Vries wilde de rekening openen voor de door haar pas opgerichte Jonge Republikeinen, de jongerenorganisatie van het Nieuw Republikeins Genootschap. 'Onze politieke activiteiten zouden niet in overeenstemming zijn met het beleid van ABN Amro', zegt de jonge republikein. 'Tot drie keer toe heeft een bankemployee dat tegen mij en tegen medebestuursleden gezegd.'

De PVV stelde de eigenaar van de bank, minister Bos van Financiën, hier Kamervragen over. Volgens de bewindsman jokken de jonge republikeinen. De bank, waarvan de belangrijkste voorganger in 1824 is opgericht door koning Willem I, zegt trots te zijn op de 'nauwe banden met het koningshuis'. Maar De Vries en zijn vereniging zijn geweigerd omdat hun geldstroom zo minimaal is dat er voor ABN Amro niets aan te verdienen valt. Bos adviseert de Jonge Republikeinen naar de rechter te stappen.

Steeds vaker weigeren banken nieuwe klanten. ING loopt drie basisprincipes langs bij het accepteren van een nieuwe klant. 'Houdt die zich aan de wet, vinden we het ethisch verantwoord en ook: wat is ons bedrijfsrisico?' Het gaat de banken, kortom, om hun reputatie. En dan is het een rekensom: welke klanten lopen weg als ik welke dubieuze klanten in de armen sluit? Zeker als een bank zich internationaal wil manifesteren, geldt dat bij het geringste spoor van twijfel een klant de deur wordt gewezen.

Steeds vaker ook wordt een bestaande relatie beëindigd. André van Dorst, directeur van de Vereniging Exploitanten Relaxbedrijven, schreef het kabinet hierover een brandbrief. Bij meer en meer bedrijven in de seksbranche is de bankrekening plots opgezegd. 'In één geval na een probleemloze relatie van 25 jaar; zomaar eruit geknikkerd. En dan niet alleen de zakelijke rekening, maar alles, ook privé.'

'Wij doen geen zaken met uitschot', was nog een mild antwoord van de bank op de vraag van een seksbedrijf waarom de relatie eenzijdig was beëindigd.

Sommige relaxbedrijven accepteren niet dat al hun rekeningen van het ene op het andere moment worden gestopt en nemen hun advocaat mee naar de bank. 'Dan hebben ze binnen tien minuten weer al hun rekeningen terug', zegt Van Dorst.

ABN Amro schreef een lid van Van Dorsts vereniging dat het 'geen zakelijke relatie wenst te onderhouden met ondernemingen in deze branche' - de seksindustrie.

De organisatie voor het midden- en kleinbedrijf, MKB Nederland, bevestigt de problemen van de aangesloten relaxbranche - raamprostitutie valt daar niet onder. Terwijl deze legaler zijn dan legaal, zegt het MKB. Want ze worden door zeven overheidsdiensten gecontroleerd. 'Door ons te weigeren, duwen de banken ons de criminaliteit in', zegt Van Dorst. 'En dat is precies waar we zo ver mogelijk van weg willen blijven.'

Het enige klachteninstituut voor zakelijke bankenklanten is de rechter. Die zegt niet altijd hetzelfde. Een rechter in Groningen oordeelde eind vorig jaar dat de bank SNS de rekening van coffeeshop De Vliegende Hollander mocht beëindigen. SNS deed dit uit vrees voor vervolging door het Openbaar Ministerie en reputatieschade.

In een andere zaak veroordeelde een maand later een rechter in Zwolle SNS tot het betalen van 50 duizend euro aan coffeeshop Het Binnenhof als de bank niet onmiddellijk de vijftien jaar oude relatie herstelde. Zijn redenering: het gedoogbeleid voor coffeeshops vrijwaart ook de banken van problemen. SNS ging in beroep.

Geen mens of bedrijf kan zonder een bankrekening. Maar als alle banken weigeren een relaxbedrijf, coffeeshop of een andere onderneming die een bank reputatieschade kan toebrengen als klant te accepteren, wat dan? 'Dan kan het niets meer', zegt Bob Seemann, directeur van Nibe-SVV, het opleidingsinstituut voor het bank-, verzekerings- en effectenbedrijf. 'De enige oplossing daarvoor is dat de branche een eigen bank opricht.'

undefined