Christophe de Margerie verongelukt: 'Frankrijk heeft een grote patron verloren'

Op het vliegveld van Moskou botste de privéjet van De Margerie op een sneeuwschuiver waarvan de bestuurder dronken was. Dit tragische ongeval roept een ongemakkelijke vraag op: wat deed De Margerie in Moskou? Zijn dood vestigt de aandacht op het feit dat veel bedrijven handel willen blijven drijven met Rusland, ondanks de Europese sancties en de ferme taal van politieke leiders tegen president Poetin.

Total

Slechts enkele uren voor zijn dood bezocht De Margerie de Russische premier Medvedev in diens buitenhuis bij Moskou. Daarvoor nam hij deel aan een bijeenkomst over buitenlandse investeringen, georganiseerd door de Russische regering. Hij hield er een toespraak waarin hij zich tegen de Europese sancties tegen Rusland keerde. 'Sancties bemoeilijken de activiteiten van Europese en Amerikaanse bedrijven in Rusland', zei hij, in een toespraak die werd gepubliceerd door de zakenkrant Les Echos. 'Total hoopt dat het grootste deel van zijn activiteiten overeind gehouden kan worden, vooral in het licht van onze verplichtingen ten opzichte van de Russische regering en onze Russische partners.'

Total is een van de grootste buitenlandse investeerders in Rusland, onder meer in een 27 miljard euro kostende joint venture om grote gasreserves in Siberië te investeren.

Na het neerschieten van de MH 17 in juli sprak De Margerie zich ook in de publiciteit uit tegen sancties. 'Gaan we een Berlijnse muur bouwen?', zei hij destijds tegen het persbureau Reuters. Maandag herhaalde hij dat standpunt: 'Wij zijn tegen sancties, omdat wij geloven dat zaken doen een kracht ten goede is, een manier om wederzijds begrip te bevorderen. Maar op dit moment wordt zaken doen gegijzeld door politici.'

De Margerie stelde overigens dat Total de sancties zal respecteren. 'Of we het nu leuk vinden of niet, we zullen gevolg geven aan de sancties die ons door de Europese Unie worden opgelegd.'

Ervaren olieboer

De Margerie's opstelling tegenover Rusland is die van een ervaren olieboer, die weet dat hij niet te kieskeurig kan zijn in het uitzoeken van zijn partners. De Margerie was sinds 1974 in dienst van Total, waar hij leerde onderhandelen met Venezolanen en Birmanen, met Afrikaanse potentaten en Arabische olieprinsen. Hij schreef een interne gids voor de goede olieman. Accepteer dat je uren moet wachten, kom niet te snel en brutaal te zake, blijf onderhandelen tot het einde van de nacht. 'Niets vervangt de menselijke warmte en het schudden van een hand', zei hij. 'Je zult nooit een contract over de telefoon bemachtigen.'

Christophe de Margerie werd in 1951 geboren in de West-Franse Vendée, in een vooraanstaande familie van diplomaten en ondernemers. Zijn moeder was een kleindochter van de oprichter van het champagne- en luxeconcern Taittinger. De Margerie koos voor de olie en maakte snel carrière in een bedrijf dat groeide door de overname van het Belgische Petrofina en het Franse Elf Aquitaine.

Succesvol bewind

Zoals veel Franse toplieden kwam hij ook met justitie in aanraking. Hij werd twee keer voor verhoor vastgehouden, omdat Total smeergeld zou hebben betaald in Iran en Irak. Beide zaken liepen met een sisser af. In 2007 werd hij de hoogste baas van Total.

Het bewind van de kleurrijke, charmante, bij tijd en wijle autoritaire De Margerie werd als een succes gezien. Gisteren loofde president Hollande 'zijn onafhankelijke karakter, zijn originaliteit, zijn gehechtheid aan zijn land.'