Draait de versoepeling op een enorme kater uit?

Als anderhalvesamenleving het woord van het jaar 2020 is geweest, moet versoepelingsvrees het woord van 2021 worden.

Nu ook de jaargangen 1980 en 1981 worden opgeroepen voor de vaccinaties is het einde van de lockdown in zicht. Op 5 juni gaat het land voorzichtig open en op 30 juni helemaal.

Dat zou tot euforie moeten leiden. Maar het lijkt nu al op een enorme kater uit te draaien. Er moeten weer verjaardagsfeestjes worden afgelopen, evenementen worden bezocht, buitenshuis worden gegeten en gedronken, buitenlandse vakanties worden geboekt en vooral weer op kantoor worden vergaderd en gewerkt. Van ‘alles mag’, wordt het weer ‘alles moet’. De lockdown was een heerlijk excuus om veel dingen niet te hoeven doen. Een belletje – ‘ik neem toch maar het risico niet’ – was voldoende om van een persoonlijke ontmoeting op anderhalf uur rijden een zoommeting te maken. In een halfuur kon een gesprek worden afgerond, waarna onderuit op de bank op Eurosport naar het snooker kon worden gekeken of op BBC First naar een aflevering van Midsomer Murders met de oude inspecteur Barnaby.

Niet iedereen zal zich verheugen in de plichtpleging van een vakantie in ver land nu is ontdekt dat Nederland zoveel mooie plekjes – ‘ik wist niet dat de Achterhoek nog mooier was dan Limburg’ – waar je binnen anderhalf of twee uur bent. En het is ook veel milieuvriendelijker dan vliegen naar Cyprus of Thailand of met een caravan door Frankrijk trekken en op overvolle campings bivakkeren.

Het meest gevreesd is ongetwijfeld de terugkeer naar de school of het werk. Maandag begonnen de middelbare scholen weer. De populairste jongetjes en meisjes van de klas zullen zich er misschien op verheugen, maar de rest vond de online lessen een geweldige uitkomst. Voor de leraren zal dat nog sterker hebben gegolden. Ze hoefden ineens geen orde meer te houden in een klas vol lastige pubers. Als ze er thuis achter het scherm werd gekloot, was dat vooral een zorg voor de ouders.

Net zoals veel leerlingen opzien tegen de terugkeer op school, vrezen ook veel werknemers de terugkeer op kantoor. Het voelt als het einde van een verlengd en doorbetaald sabbatjaar. Onduidelijk zal zijn hoeveel werknemers met lood in hun schoenen weer in de dagelijkse file of overvolle trein plaatsnemen. Maar velen zullen er inmiddels aan gewend zijn tussen het werk door een trimrondje te doen en de stofzuiger tevoorschijn te halen. En de buren zijn de nieuwe collega's geworden. Eindelijk hadden ze vijftien maanden ’s avonds een keer echt vrij.

Werkgevers zijn huiverig hun thuiswerkend personeel weer terug naar kantoor te halen. Slechts een op de vijf werkgevers, aldus een enquête van DVJ Insights, wil iedereen weer fulltime bij elkaar op één plek hebben. Vier van de vijf durven er niet over te beginnen. Ze vrezen een confrontatie met de FNV die het recht op thuiswerk al wil vastleggen in de cao’s.

Misschien is met al die vrees een vierde golf direct nog een uitkomst.