Beurshandelaren getoetst op integriteit Topbestuurders moeten beurstransacties melden

Van onze verslaggever

DEN HAAG

De werkgeversorganisatie VNO-NCW is tegen openbaarheid van de handel in aandelen van het eigen bedrijf. Om reden van privacy en om te voorkomen dat dit onrust over de toekomst van een beursgenoteerde onderneming zou veroorzaken. Verkoop van aandelen in het eigen concern door managers om privéredenen, zou kunnen worden uitgelegd als een tanend vertrouwen in zijn onderneming, aldus VNO-NCW.

Niet bekend

Volgende week stemt de Kamer over het voorstel om de de Wet Toezicht Effectenverkeer te wijzigen. De vertegenwoordigers van de grote fracties toonden zich ingenomen met het pakket nieuwe voorstellen. Die maken het Justitie makkelijker om voorkennis te bewijzen.

Zalm komt nog vóór de kerst met een voorlopige evaluatie van de huidige beursfraude in de vorm van een voortgangsnota. De Kamer wil echter niet wachten op een nieuw rapport omdat zij vreest voor nieuwe achterstanden en vertragingen bij het onderzoek naar beursfraude. De twee instanties die het onderzoek doen, de Economische Controledienst (ECD) en het Openbaar Ministerie (OM), hebben gebrek aan mankracht en deskundigheid.

Volgens een meerderheid in de Tweede Kamer zijn er serieuze signalen die daarop wijzen. De Tweede Kamer riep minister Zalm woensdag op onmiddellijk maatregelen te nemen tegen de ondercapaciteit bij de instanties. De Amsterdamse effectenbeurs is onlangs opgeschrikt door de fraudezaak rondom het effectenkantoor Leemhuis & Van Loon.

Volgens Zalm zullen er nog meer zaken aan het licht komen omdat de onderzoeksinspanningen fors zijn toegenomen. De afgelopen jaren is de bezetting bij de ECD, het OM en de toezichthouder op de beurs de Stichting Toezicht Effectenverkeer (STE) flink gestegen.

Maar het VVD-kamerlid Voûte heeft twijfels bij de inzet en trok gisteren aan de bel. Zij constateerde dat het probleem van de ondercapaciteit 'onverminderd voortduurt'. Haar pleidooi voor onmiddellijke versterking krijgt steun van de coalitiepartners PvdA en D66.

'Bij de ECD is de capaciteit voldoende, maar is er te weinig financiële deskundigheid in huis', aldus Voûte desgevraagd. 'Bij het OM zijn er opnieuw te weinig mensen.' Door ziekte is één van de twee officieren van Justitie, die speciaal belast zijn met onderzoek naar beurszaken, uitgeschakeld. Een woordvoerster van het OM zei dat de zieke officier tijdelijk wordt vervangen.

Volgens Voûte dreigt er daardoor opnieuw een situatie als vier jaar geleden, toen bij Justitie bekend was dat de effectenbehandelaar Han V. betrokken was bij fraude maar vervolgens niet werd vervolgd. V. is onlangs gearresteerd in verband met de Leemhuis-affaire. Voûte wees in navolging van haar fractievoorzitter Bolkestein met de beschuldigende vinger naar toenmalig minister van Justitie Hirsch Ballin.

Volgens het CDA-kamerlid Smits is ook premier Kok, in 1993 minister van Financiën, verantwoordelijk voor het falen van het onderzoek naar Han. V. 'Hij had moeten informeren naar deze zaken of zich moeten laten informeren', aldus Smits.

In het onderzoek van de Centrale Recherche Informatiedienst (CRI) naar onregelmatigheden op de beurs uit 1993 wordt Han V. met name genoemd. Betrokkenen bevestigen dat het onderzoek op het ministerie van Kok bekend was. Maar Voûte weigert Kok te betrekken bij de affaire: 'Het was een onderzoek van het CRI en daarmee de verantwoordelijkheid van Justitie.'

In de nota, waarin de capaciteitsproblemen aan de orde komen, zal Zalm ook voorstellen doen om de integriteit van handelaren en andere betrokkenen op de beurs te toetsen.