nieuws
De grote graanroof: Russen brengen Oekraïens graan naar het Syrië van Poetins vriend Assad
Het is een nieuwe stap in de graancrisis: Russen brengen graan dat gestolen is uit de pakhuizen van Oekraïne naar het Syrië van Poetins vriend Bashar al-Assad. Dat meldt Radio Free Europe.
Een Russische transportfunctionaris wijst trots op de files van trucks die op Oekraïense wegen voor checkpoints naar de Krim staan te wachten. ‘Wel zeven kilometer’, zegt Anatoly Tsoerkin, die door het Kremlin is aangesteld als transportcoördinator in bezet gebied. ‘De checkpoints zijn berekend op maximaal honderd vrachtwagens per dag, maar er komen er elke dag wel vierhonderd aan!’ Vervolgens laat hij beelden zien van graafmachines en bouwvakkers, die de weg aan het verbreden zijn en extra inspectiestations neerzetten.
De vrachtwagens lijken een beetje op de trucks die in de film Die Hard with a Vengeance met tonnen goud de centrale bank van New York uit komen rijden, om vervolgens gestopt te worden door Bruce Willis. Nu zit er iets ander waardevols in: graan, gestolen uit de pakhuizen van Oekraïne. De beelden, die worden ondersteund door satellietbeelden en gps-informatie van de schepen waarin het graan wordt overgeladen, bewijzen dat geruchten die eerder al de ronde deden waar zijn: de Russen gaan aan de haal met het geel van de Oekraïense vlag.
Uit satellietfoto's blijkt dat Russische schepen aanleggen in Latakia, Syrië
De van sociale media afkomstige beelden werden dinsdag gepubliceerd door Radio Free Europe, als onderdeel van een onderzoek naar de grote graanroof. De bestemming van de schepen blijkt het Syrië te zijn van Bashar al-Assad, Poetins beste vriend in het Midden-Oosten. Hoewel de schepen havens in Libanon en Turkije opgaven als eindbestemming, zetten ze in mei op cruciale dagen hun zender uit en waren ze even onzichtbaar. Op satellietfoto’s blijken ze dan aan te meren in Latakia, een haven in het noorden van Syrië.
De operatie is een nieuwe, cynische, stap in de graancrisis, een van de grote verstoringen in de wereldhandel die de Russen met hun inval in Oekraïne hebben veroorzaakt. Terwijl de Russen de export van Oekraïens graan blokkeren met hun vloot in de Zwarte Zee, gebruiken ze nu bezette Oekraïense havens om gestolen graan naar hun bondgenoot te brengen. De prijs die ze daarvoor krijgen is ook nog eens anderhalf keer zo hoog als voor de oorlog, dankzij de door henzelf gecreëerde schaarste.
Schepen zetten hun zenders uit, maar worden via satellietbeelden gespot
Wie kijkt op websites waarop schepen gevolgd kunnen worden aan de hand van hun gps-zender, ziet bijvoorbeeld begin mei de bulkcarrier Matroos Pozynitsj aanmeren in Sebastopol, de belangrijkste haven van de Krim. Op satellietbeelden van Radio Free Europe is te zien hoe het schip aanmeert bij de Avlita graanterminal. Een paar weken later duikt de Matroos Pozynitsj weer op bij een kade in Latakia.
Hij is niet de enige. Op de Middellandse Zee is het een komen en gaan van Russische en Syrische vrachtschepen, die hun zenders uitzetten maar op satellietbeelden worden gespot bij de Syrische haven. Samen vervoeren ze enkele honderdduizenden tonnen graan naar Syrië.
Syrië kan het graan goed gebruiken: volgens de Verenigde Naties lijdt 60 procent van de bevolking honger. Normaal is het Oekraïense graan bestemd voor Afrikaanse landen als Somalië, waar ook honger wordt geleden. Daarmee lijkt de oorlog in Oekraïne niet alleen een bron van schaarste, maar ook van herverdeling te worden.
EU noemt de Russische havenblokkade een oorlogsmisdaad
EU-buitenlandchef Josep Borrell noemde de blokkade van de Oekraïense havens en de honger die daarvan het gevolg is maandag een ‘oorlogsmisdaad’. Oekraïne doet zijn best om zijn graan over land te exporteren, maar dat gaat niet in grote hoeveelheden. Zo’n 20 miljoen ton ligt nog in silo’s te wachten. Als dat niet op tijd weg is, kan ook de oogst van komende zomer nergens heen.
Volgens Rusland is Oekraïne zelf schuldig aan het blokkeren van zijn eigen havens, omdat het ter verdediging mijnen heeft gelegd. Oekraïne durft die mijnen echter niet weg te halen zonder garanties en bescherming door de internationale gemeenschap. Vrijdag pleitte de Oekraïense minister van Economische Zaken, Joelia Sviridenko, op een bijeenkomst in Rotterdam voor een gewapend escorte van konvooien van en naar Odesa, de belangrijkste graanhaven van haar land.
