Gat in Amerika's hand nekt munteenheid

Het handelstekort, dat dit jaar voor het eerst boven de vijfhonderd miljard dollar zal uitkomen, betekent feitelijk dat de VS op te grote voet leeft: ze importeren jaarlijks meer uit het buitenland dan ze exporteren. Volgens economen is dat op zich geen probleem, zo lang er maar iemand is die dat tekort wil financieren. De Amerikanen zelf geven niet thuis. Huishoudens in de VS kijken momenteel al tegen een recordschuld aan.

Tot voor kort sprongen Aziatische landen - China voorop - in de bres. Die kochten dollars op en gooiden hun eigen munt de markt op. De Chinezen sparen immers genoeg. Bijkomend voordeel: een goedkope yuan en yen maken Chinese en Japanse producten goedkoper in het buitenland.

Maar uit een recent rapport van het Amerikaanse ministerie van Financiën blijkt dat de Aziatische dollarhonger afneemt. Dus moet de aantrekkingskracht van dollarbeleggingen op een of andere manier worden vergroot.

Een hogere Amerikaanse rente zou daarom wel eens onvermijdelijk kunnen zijn, schreven Matthew Higgins en Thomas Klitgaard onlangs in het lijfblad van de New Yorkse centrale bank. Probleem is echter dat een hogere rente de Amerikaanse overheid op kosten jaagt. Dat Bush ook in zijn tweede termijn veel geld zal moeten lenen, staat inmiddels vast. Hij wil de grootschalige belastingverlaging die hij in zijn eerste termijn doorvoerde, permanent maken. Volgens berekeningen van Goldman Sachs lopen de VS daardoor de komende tien jaar 1500 tot 2300 miljard dollar aan belastinginkomsten mis.

Aan de uitgavenzijde zullen hoge uitgaven aan publieke gezondheidszorg en aanhoudende onrust in het Midden-Oosten hem op kosten jagen. Volgens analisten zal het Bush daarom de grootste moeite kosten om het begrotingstekort, dat nu reeds op recordhoogte staat, terug te dringen.

Om buitenlandse investeerders ervoor te interesseren de tekorten te financieren, zullen zij gecompenseerd willen worden met een goedkopere dollar, stelt Schumacher. Daarop speculeren valutahandelaren nu reeds.

Of zo'n dalende dollarkoers, oftewel een stijgende eurokoers slecht is voor de economie? 'Zo lang de dollar maar geleidelijk naar beneden gaat is het geen probleem. Dat is eerder ook al gebeurd', stelt De Grauwe. 'Maar als de koersbewegingen fors zijn, dan is dat kwalijk voor de economie.'