Britse pond onderuit door robot of menselijke fout
In het korte tijdsbestek dat bijna alle financiële markten in de wereld waren gesloten, kelderde het pond sterling met 6 procent. Binnen twee minuten - tussen 6 minuten en 9 minuten over één gisternacht Nederlandse tijd - daalde de koers van de Britse munt op de Bloomberg-schermen van 1,26 naar 1,18 dollar. Op een van de handelsplatforms kwam zelfs een koers van 1,1378 dollar tot stand - een daling van 10 procent.
Vrijwel zeker is de oorzaak een op hol geslagen computerrobot, die als een gek ponden is gaan verkopen. Toen de verstoring in de handel was ontdekt, herstelde de koers van het pond zich weer. Uiteindelijk herstelde het pond zich tot 1,25 dollar.
Het was een nieuw voorbeeld van een zogenoemde flashcrash (flitskrach). De oorzaak was vrijdag nog onduidelijk. Nu Groot-Brittannië echt werk lijkt te maken van de zogenoemde Brexit, staat de koers van het pond al onder druk. Maar dat verklaarde niet de plotselinge daling van gisternacht.
Een groot deel van de handel in financiële producten wordt in deze tijd gedaan door computerrobots die reageren op koop- en verkoopsignalen van algoritmes. Als de koers van een munt onder of boven een bepaalde grens komt, worden ineens allerlei orders op de markt gegooid.
Maar de algoritmes kunnen ook reageren op nieuws of berichtenverkeer op sociale media. Zo zou een computerrobot mogelijk ponden zijn gaan verkopen toen de Franse president François Hollande een verklaring uitgaf 'dat als Theresa May (de Britse premier, red.) een harde Brexit wilde, ze ook een harde Brexit zou krijgen'. Dat leidde tot een explosie van reacties op Facebook en Twitter.
Maar een menselijke fout - een handelaar die op een verkeerde knop drukt of drie nulletjes te veel intikt - zou ook de oorzaak kunnen zijn. Andere computerprogramma's maar ook menselijke handelaren kunnen in deze paniek worden meegezogen en uit angst te laat te zijn ook gaan verkopen zonder dat ze de achterliggende reden weten. Omdat de meeste grote markten op het moment van de koersval dicht waren, was er weinig handel in de markt. Hierdoor zou de val kunnen zijn versterkt.
Het is niet de eerste keer dat de valutamarkt het slachtoffer is van een flashcrash. In januari was er een onverklaarbare val van de koers van de Zuid-Afrikaanse rand en vorig jaar een van de Nieuw-Zeelandse dollar. Hoe groot de flashcrash in de nacht van donderdag op vrijdag was, is niet precies bekend. De valutamarkt is een van de grootste financiële markten in de wereld. Per dag wordt daar voor 4,6 biljoen euro aan valuta's verhandeld, vooral vanuit de City van Londen.
Flashcrash dure grap
De flashcrash is een verschijnsel van de laatste tien jaar, doordat computers de handel hebben overgenomen van mensen. Er zouden er zich al vele tienduizenden hebben voorgedaan, meestal ongemerkt doordat ze niet meer dan nanoseconden duurden.
Maar niet die van 6 mei 2010, de allerberuchtste. De Dow Jones daalde plotsklaps met meer dan duizend punten of 9 procent, waardoor 700 miljard dollar aan beurswaarde werd vernietigd.
