Boekelose koeien drijven Grolsch naar België

Maar de toekomstige buren vochten voor het landschapsbehoud en kregen van het hoogste rechtscollege gelijk: nieuwbouw in Boekelo is strijdig met het agrarische en recreatieve bestemmingsplan. Einde verhaal.

'Geheel tegen onze zin' zoekt het bedrijf nu noodgedwongen naar andere locaties. Maar die zijn dungezaaid, want het bestuur wil zich per se nestelen aan een snelweg in de gemeente Enschede. Daarvan is er welgeteld één: de A 35, bij Boekelo.

Daarom lobbyt Grolsch nu wanhopig bij provincie- en gemeenteambtenaren voor herroeping van het besluit. Want met de definitieve uitslag staat de zelfstandigheid van het bedrijf, waarop al veel weddenschappen zijn afgesloten, meer op het spel dan ooit. Nederlanders drinken steeds meer wijn en de Nederlandse biermarkt, waaraan het bedrijf tweederde van zijn omzet dankt, stagneert.

Dus wil Grolsch in het buitenland expanderen. En daarvoor is de nieuwe brouwerij noodzakelijk. Boekelo staat synoniem voor een verdubbeling van de export tot twee miljoen hectoliter, een stijging van de totale afzet van drie naar vier miljoen hectoliter en een toename van de hectoliters in Nederland met ruim een miljoen.

Grolsch heeft de bouw- en milieuvergunning al op zak, maar Boekelo blijft Boekelo - er mogen geen industriëlen bier komen brouwen, maar er moeten koeien grazen en toeristen in het groen recreëren. En daarmee gaat de recente geschiedenis van Grolsch steeds meer op een dramaserie lijken.

Aan de brouwerij in Enschede is door de vuurwerkexplosie in mei voor 100 miljoen gulden schade aangericht. Het bedrijf moest zijn toevlucht zoeken bij concurrenten als Interbrew, de Belgische brouwer die vorig jaar nog een overnamepoging deed. Maar ook in de oude brouwerij in Groenlo die Grolsch - onder luid protest van medewerkers en lokale bevolking - wil sluiten, wordt noodgedwongen weer gewerkt.

In Engeland, een goudmijn waar de verkoop de afgelopen vier jaar verdubbelde, sloeg het onheil eveneens toe. Brouwerij Bass, die Grolsch in licentie produceert, is overgenomen door - alweer - concurrent Interbrew, en daarmee is ook deze groeimarkt op losse schroeven komen te staan. En dan laten we voor het gemak de mislukte buitenlandse avonturen van de brouwer overzee buiten beschouwing.

Hoe moet dat nu verder met Grolsch?

'Wij bouwen hoe-dan-ook een nieuwe brouwerij', laat bestuursvoorzitter Troch weten. Dat betekent een vertraging van de nieuwe strategie met twee jaar. Plus een forse onkostenpost voor de renovatie van de brouwerijen in Groenlo en Enschede, die het uitstel voorlopig moeten opvangen.

En daarmee zullen de weddenschappen op Grolsch' zelfstandigheid weer toenemen. Zeker nu de woordvoerder zich, namens het hele bedrijf, nadrukkelijk distantieert van een historische uitspraak van oud-directievoorzitter De Groen. Die zei eind vorig jaar in een interview dat het bedrijf alleen wil praten met 'een niet-Europese brouwer met een goede sociale naam en de intentie om Grolsch-bier te brouwen op de Grolsch-lokatie'.

Die opmerking doet in België ongetwijfeld een belletje rinkelen. Interbrew, nota bene de voormalige werkgever van Grolsch-voorzitter Troch, kan het Nederlandse biermerk weer bovenaan zijn verlanglijstje zetten. Zeker nu de nieuwbouwplannen in Boekelo zijn afgeschoten. Want Interbrew zat niet te wachten op een grote, nieuwe brouwerij die 300 miljoen gulden moet kosten. Het bedrijf heeft brouwerijen 'zat' en het aanbod is al groter dan de vraag. We willen vooral het merk Grolsch, liet Interbrew-topman Powell zich eens ontvallen. Dus bood hij vorig jaar in allerijl, toen Grolsch zijn Boekelose avontuur bekendmaakte, liefst 550 miljoen euro (1,2 miljard gulden), voor de Nederlandse brouwer. Dat was 200 miljoen euro meer dan de beurswaarde op dat moment.

Maar Troch zei nee.

Want Troch wil expanderen.

Maar een Nederlands-Vlaams huwelijk komt dichterbij. Het aanzoek is gedaan, het wachten is op een ja-woord uit Enschede.