Chronisch zieke kwetsbaar op onzekere arbeidsmarkt
Werkgevers moeten zorgen dat werknemers met een chronische ziekte niet als eersten slachtoffer worden van het verslechterde economische klimaat. ‘In tijden van overschotten op de arbeidsmarkt is die kans levensgroot’, zegt Alexander Rinnooy Kan, voorzitter van de Sociaal Economische Raad (SER)....
De SER-voorzitter reageert op de waarschuwing van het Reumafonds dat de arbeidspositie van werknemers met een chronische ziekte – naar schatting een op de tien – snel dreigt te verslechteren. Het Reumafonds vraagt hiervoor vandaag aandacht, als Rinnooy Kan de Support Award uitreikt, een prijs voor de werkgever en collega’s die de meeste steun bieden aan een werknemer met reuma.
‘Werkgevers zijn nu minder geneigd om de werkomstandigheden aan te passen aan de ziekte van hun werknemers. Dan geldt het recht van de sterkste’, aldus een woordvoerster.
Thea Stam (45), die sinds juni vorig jaar als filiaalmanager van een grote winkelketen werkte, verloor in november haar baan nadat zij zich tijdelijk ziek had gemeld vanwege haar reumatische artritis. ‘Bij mijn sollicitatie had ik niet gemeld dat ik reumapatiënt was. Toen ik in september weer klachten kreeg, heb ik mijn leidinggevende verteld van mijn ziekte en gevraagd mijn werk te verlichten. In plaats daarvan nam de werkdruk vanwege personeelsgebrek juist toe, waarop ik in oktober letterlijk instortte.’
Twee weken later ontving Stam een brief van haar werkgever dat haar loon per direct werd gestopt totdat ze weer aan het werk zou gaan. Even later volgde een ontslagbrief omdat ze de meldingsplicht zou hebben verzaakt, waarop Stam naar de rechter stapte. Die stelde haar in het gelijk; ze had haar ziekte niet hoeven melden en de werkgever moest haar loon doorbetalen tot 1 februari. Bovendien ontvangt ze vijf maanden loon als schadevergoeding.
Veel heeft Stam er niet aan omdat ze het daarna zal moeten doen met een uitkering. ‘Het is de tweede keer dat een werkgever me dit flikt. Voortaan zal ik mijn ziekte melden en dan is de kans dat ik word aangenomen, vrijwel nihil.’
Het is een schrijnend voorbeeld van wat Rinnooy Kan noemt ‘uitstoting van een groep zeer gemotiveerde werknemers’. ‘Deze mensen willen juist heel graag en kunnen met geringe aanpassingen op de werkplek of in werktijden sleutelposities innemen.’ Volgens de SER-voorzitter moeten werkgevers open blijven staan voor chronisch zieken. ‘Met 200 duizend onvervulbare vacatures is er echt nog werk genoeg.’
Uit onderzoek van het Reumafonds blijkt dat bijna 90 procent van de werknemers bereid is collega’s met een beperking te ondersteunen. In praktijk blijkt maar 9 procent van de werknemers te weten dat hun collega chronisch ziek is. ‘Er is dus sprake van een enorme mismatch’, zegt Rinnooy Kan. ‘Blijkbaar vrezen mensen toch voor hun baan als ze uitkomen voor hun beperking.’
Reumapatiënten moeten beter worden begeleid naar een baan, denkt Ton van Hout van de Reumapatiëntenbond. ‘Ze moeten het niet hebben van zieligheid, maar van hun kwaliteiten. Die moeten ze naar voren zien te brengen.’