Bijdrage centrale banken aan schatkist in tien jaar tijd verdriedubbeld
Dat centrale bankiers de economie hebben behoed voor nog grotere economische rampspoed was al bekend. Nu blijken de reddingsoperaties ook een zegen te zijn voor hun winsten - en voor de schatkist.
In totaal 133 miljard euro maakten centrale banken vorig jaar over naar hun overheden. Dat blijkt uit berekeningen waarover The Wall Street Journal dinsdag berichtte. Voor de crisis, in 2005, was dat nog 36 miljard euro.
De bijdrage van de centrale bankiers aan de schatkist is daarmee in tien jaar tijd meer dan verdriedubbeld. Koploper is de Federal Reserve. Die spekte de Amerikaanse begroting het afgelopen decennium met omgerekend zo'n 626 miljard euro. Ook de Duitse staat (36 miljard euro) profiteerde flink van haar melkkoe, de Bundesbank. Hetzelfde gold voor Frankrijk (32 miljard) en Zwitserland. Daar was de centrale bank goed voor 1,3 procent van alle overheidsinkomsten. Nergens in de rijke landen is dat percentage zo hoog.
Koortsachtige activiteit
De extra miljardenwinsten zijn een onverwacht neveneffect van het onorthodoxe beleid van de centrale banken. Sinds het uitbreken van de eurocrisis proberen zij de economische groei te stimuleren en de inflatie op te drijven. Om die reden lenen 'Super Mario' Draghi en zijn collega's goedkoop geld aan commerciële banken. Ook koopt de Europese Centrale Bank (ECB) sinds enige tijd voor 80 miljard euro per maand obligaties op van staten en grote bedrijven. Andere centrale banken doen hetzelfde.
Van het resultaat van die koortsachtige activiteit is lang niet iedereen overtuigd. Maar één positief gevolg heeft het in elk geval: overheden ontvangen steeds meer geld van de centrale banken. De rentes op hun leningen en obligaties zijn weliswaar laag, maar het gaat om zulke grote volumes dat het uiteindelijk toch een aardige som oplevert.
Crisislanden
Instabiliteit betaalt zich daarbij uit. Juist centrale banken in crisislanden, zoals Griekenland, Italië en Ierland, zagen hun winsten het snelste stijgen. Dat komt mede doordat zij nog altijd veel geld moeten uitlenen aan hun zwakke commerciële banken.
De Nederlandsche Bank (DNB) zag haar winst juist dalen, zo blijkt uit het jaarverslag. Boekte zij in 2014 nog een positief resultaat van 951 miljoen euro, het afgelopen jaar daalde dat naar 183 miljoen euro. De reden is dat de centrale bank extra geld opzij zet. Dat gebeurt met het oog op de grotere risico's waaraan zij bloot staat door het ECB-beleid.
