Crowdmanagement bij anderhalve meter afstand: ‘Nog nooit gedaan, dus ik denk wel dat ik het kan’

Harold Salomons loopt de Langestraat in, een van de populairste winkelstraten in Alkmaar. Hij gaat kijken of de anderhalvemetereconomie in deze straat wel werkt.

De gemeente heeft al voorzieningen getroffen. Een witte streep deelt de straat in twee loopbanen. Maar Salomons ziet hij al bij zijn eerste stappen in de straat mogelijke verbeteringen. Hij wijst naar een paar fietsen, keurig geparkeerd in standaards. ‘Als je wilt dat het publiek goed kan doorstromen, moeten die fietsen daar weg’, zegt hij, terwijl winkelend publiek op centimeters afstand achter hem langs loopt.

Je zou hem een pechvogel kunnen noemen. Per 1 maart stapte hij over van de politie, een baan met veel zekerheden, naar CrowdProfessionals, een bedrijf dat zijn brood verdient met het managen van massa’s bij festivals, voetbalstadions, carnaval of musea. Hij was nog geen week in dienst toen de eerste coronadode werd gemeld, en enkele weken later waren alle evenementen verboden.

Voor hem was dat schrikken, en dat was het zeker ook voor Syan Schaap en Frank Wijnveld. Zij zijn de eigenaren van het bedrijf dat opereert onder twee namen: CrowdProfessionals en Event Safety Institute, ESI. ‘We zijn gefuseerd, maar we werken nog steeds onder deze twee namen’, zegt Schaap. Hij heeft een academische achtergrond, Wijnveld komt uit de praktijk, ‘een oude politiehufter’, zoals hij dat uitdrukt. Hij werkte in Den Bosch toen daar in 2000 rellen uitbraken in de Graafsewijk, nadat een lid van de harde kern van supporters van FC Den Bosch door een politiekogel om het leven was gekomen. ‘Een maand lang stonden we daar met de ME uit het hele land’, herinnert hij zich.

Voor Wijnveld werden die rellen de springplank voor een carrièresprong. Kort na de rellen besloot de Bossche politie dat er een vaste man moest komen die contact hield met de voetbalclub en met de supporters. ‘Ik was enorm ambitieus, dus dat wilde ik wel.’ In een paar weken tijds liet hij bij het stadion tourniquets en camera’s plaatsen, huurde veiligheidsmensen in om bij binnenkomst in het stadion iedereen te controleren, ‘en binnen vier weken hadden we het stadion weer onder controle’.

Dat bleef niet onopgemerkt. Een jaar later later werd hij binnengehaald door PSV, waar hij opklom tot directeur van het stadion. Daar deed hij ook zijn eerste ervaring op met entertainment; ‘Guus Meeuwis kwam het stadion vol zingen.’

Coolsingel

Voetbal bleef een belangrijke opdrachtgever, ook toen hij zijn eigen bedrijf CrowdProfessionals startte, en ook toen dat fuseerde met het Event Safety Institute van Syan Schaap. Maar ook allerlei evenementen, musea en gemeenten maken gebruik van hun beider diensten.

In het Rotterdamse hoofdkwartier van het bedrijf, in een kantorenblok vlakbij de Rotterdamse Ringweg, hangt een foto aan de wand van het kampioenschap van Feyenoord, in 2017. Het was niet alleen een hoogtepunt voor de club, ook voor Schaap en vooral Wijnveld. ‘Toen wij erbij werden betrokken, was er niemand meer die zich het vorige kampioenschap nog herinnerde. Dat was in 1999. Er waren geen archieven, er werkte niemand meer bij politie of gemeente die het in een leidinggevende rol had meegemaakt. We hadden alleen foto’s uit de krant, en we wisten dat toen de halve binnenstad was afgebroken.’

Wijnveld: ‘We begonnen in februari met de voorbereidingen. Feyenoord stond er toen al goed voor. Ze wilden een huldiging op de Coolsingel, dus begonnen wij uit te meten hoeveel mensen daar op kunnen. We schatten in hoeveel er zouden komen, want je wilt niet dat er honderdduizend mensen niet bij kunnen.’ Ze schatten het in op 150 duizend mensen, en creëerden een uitwijkmogelijkheid elders in de stad, met knoerten van beeldschermen. Alles verliep gesmeerd. ‘Geen ruit gebroken.’

Zelfde modellen

Ook de zaken gingen gesmeerd, met elk jaar wel een beetje groei. Dit jaar zou ‘een absoluut topjaar’ worden. ‘Alles viel samen’, zegt Wijnveld, ‘en we zouden overal bij zijn.’ Hij somt op: Het Eurovisie Songfestival. De Formule1 in Zandvoort. Koningsdag in Maastricht. De wedstrijden in Londen voor het Europees Kampioenschap voetbal. De finale van de Europa League in Gdansk. De finale van de Champions League in Istanbul. Het bevrijdingsfestival in Groningen, op 5 mei.

Maar toen kwam covid-19, en even later begon de telefoon te rinkelen. Schaap: ‘En plop, plop, het ene na het andere evenement werd gecancelled. Binnen drie weken waren we 90 procent van onze orderportefeuille kwijt. Voor 1,5 miljoen euro omzet, floep, weg.’

Natuurlijk, de NOW-regeling bood meteen uitkomst voor de 13 werknemers, ‘maar wij waren weken in de war’, bekent Schaap. Maar sneller dan ze hadden gedacht, rinkelde de telefoon opnieuw, met nieuwe opdrachtgevers. ‘De eerste was de Downtown Gourmet Market in Eindhoven’, zegt Wijnveld. Die kende hij nog uit zijn PSV-tijd. De Gourmet Market is een verzamelplaats van 21 kleine eettentjes in het centrum van Eindhoven. ‘Zij wilden wel weten wat zij nog konden doen als ze open mochten, en iedereen anderhalve meter afstand moest bewaren.’ Inmiddels hebben Wijnveld en Schaap contacten met gemeenten, restaurants, strandtenten en de Universiteit van Amsterdam, die allemaal de logistiek met anderhalve meter onder de knie willen krijgen.

Dat lijkt een totaal ander werkveld, maar daar denkt Schaap anders over. ‘Het zijn gewoon dezelfde theorieën, dezelfde modellen als die we hanteren bij evenementen. Je zou zelfs kunnen zeggen dat het werkveld vergroot is. ‘Tot begin dit jaar was crowdmanagement een zaak die alleen kwam kijken bij evenementen. Nu is het hele land één groot crowdmanagementvraagstuk.’ Wijnveld, met zijn politiehufterhumor, vult aan: ‘Wij hanteren het motto van Pippi Langkous. Ik heb dit nog nooit gedaan, dus ik denk wel dat ik het kan.’

Ondertussen trekt Harold Salomons in Alkmaar zijn conclusies uit wat hij gezien heeft in de Langestraat. Er gaat veel goed, maar hij gaat de gemeente wel wijzen op de zijstraten: die zijn hooguit enkele meters breed, en tientallen meters lang. Twee wandelaars kunnen elkaar niet meer passeren op anderhalve meter. ‘Die straten zouden eenrichtingsverkeer moeten worden.’ En als het nog drukker wordt? ‘De hele Langestraat éénrichtingsverkeer.’ Voor voetgangers.