CDA en PvdA: boete voor bedrijven die kleine leverancier te laat betalen
PvdA en CDA willen er met een wet voor zorgen dat grote bedrijven hun kleine toeleveranciers tijdig betalen. Als de betalingstermijn van 60 dagen wordt overschreden moet er bij wet een boete kunnen worden opgelegd, zo wordt vastgelegd in een initiatiefwet van PvdA en CDA.
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) voelt niets voor extra wetgeving omdat er sinds 2013 al een wettelijke regeling voor het betalingsverkeer is, ingegeven door een Europese richtlijn. Hij vreest dat een wet met een 60-dagennorm ertoe leidt dat bedrijven naar die termijn 'toe gaan kruipen' en later betalen dan nu.
Dat laatste is ook de angst van MKB-Nederland. 'Het is op zich misschien goed om een wettelijke stok achter de deur te hebben, maar 60 dagen is wel een heel erg lange termijn.' De belangenorganisatie voor het midden- en kleinbedrijf komt later deze maand met de resultaten van een onderzoek naar welke grote bedrijven zich schuldig maken aan laat betalen.
Dat probleem wordt al jaren door kleine bedrijven aangekaart. Veel grote bedrijven maken misbruik van hun inkoopmacht door leveranciers te dwingen akkoord te gaan met betalingstermijnen die kunnen oplopen tot soms boven de 100 dagen.
Late betalingen brengen veel leveranciers in liquiditeitsproblemen, zo bleek ook uit een vorige week gepubliceerde, jaarlijkse monitor van incassobureau Intrum Justitia. Veertig procent van de Nederlandse bedrijven zegt onder druk te worden gezet door andere bedrijven om langere betalingstermijnen te accepteren. In bijna de helft van de gevallen gaat het dan om een groot bedrijf dat een mkb-bedrijf (minder dan 250 werknemers) daartoe dwingt. Driekwart van de bedrijven geeft aan de betalingsmoraal als bedreiging te zien voor het voortbestaan van het bedrijf.
Overigens concludeerde Intrum Justitia dat het probleem van late betalingen ook op grote schaal binnen het mkb zelf speelt. 'Veel bedrijven dwingen elkaar om een langere betalingstermijn te accepteren. Daarmee houden ze elkaar in de tang.'
60-dagengrens overschreden
Volgens CDA-Kamerlid Agnes Mulder wordt de maximale 60-dagengrens, vastgelegd in een Europese richtlijn, vaak overschreden maar gaat het kleine, afhankelijke bedrijf niet reclameren omdat het de relatie met de grote afnemer niet op het spel wil zetten.
In de initiatiefwet wil Mulder vastleggen dat bij overschrijding van die twee maanden termijn een boete moet worden betaald van 8 procent van de rekening, plus de wettelijke rente. 'Dat moet ook als vooraf is afgesproken dat het meer dan twee maanden zal duren voordat de rekening wordt betaald.'
Volgens minister Kamp is de betalingstermijn al tien jaar aan het krimpen. Gemiddeld spreken bedrijven een termijn af van 27,5 dagen. 'De gemiddelde, gerealiseerde betalingstermijn is 36,5 dagen', zegt Kamp.
Hij steunt wel een initiatief van het bedrijfsleven en hogeschool Windesheim waarbij grote bedrijven worden benaderd om vlotter te betalen. Dat initiatief, 'Betaalme.nu', is eind vorig jaar gelanceerd en heeft als doel om binnen een paar jaar 2,5 miljard euro uit openstaande facturen vrij te maken voor het midden- en kleinbedrijf.
Heineken, Jumbo, FrieslandCampina en Randstad behoorden tot de eerste bedrijven die zich via dit initiatief verplichten tot betalingen aan leveranciers binnen een termijn van 30 dagen. Dat is vastgelegd in een manifest, voor leveranciers te raadplegen, zegt initiatiefnemer Joost van den Hondel, lector bij het Windesheim-programma Supply Chain Finance.
'De teller staat nu op 17 bedrijven. We zijn nog met tientallen bedrijven in gesprek. We stellen een norm. Dat is de weg die wij prefereren boven een wet met boetes. Het gaat erom dat de sterke partij in de keten inziet hoe belangrijk het is om die keten gezond te houden.'
Een paar maanden geleden liet de nieuwe topman van Blokker Holding in het Financieel Dagblad doorschemeren dat dat bedrijf juist betaaltermijnen gaat verlengen, onderdeel van een nieuwe strategie om het bedrijf sneller financieel gezond te krijgen. 'Dat is niet het signaal waar we op zitten te wachten', zegt Van den Hondel.
Volgens incassobedrijf Intrum Justitia loopt de economie 7 miljard euro mis door slecht betalingsgedrag van bedrijven. In 2011 was dat nog 15 miljard. 'Lange betalingstermijnen en bewust laat betalen, zorgen voor een rem op de groei van het mkb en daarmee de werkgelegenheid.'