De huidige goudkoorts is een graadmeter van onze economische angst

Nieuwe coronamaatregelen

Begin maart, voordat de coronacrisis tot een kookpunt kwam, schommelde de goudprijs rond de 1600 dollar per troy ounce (ruim 31 gram). Nog geen half jaar later is het edelmetaal met 1944 dollar (1663 euro) per troy ounce duurder dan ooit tevoren. Wie denkt dat dat reden voor een feestje is, heeft het mis. Goud is namelijk niet zomaar een belegging à la aandelen of obligaties. Het staat te boek als de ultieme veilige investering. Waar beleggers hun toevlucht zoeken als de conjunctuurgolven ze te woest worden. ‘Goud is de kanarie in de kolenmijn’, vatte oud-voorzitter Alan Greenspan van de Amerikaanse centrale bank het samen.

Hoe hoger de goudkoorts oploopt, hoe somberder beleggers naar de toekomst kijken. Het vorige record uit 2011 werd gevestigd in de nasleep van de kredietcrisis. Nu is het corona dat angst inboezemt. Het aantal besmettingen blijft wereldwijd oplopen. Het ene na het andere land, van Marokko en Hong Kong tot de Verenigde Staten en België, komt (weer) met verscherpte maatregelen. Het gehoopte snelle economische herstel raakt daarmee steeds verder uit zicht. Gevreesd wordt voor de ergste crisis sinds de Grote Depressie van de jaren dertig.

Chinees-Amerikaanse ruzie

Alsof het virus nog niet genoeg onzekerheid geeft, lopen ook de spanningen tussen de Verenigde Staten en China op. De twee supermachten strijden om de politieke, economische en technologische hegemonie. Nadat vrijdag het Chinese consulaat in Houston op slot ging, verloren de Amerikanen maandag hun diplomatieke vertegenwoordiging in Chengdu. Op de achtergrond suddert onverminderd het gevaar van een handelsoorlog.

Geopolitieke schermutselingen hebben altijd invloed op de goudprijs. Landen als China en Rusland behoorden de afgelopen jaren tot de grootste hamsteraars ter wereld, blijkt uit cijfers van de World Gold Council. Door meer goud te kopen, hopen ze minder afhankelijk te worden van de Amerikaanse dollar. De nervositeit over de nieuwste ronde Amerikaans-Chinese speldenprikken doet de rest. Niet alleen de goudprijs breekt records, ook de zilverprijs zit in de lift, net als de koers van de Bitcoin. En de dollar? Die was dit jaar niet eerder zo weinig waard.

Nog meer goedkoop geld

Om de economische schade te beperken, houden centrale banken de rentes extreem laag en pompen ze miljarden in de economie. Woensdag maakt de Amerikaanse Fed bekend of zij er nog een schepje bovenop doet. Door alle stimuleringsmaatregelen blijft het rendement op staatsobligaties nihil. Dat maakt goud een aantrekkelijker alternatief.

Sommige liefhebbers, ook wel gold bugs genoemd, vrezen zelfs dat overheden er in de toekomst voor kiezen de inflatie ver op te laten lopen. Op die manier zal hun schuldenberg wegsmelten als sneeuw voor de zon. Het edelmetaal is in hun ogen de ultieme verzekeringspolis tegen de financiële zondvloed. ‘Crisis of niet, een baar goud houdt altijd waarde’, stelt ook De Nederlandsche Bank, die de Nederlandse voorraad van 600 ton beheert, op haar website. ‘Als het hele systeem instort, biedt de goudvoorraad een onderpand om opnieuw te beginnen.’

Critici wijzen erop dat goud geen rente of dividend oplevert. Het kost alleen maar geld. Om het op te slaan is een stevig gebouw nodig, een dure kluis, tot de tanden bewapende beveiligers. En die waardevastheid? Ook de goudprijs kan instorten: begin jaren tachtig duikelde die van een slordige 800 naar 300 dollar. Maar voorlopig kijken beleggers eerder omhoog. ‘Als het record van iets meer dan 1921 dollar wordt bereikt’, voorspelde edelmetalenspecialist Georgette Boele van ABN AMRO vrijdag, ‘komt de volgende psychologische grens van 2000 dollar alweer in zicht.’